Pure verwennerij!
Een weekendje weg, net over de grens? Denk eens aan de Beekdaelenroute in het Nederlandse Zuid-Limburg. Het fietst er heerlijk en je wordt er buitengewoon verwend. Gastvrijheid, die Limburgers kennen er iets van…
Tekst Ingrid Ooms, Foto’s Ingrid Ooms en archief Visit Zuid-Limburg
- Fietsen
Eerst even situeren: Beekdaelen is een gemeente in de Nederlandse provincie Limburg, in het noordoosten van Zuid-Limburg. Het is er fijn, gezond en prettig wonen, dat voel je meteen. Het rijke Roomse leven, anno 2024… Wij zijn in dit vriendelijke dorp te gast om de populaire, nieuwe Beekdaelenroute te ontdekken. Ondertussen gaan we natuurlijk ook gewoon genieten van het leven, van wandelingen en bezienswaardigheden in deze prachtige regio. Als je houdt van cultuur en historie, is dit een zalige streek om te ontdekken. De goede raad die ze hier geven? ‘Geneet van ’t laeve zolang este kins’.
Logeren in een droomkasteel
Logeren doen we in het lieflijke witte kasteel Doenrade. Dat ligt aan de rand van het gelijknamige dorp Doenrade in de gemeente Beekdaelen. We arriveren er via een indrukwekkende oprijlaan. Kasteel Doenrade is een van de oudste en meteen ook een van de mooiste kastelen in Limburg. Het werd gebouwd rond 1117 en door de eeuwen heen woonden er verschillende generaties adellijke families. Daarna werd het een nonnenklooster, een politieschool en zelfs een meubelzaak… En nu heeft het rijksmonument dus een nieuwe bestemming en kan je er vorstelijk overnachten. Parkeren is gratis op de ruime parking, en ook als je met e-bikes komt hoef je je geen zorgen te maken: er is een overdekte en afgesloten stalling voorzien. Het kasteel met de schattige torentjes heeft een prachtig terras, het decor is ronduit romantisch. We worden alvast hartelijk ontvangen met die typische Limburgse gastvrijheid. We hebben er zin in. Het is windstil, perfect fietsweer. Vandaag belooft een heerlijke eerste dag te worden.
Hup, de fiets op!
We zijn hier gekomen om te fietsen, dus we treuzelen niet langer. De Beekdaelenroute heeft een totale afstand van ongeveer 50 kilometer, is makkelijk te volgen via de fietsknooppunten en Beekdaelenroute routebordjes. De route is opgedeeld in een noordlus van 26 kilometer met gele bordjes, en je hebt de zuidlus van 24 kilometer met oranje bordjes. Die twee lussen kan je ook nog eens aan elkaar knopen. Moeilijkheidsgraad? Lekker laag, hier fiets je helemaal relaxed. Er zit zuurstof in de lucht en in de benen, we starten met veel zin.
De e-bikes gaan het rek van de auto op en een kwartiertje later zijn we bij de parking van Familiebrouwerij Alfa, daar kan je eenvoudig een lus starten. Langs de route zijn er nog meer parkeerplekken waar je je fietstocht kan starten. Het is hier overweldigend mooi. Dus ja, we stappen geregeld af om even stil te staan bij alles wat we op deze route tegenkomen. En dat kan tellen. Mooie natuur, beken, vijvers, bossen en prachtige panorama’s wisselen elkaar af.
Bloem van een brug
Het fietsen? Dat verloopt behoorlijk vlot. We bollen vrolijk tetterend van het ene knooppunt naar het andere en stoppen voor foto’s en genietmomentjes. Een eerste opmerkelijke vaststelling: het is rustig op de route, zo vroeg in het jaar. Dat heeft absoluut zijn voordelen, ook al is het nog wat frisjes.
We passeren de 188 meter lange fietsbrug van Schinveld. Kunstenares Marijke de Goey uit Amsterdam integreerde drie van haar kunstwerken in het brugontwerp, die de poortfunctie van de brug uitbeelden. In het hart van de rotonde op het steunpunt van de brug staat de Lotusbloem, bestaand uit meerdere opeengestapelde kubussen.
