Fietsen op hoog niveau
Het fietsnetwerk Famenne a Vélo stippelt 350 kilometer fietsplezier uit in de Ardennen, inclusief stevig stijgen en dalen en gezonde boslucht. Journalist Toon Verlinden stapte op zijn elektrische fiets en verkende twee dagen lang de afwisselende hoogtemeters van de streek.
Tekst Toon Verlinden - Foto’s Thomas De Boever
- Fietsen
Dag 1: Bezoek aan Durbuy en fietsen langs dolmens (31,2 km)
Wij kozen voor Durbuy als uitvalsbasis. Aangezien het dorp (euh, stadje) volgens de Unesco zeker een bezoek waard is, laten we onze fietsen nog even op stal en starten we met een wandeling in de kleinste stad van België.
- Zonnende dames in het Parc des topiaires
Een van de blikvangers van Durbuy is het Parc des topiaires. Los vertaald: ‘Het park van de snoeivormen’. En dat is dan weer een heel geschikte naam. Je vindt er ongeveer 250 struiken gesnoeid in de gekste vormen: van zonnende dames en Manneke Pis tot eekhoorns en olifanten. Aan de ingang lopen we Benoît Guillot tegen het lijf terwijl hij zijn hark in een berghok plaatst. Hij is de enige tuinman van het park en verantwoordelijk voor al het kunstige groen dat je hier ziet. ‘Ik werk met buxus, hulst, laurier en cipres’, legt hij uit. ‘Het vraagt heel wat doorzettingsvermogen. Om een kleine, ronde buxusbol te krijgen, moet je ongeveer vijf jaar snoeien en als je even niet oplet, schiet alles door.’ Hij wijst naar de sculptuur van een vrouw op een ligstoel. ‘De paraplu van deze dame was vroeger een hand. Doordat die te fel groeide, moesten we het noodgedwongen bijknippen tot een zonnescherm.’
Met een grote heggenschaar knipt Benoît het haar van een buxus-man bij. Hij lijkt zo nog het meest op een kapper. Eén die regelmatig moet controleren op kriebelbeestjes in het haar. ‘Een van onze grootste bezorgdheden is de buxusmot: in een week tijd vreten die een hele struik kapot. Je kan je wel voorstellen wat die hier kan aanrichten.’ Wat de rest van de dag nog op zijn planning staat? Benoît legt de heggenschaar over zijn schouder. ‘Gewoon, de haag rond het park snoeien. Het moeten niet altijd kunstvormen zijn.’Het Parc des topiaires trekt elk jaar ongeveer 30.000 tuinliefhebbers. ‘Tuinliefhebber’ is ook een goede omschrijving voor de doelgroep van het park: je moet een mooi gesnoeide struik kunnen appreciëren om plezier te beleven aan je bezoekje. www.topiaires.durbuy.be
- Pretparkgevoel in het centrum van Durbuy
Durbuy is het soort stadje waarvan toeristen vragen: ‘wanneer sluit Durbuy?’ Alsof je door een goed bewaard middeleeuws Bokrijk wandelt. Het eerste wat opvalt tijdens je bezoek, is dat bijna iedereen je in het Nederlands kan antwoorden. Dat is geen toeval: ongeveer 75% van de toeristen in Durbuy komt uit Nederland. Ze zijn op zoek naar frisse buitenlucht en naar actie: van kajak- tot mountainbiketochten. Die actie vind je niet noodzakelijk in Durbuy zelf. In het stadje ligt het tempo een stuk lager en is alles stil.
De middeleeuwse straatjes zijn sfeervol en het aantal ambachtelijke winkeltjes is niet bij te houden. Het tot in de puntjes onderhouden kasteel draagt enkel bij tot het pretparkgevoel. Veel tijd hoef je trouwens niet te voorzien voor je stadswandeling want de kleinste stad van België is, nu ja, klein. Om je een idee te geven: het centrale park is ongeveer vijf meter lang en tien meter breed.
Waarom Durbuy in 1331 stadsrechten kreeg, is ons dan ook niet helemaal duidelijk. We vragen het tijdens ons wandeltochtje aan drie mensen en krijgen drie verschillende antwoorden. Van het aantal inwoners moeten ze het alleszins niet hebben: er wonen nu nog maar 42 mensen in de stad. De rest van de huizen is ingepalmd door winkeltjes, restaurants en charmante hotelletjes.Het toeristisch bureau stippelde een fijne en informatieve wandeling uit door de stad. Op een uurtje ben je rond en heb je de mooiste en belangrijkste stukken van Durbuy gezien. www.durbuyinfo.be
- Fietsen langs de Ourthe
Het is rustig fietsen, zo vlak langs de Ourthe. Tot je een groep uitgelaten kajakkers passeert. Plots is het chaos. De bootjes gaan alle kanten uit, de deelnemers lachen, gieren en brullen. Ze zitten vast in de kant en kantelen net niet om. In het midden van de groep peddelt een begeleider vastberaden en met een verbeten blik heen en weer om iedereen bij elkaar te houden en te zorgen dat niemand té ver afdrijft. Zijn gezicht loopt rood aan. Staat kajakinstructeur al op de lijst van zware beroepen?
