9 x grenshoppen voor Flandriens

1. Wervik: tabak en wijngaarden

Starten doe je in Wervik. De stad aan de Leie vormde een geheel met Wervicq-Sud tot de geschiedenis de Leie tot staatsgrens promoveerde. In de bijgebouwen van de beschermde Briekenmolen documenteert het schitterende Nationaal Tabaksmuseum het verhaal van de tabaksteelt in de streek. Intrigerende objecten, van porseleinen pijpen tot oude affiches, leren je hoe de tijdsgeest geëvolueerd is.

De tabaksvelden bestaan nog, maar de meeste boeren zijn overgestapt op andere teelten. De familie Talpe toverde haar bloemenkwekerij om in wijndomein Ravenstein. De zuidhellingen van de Amerikaberg vangen veel zon en de druiven aarden goed in de zandleembodem. Patricia en Dirk richtten een camperpunt met negen standplaatsen in naast hun wijngaarden.

2. Van ‘berg’ tot ‘mont’

Steek via de West-Vlaamse Heuvels de landsgrens over en een berg wordt een mont zonder dat je iets gemerkt hebt. De vergezichten blijven indrukwekkend, de auberge heeft dezelfde klapluikjes en rode dakpannen als het volkscafé. Op de Rodeberg wandel je in het Hellegatbos en blaas je even uit in De Helleketel, een café uit 1895. Op de Mont Noir flaneer je als een aristocraat door het Parc Marguerite Yourcenar, met zijn Normandische villa, historische boomgaarden en monumentale bomen. De Brusselse schrijfster Marguerite Yourcenar bracht haar kindertijd door op het domein.

3. Kassel: het meest Vlaamse museum

Kassel nestelt zich op de Mont Cassel, met zijn 176 meter de hoogste Vlaamse heuvel. Aan het langgerekte marktplein vind je het meest Vlaamse museum dat bestaat. Het Musée de Flandre focust op Vlaamse geschiedenis, folklore en kunst. Meesterwerken uit de 16de en 17de eeuw, onder meer van Bosch en Rubens, stelen de show. Soms krijgen ze gezelschap van hedendaagse Vlaamse kunst, tijdens tijdelijke expo’s. Kassel heeft trapgevels, kasseien, een hallenkerk, terrasjes en een frituur op de markt. In de stegen kan je speuren naar Vlaamse opschriften en huisnummers met leeuwtjes. Je waant je in een andere tijd.

4. Fietsen rond Kassel

Fiets en camper vormen een gedroomde combinatie in de Franse Westhoek. Rond Kassel kan je veldmuisstille ritjes maken op het grensoverschrijdende fietsroutenetwerk Westhoek. Daal de steile weg af door de Porte d’Aire en fiets via Sint-Silvesterkappel naar het prentkaartdorpje Terdegem. Daarna zet je koers naar het verstilde Oudezeele. Tot ver in de omtrek zie je de Mont Cassel abrupt oprijzen in het zacht glooiende landschap. Via de Route d’Oudezeele aan de noordflank keer je met de fiets over de minst steile helling terug naar de Grote Markt van Kassel. Extra tip: bezoek tijdens je fietstocht de Jardin du Mont des Récollets, een prachtige tuin geïnspireerd door de Vlaamse renaissance.

5. Potjevleesch, Welsch of karbonades?

Je bent niet echt in de Franse Westhoek geweest als je niet getafeld hebt in een van de typische estaminets. Vroeger kwamen dorpelingen hier samen om bier te drinken, te roken of caféspellen te spelen; vandaag wordt er hartige Frans-Vlaamse kost geserveerd. Waag jij je aan een Welsch, gegrild brood met bier, mosterd en cheddar? Of kies je voor een gerecht dat meer vertrouwd klinkt, zoals potjevleesch of karbonades met friet? L’Hazewinde in Sint-Silvesterkappel, bijvoorbeeld, serveert vers bereide streekklassiekers en schenkt 35 streekbieren.

6. Noordpene: wie trok de grens?

In Noordpene, een piepklein dorp met een joekel van een gotische kerktoren, ontvangt Philippe Ducourant je in het Maison de la Bataille 1677. Hier krijg je antwoord op de vraag van één miljoen: hoe ontstond de schreve, wie trok de grens die de Franse van de Vlaamse Westhoek scheidt? Lang verhaal kort: het is de schuld van de Zonnekoning. En van Willem van Oranje, die zijn cavalerie door een moeras probeerde te sturen. Een maquette met film illustreert laat je het wapengekletter herbeleven. Daarna wandel je door een mini-spiegelzaal van Versailles. Waarom? Dat legt Philippe je graag uit, zelfs in het Nederlands.

7. Saint-Omer: wandelen in de moerassen

In het moerasgebied waar Willems cavalerie zich vastliep, kan je vandaag heerlijk wandelen. Het Marais Audomarois omringt de stad Saint-Omer en is grotendeels landbouwgebied. In Clairmarais kan je het hart van het moerasgebied intrekken. Parkeer bij het bezoekerscentrum Grange Nature en verken het natuurreservaat van de Etangs de Romelaëre. Plankenpaden leiden je langs vijvers en rietkanten. Na een paar kilometer stappen bereik je de vogelkijkhut. Je hoeft geen aalscholver van een koereiger te kunnen onderscheiden om van de ongerepte natuur te genieten.

8. Wormhout: bij de dorpsfotograaf

Een van de charmes van de Franse Westhoek zijn kleine, soms wat verouderde musea waar je lang aan de praat kan raken met vrijwilligers. Het Museum Jeanne Devos in Wormhout gaat niet over de bekende Vlaamse missiezuster, maar over de lokale dorpsfotografe, die 100.000 foto’s over het dorpsleven naliet. In het museum, dat in een schattige pastorij met klapluikjes huist, kan je zelfs in haar fotoalbums bladeren.

9. De Moeren: van plat pays naar vlakke land

Naarmate je de kust nadert, wijken de heuvels voor het vlakke land. Kilometers lang rij je op gigantische kerktorens af. In Hondschoote steekt de 82 meter hoge Sint-Vaastkerk boven het renaissancestadhuis uit. Sluit je lang weekend in de twee Westhoeken in schoonheid af en steek de grens over in Les Moëres/De Moeren. Kaarsrechte wegen afgezoomd met bomen en beken delen de polders, die onder de zeespiegel liggen, op in rechthoekige percelen. In de voorjaarskoersen trekken flandriens het peloton hier op waaiers. Windstille dagen zijn hier zeldzaam. Je kan de nabijheid van de zee al voelen.

Lees de volledige reportage in het volgende nummer van Pasar Camper & Kamperen