Caravan + elektrische auto: lukt dat?

‘Elektrische wagens kunnen in luttele seconden van 0 tot 100 km/u, maar ze halen er hun neus voor op om een caravan naar het zuiden van Frankrijk te trekken.’ Waar of niet? Tijd voor wat theorie met docent en auto-expert Mark Pecqueur. ‘Een caravan van anderhalve ton verdubbelt ruwweg de energie die de wagen nodig heeft. Dat komt door de extra lucht- en rolweerstand. Een verbrandingsmotor kan wat extra belasting best wel aan. Die wordt zelfs efficiënter bij meer belasting. De energievraag mag verdubbelen, maar een verbrandingsmotor zal daardoor niet dubbel zoveel verbruiken. Dat is helemaal anders bij een elektromotor.’

Oververhitte batterijen

‘Elektrische motoren kunnen een heel hoog vermogen leveren, maar in piekmomenten’, legt Mark uit. ‘Ze kunnen dat niet lang na elkaar. Als een elektrische wagen een caravan van 1500 kilo op een berghelling moet trekken, dan belast je die motor zwaar voor een langere tijd. Dat wreekt zich op de batterijen. Die warmen sneller op tot een kritische temperatuur, zeker in de zomermaanden. Het vermogen zal dalen om voor extra koeling te zorgen. Het gevolg: de trekkracht ligt lager dan bij een doorsnee verbrandingsmotor en de actieradius wordt meer dan gehalveerd.’

Maar er zijn toch bestelwagens en zelfs bussen en vrachtwagens op elektromotoren? Die wegen veel meer dan een caravan. ‘Met de bouw ervan werd rekening gehouden met het enorme gewicht van de batterijen en met extra koeling. De elektromotoren van bestel- en vrachtwagens kunnen dat hogere vermogen aan. Die van elektrische personenwagens niet. Je kan een wagen wel uitrusten met een motor met een hoger vermogen, maar dat houdt het risico in dat je het hele systeem overbelast. Je zal dan gewoon te veel vragen van de wagen, die is daar niet voor gebouwd.’

Rijbereik: 170 km

Maar het kán wel, op vakantie gaan met de elektrische wagen en een caravan. André Hilberink trekt er zes tot zeven keer per jaar op uit. Achter zijn KIA EV6 hangt een Caravelair Antares, 1100 kilo zwaar. ‘Groot genoeg voor mijn echtgenote Melinde en mezelf’, vertelt André. ‘Ik heb de wagen sinds oktober 2021. Bij mijn keuze heb ik gekeken naar de trekkracht en de actieradius van de wagen. De KIA kan 1600 kilo trekken en heeft een theoretisch rijbereik van 520 kilometer. In de praktijk zijn er dat 450.’

Dat is zonder caravan gerekend, wel te verstaan. Mét caravan daalt het rijbereik tot zo’n 170 à 200 kilometer. Dat is genoeg voor André om zowat alle hoeken van Nederland te bereiken. ‘Ik heb het geluk dat ik heel centraal in het land woon’, lacht hij. ‘Ik ben onlangs nog van Ede naar Zeeland gereden en ik had nog wat capaciteit over. De camping naast de onze had een laadpaal.’

Verdere trips dan Nederland vormen wel een uitdaging. Voor een door covid uitgestelde reis naar Zuid-Engeland koos André het zekere voor het onzekere. Hij huurde een wagen met een verbrandingsmotor om de caravan te trekken. ‘En maar goed ook. De zuidkust, en vooral Cornwall, is een laadpaalwoestijn. Op één van de campings was het twintig minuten rijden naar een winkelcentrum, waar de dichtstbijzijnde laadpaal was. De capaciteit van de lader was zo laag, dat het me twintig uur zou gekost hebben om een beetje stroom in de batterij te krijgen. Nee, daar was geen beginnen aan.’

Laadpauzes in vakantiemodus

En naar Zuid-Frankrijk met de elektrische wagen en de caravan? André ziet er geen graten in, mits een goede voorbereiding. ‘Het voordeel van een wagen als de mijne, is dat die aan een goede laadpaal op een twintigtal minuutjes voldoende opgeladen is. Dus moet ik twee uur extra rekenen voor een trip naar het Zuiden, want minstens om de 170 kilometer moet ik bijladen. Als je die extra pauzes ziet als een deel van je vakantie, dan lukt dat wel. De vakantieganger die ’s nachts wil doorrijden om ’s ochtends op zijn bestemming te zijn, die kiest er beter niet voor om elektrisch te rijden. De overgang is veel te groot.’