Nonke Buusjke
Langs de route passeren we de ene bezienswaardigheid na de andere: Het Verwoeste Kasteel van Etzenrade, de Mariakapel, Beukenberg in Oirsbeek en nog veel meer. Een interessante stop alvast is die bij Nonke Buusjke in Schinveld, een intiem openluchtmuseum over het wonen en werken op het Zuid-Limburgse platteland in de eerste helft van de vorige eeuw. Het is ‘een plek die stil maakt en tot nadenken stemt’ volgens Theo Berkers, de stichter van Nonke Buusjke. ‘Terug naar de oorsprong van ons bestaan: dat is de boodschap die ik u graag meegeef naar huis’. Back to the basics, verlost van die eeuwig nijpende agenda en eindelijk ruimte om tot de essentie te komen: zijn we daar niet allemaal naar op zoek? Schaduwkanten van onze welvaartsmaatschappij als stress, uitputting van het milieu, vervreemding van de natuur en alle problemen die daarbij horen, waren onbekend in de tijd waarover Nonke Buusjke spreekt. De serene rust van deze plek, die onderhouden en opengesteld wordt door vrijwilligers, is volgens Theo Berkers het overtuigende bewijs.
Je kan hier genieten van de rust in deze omgeving en een rondgang langs de 13 gebouwen. In Bakkes, de bakkerij, worden elke week weer de bekende Limburgse vlaaien gebakken. De ovens worden gestookt met sjansen of takkebossen. Heerlijk met een goeie kop koffie.
Hoog in de lucht
We stoppen voor een late lunch. Het wordt een bijzondere belevenis bij De Reusch. Geen oude sprookjesreus, wel een 38 meter hoge watertoren in Schimmert, op de zuidlus. De in onbruik geraakte watertoren kwam in handen van huidige eigenaar Nico Eurelings Die vond – samen met horecauitbaters Anne-Marie en André Köppen – een wel heel originele, nieuwe invulling voor het bouwsel.
André ontvangt ons hartelijk, begeleidt ons naar de skybar op de zevende verdieping en vertelt vol passie over het concept ‘eten en drinken van zover je kunt kijken’. We proeven Frisch, een frisdrank gebrouwen in de eigen brouwerij. Daar zit een mooi verhaal achter, én educatief project Food-Kids. Kinderen krijgen bij fruittelers een vierkante meter grond toegewezen en plukken er zelf fruit en groenten op plukdagen, die samen met de Limburgse Land- en Tuinbouw Organisatie zijn vastgesteld. Van het geperst fruit wordt limonade gemaakt.
Voor de lift naar de tapasbar op de bovenste verdieping betaal je 3 euro, maar daar krijg je dan ook een adembenemend zicht op 60 kilometer van de Euregio voor in de plaats. We dalen zeven verdiepingen naar beneden, waarbij telkens een deel van het verhaal wordt onthuld. Op de zesde verdieping zit het Smaaktheater in het oude watervat van de watertoren. Via beeld, geluid en geur worden de streekproducten en regionale producenten in de kijker geplaatst. Verder naar beneden komen we in de eigen brouwerij waar de Frisch limonade maar ook een eigen natuurlijk bier gebrouwen wordt.
Op de vierde verdieping ligt het proeflokaal, waar torenhammen rijpen en oesterzwammen gerijpt worden op koffiedrab.
We schuiven aan in het restaurant. De inrichting is luxueus, de gerechten en de wijn succulent. Er is geen vaste kaart, de keuken werkt met streekproducten die elke dag geleverd worden. Dit is absoluut een stop die je moet maken als je hier komt wandelen of fietsen… Als we buiten komen, schijnt plots de zon. Zalig, na die lange winter vol donkere dagen.
