3 herfsttoppers voor designfans

Verwonder je over de toekomst

Moet je optimistisch zijn om de toekomst vorm te willen geven? Die vraag zal waarschijnlijk wel bij je opkomen langs het ontdekkingsparcours van WONDER Creativity Festival in Kortrijk. Het parcours verbindt 28 locaties, verspreid over de stad, waar je maar liefst vijftig exposities en installaties van designers uit allerlei disciplines kan bezichtigen. Grafisch ontwerp, product design, architectuur, stadsplanning, game design… noem maar op. Stuk voor stuk dragen ze ideeën aan die je kijk op een betere, duurzamere en mensvriendelijkere toekomst aanscherpen.

Hoogtepunten langs het parcours? Kunstenaar Victor Verhelst nodigt je uit in het textielpaviljoen Starlight shine. Samen met zes Vlaamse textielbedrijven tovert hij het stadspaleis De Patria om in een soort digitale… carwash, jawel. Beweeg door de installatie, langs wandtapijten en virtuele stadslandschappen, en je komt helemaal gereinigd buiten. In figuurlijke zin, natuurlijk.

De expo Cycles of design, in de voormalige Paardenstallen van brouwerij Tack, inspireert je met Belgische voorbeelden van circulair productdesign. De ontwerpen die je hier ziet, van een kitchenette tot een fietsenstalling, recycleren restmaterialen en brengen zelf geen afval voort. Op We are the next generation in de Budafabriek presenteren veelbelovende designstudenten van Belgische hogescholen hun beste ontwerpen en ook Pick my flower is een groepsexpo van opkomende ontwerpers en kunstenaars. In het sfeervolle Koetshuis dagen ze de traditionele opvattingen over huiselijkheid uit. Hun eigenzinnige, soms provocerende creaties stellen vertrouwde, alledaagse voorwerpen in vraag.

WONDER Creativity Festival, 17 oktober tot 3 november, donderdag tot zondag, Kortrijk

Vrouwen die designgeschiedenis schreven

Het Design Museum Brussel viert vrouwen in de designgeschiedenis met een dubbelexpo. Here We Are! Women in Design 1900 – Today stuurt je op tijdreis door de voorbije 120 jaar, vanaf het modernisme tot vandaag. Tachtig vrouwen, van ontwerpers tot ondernemers, krijgen (eindelijk) de aandacht en waardering die ze verdienen. Bijvoorbeeld? Charlotte Perriand werkte tien jaar samen met Le Corbusier en moest uit zijn schaduw stappen om haar carrière te lanceren. Ze baarde onder meer opzien als fotograaf, met vernieuwende collages. Eileen Gray ontwierp zowel modernistische meubels als villa’s aan de Azurenkust en zakenvrouw Armi Ratia is de ‘Mari’ in Marimekko. Mekko betekent ‘jurk’ in het Fins. 

De expo is samengesteld door vrouwelijke curatoren van het Vitra Design Museum in Weil am Rhein, een toonaangevend designcentrum nabij Bazel dat een plekje verdient op je bucketlist.

Here We Are! Women in Design 1900 – Today, 16 oktober tot 9 maart, Design Museum Brussel

Vergeten Belgische ontwerpsters

Untold stories – Vrouwelijke ontwerpers in België, 1880-1980 confronteert je waarschijnlijk met een gat in je cultuur. Welke Belgische vrouwen schreven vorige eeuw designgeschiedenis? Geen idee? Dat ligt niet aan jou. Hun namen zijn niet gewoon vergeten, ze zijn zelfs onzichtbaar gebleven. Hélène Denis-Bohy experimenteerde met moderne typografie voor haar feministische pamfletten. Maria Sèthe beïnvloedde haar man, architect Henry Van de Velde, en maakte zelf ook werk, dat weinig aandacht kreeg. Sèthe kwam uit een rijke familie en prijkt op een schitterend portret van Théo van Rysselberge, dat je kan bezichtigen in het KMSKA in Antwerpen.

Andere ontwerpsters hadden nog minder zichtbaarheid en verdwenen helemaal achter de schermen. Of konden zich niet ontworstelen aan de anonimiteit. Als vrouw je werk signeren ging vroeger in tegen de maatschappelijke normen. Je had ook huisvrouwen die thuis decoratieve voorwerpen vervaardigden. Om bij te verdienen, binnen een volkstraditie, ten dienste van de kerk of als deugdzame hobby. Hun ‘huisvlijt’ moest niet op artistieke erkenning rekenen. Untold Stories herwaardeert vergeten ontwerpsters en vertelt bovendien een verhaal van emancipatie en professionalisering.

Untold stories – Vrouwelijke ontwerpers in België, 1880-1980,16 oktober tot 13 april, Design Museum Brussel

Futuristisch ambacht

Te noteren in je agenda: vanaf eind november verwelkomt Maestria de meesters van de hedendaagse toegepaste kunst in Mons. 58 ontwerpers uit 16 Europese landen komen in totaal een honderdtal werken tentoonstellen in de Anciens Abattoirs. De bakstenen slachthuizen dateren uit de negentiende eeuw, toen veel toegepaste kunsten en ambachten hoge toppen scheerden. 

De ontwerpers op de expo excelleren in keramiek, glas, edelsmeedkunst, hout, textiel, papier en juwelen. Ze respecteren een lange traditie van vakmanschap, maar experimenteren ook met nieuwe materialen en technieken. Ambachtelijke know-how kan op Maestria dus verrassend futuristische vormen aannemen. Organisator BeCraft mag twee deelnemers aan de expo bekronen met de Europese Prijs voor Toegepaste Kunst.

Maestria. The European Prize for Applied Arts, 24 november tot 16 februari, Anciens Abattoirs, Mons