‘Sommige elektrische wagens hebben een actieradius van amper 300 of 350 kilometer. Als je dan nog een caravan moet trekken, wordt de reis echt wel oninteressant. Dan sta je om de 100 kilometer aan de lader. En wat als de laadpaal niet werkt? Geraak je dan nog aan de volgende? Hou daar rekening mee en rij niet tot je bijna niet meer kan. Zorg ook dat je pasjes hebt van meerdere energieaanbieders, zodat je bij elke paal kan laden.’

Nog een extra aandachtspunt: de laadplaatsen zijn meestal niet voorzien op wagens met een caravan. ‘In Nederland lukt dat soms nog wel. In Engeland moet je vrijwel altijd afkoppelen, net als in België en Frankrijk. De parkeerplaatsen zijn gewoon niet groot genoeg.’

Trekkracht

De wagen van André heeft een grote trekkracht voor een elektrische wagen. Lang niet elke wagen kan een caravan van 1100 kilo trekken, laat staan eentje van 1500 of 2000 kilo. Krachtpatsers als de Hyundai Ionic 5 (versie 73 kWh), Audi e-tron, Tesla Y, Polestar 2, Mercedes EQC, Kia EV6 en nog een handvol andere wagens kunnen meer dan 1500 kilo geremd gewicht trekken. Tesla X kan 2268 kilo aan en BMW iX xDrive40/50 zelfs 2500 kilo.

Meer betaalbare wagens hebben een lagere trekkracht, zoals bijvoorbeeld Volkswagen ID4 (1000 kg); Opel Combo- e life (750 kg), Renault Megane E-Tech EV60 (900 kg). Dit lijstje geeft een indicatie en is lang niet volledig. Veel hangt ook af van het vermogen van de elektromotor. Ga er maar van uit dat hoe meer een elektrische wagen kan trekken, hoe duurder hij is.

Tip! Op caravantrekker.nl vind je een volledig overzicht van alle nieuwste elektrische modellen en hun trekkracht.

Rijbewijs B96

Hou er rekening mee dat een elektrische wagen een pak meer weegt dan een wagen met verbrandingsmotor. Een doorsnee elektrische gezinsauto weegt gemakkelijk twee ton. Grotere SUV's op batterijen ronden al snel de kaap van 2.500 kilo. Dat extra gewicht maakt het geheel van wagen met caravan stabieler, maar als ze samen meer wegen dan 3500 kilo, volstaat je rijbewijs B niet meer. Blijft het gewicht onder de 4250 kg, dan heb je een rijbewijs B met code 96 nodig. Boven de 4250 kilo en niet meer dan 7000 kilo, is dat een rijbewijs BE. Heb je alleen een rijbewijs B? Dan moet je dus nog slagen in een praktijkexamen.

E-caravan

Hoe kleiner en lichter de caravan, hoe minder energie het vergt om hem te trekken. Het Nederlandse merk Kip ontwierp een caravan op maat van elektrische wagens, met een aerodynamisch ontwerp, een smalle wielbasis en een licht gewicht. De Shelter Basic weegt amper 560 kilo. Volgens de caravanbouwer verliest de elektrische wagen daardoor ‘slechts’ 30% van het rijbereik.

Caravan- en camperfabrikant Dethleffs ontwikkelde een elektrisch aangedreven caravan, de E.HOME. Als test reed een Audi e-tron in 2021 met het prototype een route van 386 kilometer door de Alpen. De fabrikant wilde bewijzen dat de elektrische aanhangeraandrijving het hogere energieverbruik kan compenseren en dat het trekkende voertuig zelfs met een caravan op sleeptouw de gebruikelijke actieradius kan halen. De test lukte. De E.HOME zou in 2024 op de markt komen. De prijs is nog niet gekend, maar vermoedelijk is die niet van de poes.

Is een elektrische camper dan niet beter? Er zijn camperbusjes als de Peugeot e-Fixxter, Volkswagen T2 camper, Nissan e-Camper ENV200 en nog wel een aantal. De actieradius schommelt ergens tussen de 175 en 250 km. Een grotere elektrische camper is er nog niet. ‘Er is al wel eens een prototype van de band gerold’, zegt expert Mark Pecqueur. ‘Maar zo’n ding heeft een autonomie van 80 kilometer. Dat komt omdat je vasthangt aan het wettelijk toegelaten gewicht van 3,5 ton. Veel batterij kan je dan niet meezeulen.’

Elektrisch rijden + caravan: de basics

Op reis met de caravan en de elektrische wagen? Hier moet je rekening mee houden:

1. De actieradius van de wagen halveert minstens. Je zal vaker moeten laden en je trip duurt dus heel wat langer.
2. Lang niet alle elektrische wagens hebben voldoende trekkracht.
3. Een rijbewijs B96 of BE is nodig als het gezamenlijke gewicht hoger is dan 3500 of 4250 kilo.
4. De meeste laadpunten zijn niet voorzien op een wagen mét caravan. Vaak zal je dus moeten afkoppelen.