- Mooiste dorpje Wéris
Wéris draagt het keurlabel van ‘de mooiste dorpjes van Wallonië’. Daar heeft de dolmen van Wéris waarschijnlijk alles mee te maken. In de omgeving van het dorpje zijn 7.000 jaar oude dolmens en menhirs uitgestrooid. Bekijk je het op een kaart en zoom je uit, dan zie je dat de overblijfselen op een rechte lijn van ongeveer 8 kilometer lang liggen, het zogenaamde ‘megalietenveld’. Wil je er meer over weten? In het centrum van Wéris, vlak bij de kerk, ligt het Megalietenhuis. Het is de ideale uitvalsbasis voor een megalietenwandeling (er zijn wandelroutes beschikbaar), een drankje of een kort bezoek aan het kleine museum.
- De Dolmen van Oppagne
De Dolmen van Oppagne werd zo’n 7.000 jaar geleden als grafmonument neergezet. Het lijkt vreemd dat mensen toen plots besloten om gigantische stenen boven op elkaar te plaatsen, maar de verklaring is verrassend logisch: rond die periode vestigde de mens zich voor het eerst in groep op een vaste plaats. Voor het eerst in de geschiedenis kwam daardoor voldoende mankracht op één plek samen om de stenen omhoog te tillen. Neem gerust een kijkje tussen de stenen, maar verwacht geen schatten: de graven werden al duizenden jaren geleden geplunderd.
Dag 2: Pittig klimmen en stoppen bij grotten (34,6 km)
Op deze tweede dag fiets je langs heel wat geschiedenis. Van een vijf miljoen jaar oude grot tot sporen van de Tweede Wereldoorlog: mooie plekken om even van je fiets af te stappen en uit te blazen.
- De wereld van de rivier
RIVEO is een ontdekkingscentrum dat oorspronkelijk door vissers werd opgericht om mensen te sensibiliseren over de vissport. Nu leer je er via een uitgebreide interactieve tentoonstelling en een aquarium alles over het leven in en rond de rivier. Over hoe de bever uitstierf in onze regio bijvoorbeeld: tijdens de vasten mogen christenen geen vlees eten, maar wel vis. Voor het gemak beschouwden ze de bever tijdens de middeleeuwen als een vis, met als gevolg dat hij zo uitgebreid werd gejaagd dat hij uitstierf. Je vindt in het museum ook een toffe opstelling rond lichtvervuiling en een donkere kamer waar je zoals een vleermuis in het bos op zoek moet naar je eten. De tentoonstelling weet met gemak een uurtje te boeien, zeker als je op pad bent met kinderen.
Aan het onthaal lopen we Philippe Struys tegen het lijf. Deze 39-jarige visser trekt er met groepen opuit om te gaan vissen. Of hij ons een snelcursus vliegvissen wil geven? Dat doet hij graag. Bij vliegvissen bestaat de kunst erin om een heel licht haakje dat lijkt op een insect zo ver mogelijk weg te gooien. Dat gaat gepaard met het heen en weer laten vliegen van je vislijn. Een beetje zoals een zweep, waarbij je lijn bij elke zweepslag wat langer wordt. Het is vrij repetitief, maar dat is ook de charme. ‘Je doet het voor de rust en de verbinding met de natuur’, zegt Philippe.
www.riveo.be
- De grotten van Hotton
De grotten van Hotton zijn minder bekend dan de grotten van Han, maar ze zijn zeker een bezoekje waard. Na een pittige klim uit het stadje Hotton kom je aan een soort hangar. Er is niets wat erop wijst dat je nu boven op een vijf miljoen (!) jaar oude grot staat. De grotten werden dan ook per toeval ontdekt toen arbeiders van een kalksteengroeve in 1958 per ongeluk een gat in een grotwand bliezen. De eigenaar van de kalksteengroeve was de grot – en de geologen en speleologen die ze zou aantrekken – liever kwijt dan rijk en metselde de ingang snel weer toe. Gelukkig vonden een aantal enthousiastelingen een andere ingang, gelegen onder de plek waar nu het speeltuintje van het terrein ligt. Als je met je rug naar de hangar staat, kijk dan even naar de wiebelende olifant. Daaronder zit een smalle, claustrofobische schacht van ongeveer 70 meter diep die je tot in de grotten brengt. Maar die hoef je niet te nemen: bezoekers kunnen nu met trappen door een brede en goed toegankelijke ingang naar beneden.