We hebben e-bikes bij, maar merken dat je de Beekdaelenroute ook prima kan fietsen zonder elektrische ondersteuning. De afstanden zijn niet groot, dat valt best te behappen. En nee, er zijn geen hoogtemeters die niet door longinhoud en beenkracht overwonnen kunnen worden. Helemaal vlekkeloos gaat het niet, nee. Een enkele keer is het even zoeken naar een volgend knooppunt, wat zorgt voor een mini-deuk in mijn ego. Laat ons stellen dat het fijn is in gezelschap te fietsen en elkaar aan te vullen waar nodig. Samen is gewoon fijner, of het nu over fietsen gaat of over je weg vinden…
Ommetje langs Maastricht
En dan wordt het weer tijd om naar huis te gaan. Van die terugweg maken we meteen gebruik om de meest Europese stad van Nederland te bezoeken: we landen in Maastricht. Een tip brengt ons naar het 5-sterren Kruisherenhotel in het centrum van de stad. Het design hotel is gevestigd in een voormalige gotische kerk en klooster uit de vijftiende eeuw. We vinden het in.druk.wekkend. Zeer zeker een bezoekje waard! Wil je het ook bezoeken? Dan kan je best vooraf een rondleiding reserveren, het kan er behoorlijk druk zijn. Sint Servatius, de beschermheilige van Maastricht, heeft de plek een huiszegen bezorgd: ‘wij vragen U, bescherm hen die hier wonen’. En ja, we voelen ons gezegend. Hoe kan het anders? Dineren in de kerk, genieten van een weekendbrunch boeken, een drankje in de gezellige bar… Da’s het goede leven. Wij testen de bar en proeven verfijnde hapjes en een witte wijn van Limburgse bodem, van landgoed Overst Voerendaal. Hij wordt gemaakt van de Auxerrois, een druivensoort die uitstekend gedijt in de heuvels van Zuid-Limburg. Deze terroir is een absolute aanrader… Wandelen, fietsen, prinsheerlijk slapen, lekker eten en drinken, het kan allemaal hier in Zuid-Limburg. We begrijpen nu waar deze Nederlandse provincie haar sterke reputatie m vandaan haalt als het gastvrijheid en gourmandisch genieten gaat.
Superrelaxed fietsen
Oplaadpunten voor je e-bike? Geen probleem in deze regio. In veel gevallen kan dat gewoon bij een horeca-gelegenheid. Gouden tip: plan de fietsroute zo dat je een oplaadbeurt van je e-bike combineert met een pauze. De Limburgse vlaai kan bekoren. Je vindt oplaadpunten handig opgelijst op de website van Visit Zuid-Limburg.
bit.ly/opladen-z-limburg
Heb je zelf geen e-bike bij? Geen probleem, er zijn verschillende verhuurbedrijven waar je de fiets kan oppikken of je laat hem leveren op je vakantieadres, ook die vind je op de website.
bit.ly/e-bike-huren
Liever wandelen?
Als je na alle fietstochten ook graag eens een lange wandeling maakt: dat kan hier uiteraard ook. Wij namen de 5-sterrenroute van 8,8 km door het natuurgebied de Schinveldse Bossen. Dit natuurgebied is het grootste aaneengesloten bosgebied van Zuid-Limburg en bestaat voornamelijk uit naaldbossen die aan het begin van de vorige eeuw werden gepland op de heide en uit loofbos. Het bosgebied ligt het noordoosten van de regio Zuid Limburg, grenzend aan Duitsland.
Dat maakt onze gsm duidelijk met een hele reeks pingetjes van onze providers: we worden op onze route verschillende keren verwelkomd in Nederland, dan weer in Duitsland. De gouden sterretjes van deze route zijn heel gemakkelijk te volgen. Wat een zalige wandeling! Het is nog vroeg in het seizoen, dus opnieuw lopen we zo goed als alleen. Tot we de Schotse Hooglanders passeren… Wij zijn klaar om te knuffelen, zij niet. Een afstand van minimum 25 meter wordt aangeraden. We passeren het Bezoekerscentrum Roode Beek, dat meteen ook een restaurant is. Conclusie? Het wandelt hier heerlijk rustig. Deze wandeling geeft je geen urenlange adrenalinerush, maar kan ook fervente wandelaars zeker bekoren.
bit.ly/schinveldse-bossen
Liever een kortere wandeling? We proberen ook de wandelroute Brunsummerheide uit (lichtgroen). Precies 4,92 km lang loop je dan over de heide en door de bossen. Tip: stop geregeld om de mooie omgeving te bewonderen. Het glooiende gebied zorgt achter elke heuvel voor een nieuw uitzicht.