Expert over sneeuwlawines
Elk jaar opnieuw komen er honderden mensen om in lawines, en het is de mens zelf die bijna altijd de oorzaak is van de lawine. Wat kunnen we daaraan doen? Wij spraken met Tim Boffe, docent snowboard bij Sneeuwsport Vlaanderen
- Uitstappen en vakanties
Wat is een lawine eigenlijk?
‘Het is een zwakke laag in de sneeuwoppervlakte die van een helling naar beneden schuift omdat de druk op het sneeuwoppervlak te groot wordt.’
Hoe komt het dat zo’n sneeuwlaag zwak is?
‘De wind, de temperatuur en de zon spelen een rol bij het hechten van sneeuwlagen. En er is ook altijd tijd nodig om een basislaag te vormen. Als er in 24 uur pakweg 30 à 50 centimeter sneeuw valt, dan wordt het gevaarlijk. Ik doe al twintig jaar aan wintersport en ik merk wel dat er nu meer lawines – en slachtoffers – zijn dan vroeger. Het weer was vroeger veel stabieler en bij een constante temperatuur verloopt de opbouw van de sneeuwlagen veel beter. Nu kan er in twee weken tijd een temperatuurverschil van 20 graden zijn en dat is nefast voor de hechting.’
En wat is de rol van de mens bij het ontstaan van een lawine?
‘De zwakke lagen beginnen te schuiven omdat er druk op uitgeoefend wordt, bijvoorbeeld door sneeuwsporters die buiten de piste gaan. Offpiste skiën of snowboarden houdt echt wel risico’s in, dus als je besluit om het te doen, kan je maar beter goed voorbereid zijn.’
En hoe kan je je dan voorbereiden?
‘De portaalsite whiterisk.ch is een goed startpunt. Je leert er hoe je de risico’s kan beperken. Een lawinecursus volgen is ook een goed idee, zo leer je hoe je slachtoffers kan helpen zoeken. En dan is er nog je uitrusting natuurlijk. Een lawinerugzak is ondertussen bijna standaard geworden voor mensen die buiten de piste gaan. In de Scandinavische landen gaan ze nog verder: zonder materiaal ga je gewoon niet buiten de piste.’
Wat zit er in een lawinerugzak?
‘Een pieper, een sonde oftewel uittrekbare stok om te zoeken en een schop om te graven. Zelfs als je maar een halve meter sneeuw over je heen krijgt, is het onmogelijk om nog te bewegen. Je zit gewoon muurvast. Ondertussen zijn er ook airbagsystemen die ervoor zorgen dat je niet te diep wegzakt. Ik ben er zeker van dat ook die over een paar jaar tot de standaarduitrusting gaan behoren.’