Eenmaal in de grotten word je getrakteerd op een aantal knappe uitzichten. De indrukwekkende kloof van 200 meter lang en 35 meter hoog bijvoorbeeld. Of de fijne, holle stalactieten die met honderden samen aan het plafond groeien. Over stalactieten gesproken: een informatiebord aan de ingang van de grot leert ons dat een onhandige bezoeker recent een 9.000 jaar oude stalactiet afbrak. ‘Hij leunde ertegen,’ zegt de gids droog als we ernaar vragen. ‘Als het per ongeluk is, doen we niets. Doe je het bewust, dan halen we er natuurlijk de politie bij. Je breekt 9.000 jaar werk van de natuur niet zomaar af. Die stalactiet groeide al voordat de mens in deze regio aan landbouw begon te doen. Kan je nagaan…’
Op andere plekken is het opletten geblazen dat je je hoofd niet stoot. Maar zelfs als je dat doet: kijk dan eens waar je tegen knalde? Het plafond is af en toe vergeven van de schelpen. Het bewijs dat hier vroeger een zee was. Nu kabbelt er enkel nog een ondergronds riviertje naast jou en is het met zijn constante 12 °C te fris voor een dagje aan het strand.
- Hotton War Cemetery
Een Britse militaire begraafplaats waar 666 soldaten begraven liggen. Hotton was tijdens de Tweede Wereldoorlog een tijdje de westelijke grens van Het Ardennenoffensief. Als je iets verder op je tocht de centrale brug van Hotton weer oversteekt, herinneren alle vlaggen je aan de strijd die hier plaatsvond om die brug in bezit te krijgen.
- Le Sanglier des Ardennes
Rue Comte d'Ursel 14, Durbuy - sanglier-des-ardennes.be
Voor mensen die graag chic eten. Het is hét klasserestaurant van Durbuy, op punt gezet door topchef Wout Bru. Correcte kleding is vereist. Niets voor jou? Durbuy stikt van de charmante restaurantjes.
- Hotel La Passerelle
Rue Chêne à Han 1, Grandhan - www.la-passerelle.be
Sfeervol hotel met onder andere een aanmeerplaats voor kajaks en een gezellig terras en restaurant. Opgelet: het ligt aan de rivier. Dat wil zeggen dat je de dag begint met een stevige klim uit het dal.
- Adventure Valley ligt op een boogscheut van Durbuy en verhuurt ingerichte tenten, maar ook chalets en huisjes. Je hebt er avontuur binnen handbereik. Huur (elektrische) fietsen of mountainbikes, verken het klimbos, laat je opsluiten in een escape room, duik de grond in als speleoloog of verken de tientallen andere mogelijkheden. adventure-valley.be
- Camping Les Rives de l’Ourthe ligt pal aan de Ourthe. Hier zit je midden in de natuur. Verwacht basisvoorzieningen en een ‘trek uw plan’-attitude, maar dat is net de charme: een kampvuurtje is geen probleem, water haal je op een van de twee drinkwaterpunten van de camping en een zwembad is er niet. Maar wie heeft dat nodig met een rivier vlak naast zijn camper? les-rives-de-lourthe.webnode.be
- De kleine Camping La Brise ligt op twee kilometer van Hotton. Ideaal dus als je een bezoekje wil brengen aan de grotten of wil gaan vissen in de Ourthe. Wordt uitgebaat door twee West-Vlamingen die hier hun hart verloren. Tenten en campers krijgen ruime plaatsen langs de Ourthe. www.campinglabrise.be
- Grotten van Hotton
Chemin du Speleo Club 1, Hotton - www.grottesdehotton.be
De grotten van Hotton zijn een bezoek waard. De rondleiding duurt 1 uur en vertrekt op vaste tijdstippen. Reserveren is aangeraden. - Riveo
Rue Haute 4, Hotton - riveo.be
De tentoonstelling in dit riviercentrum is leerrijk en interactief, het aquarium is mooi gebouwd en de vissers van het centrum bezorgen zowel beginnende als gevorderde vissers een leuke dag in de natuur. Er is ook een kunstige minigolf aanwezig, in visthema natuurlijk.