Antwerpen, Namen en Brussel op twee wielen

De kenmerkende rode fietsjes zijn de smoel van misschien wel het bekendste deelfietssysteem van Vlaanderen. Antwerpenaren gebruiken de velootjes om snel naar werk of café te fietsen. Maar ook wie vanop ‘de parking’ eenmalig de stad bezoekt, kan er gebruik van maken.
Een dagpas kost vier euro: valt mee voor 24 uur. Registreren is simpel. In tegenstelling tot andere systemen hebben we er geen smartphone voor nodig. Internet en een kredietkaart volstaan. Thuis hebben we ons zo’n dagpas in twee minuten aangeschaft. De gebruikerscode en bijbehorende pin ontvangen we zowel via e-mail als sms. Die hebben we nodig om een fiets te ontgrendelen aan het station. Pas na de eerste ontlening gaat de leentijd in.
We besluiten om ons niet op twee wielen in het gewoel op de Meir te wagen. In plaats daarvan willen we een rustiger plekje opzoeken: het Antwerps Begijnhof. Acht minuten later draaien we de Ossenmarkt op. Dat ging vlot. Mooi zo, want deze fietsjes kan je per keer slechts een halfuur gebruiken. Ga je over die limiet, dan betaal je extra. Onze eerste inlevering verloopt minder gesmeerd. Wanneer we onze fiets in het rek schuiven, flikkert het lichtje niet groen, maar rood. Later gebeurt dat nogmaals in de buurt van de Grote Markt. Het is belangrijk dat je je fiets correct terug plaatst, anders rekent Velo extra kosten aan. Best even bellen naar de hulplijn. ‘Soms steken kinderen steentjes in de koppeling, waardoor de terminal een teruggebrachte fiets niet correct registreert’, excuseert een vriendelijke dame zich. Het probleem is snel uitgeklaard, maar fijn is anders wanneer je een uitstap maakt.
 
Cruisen langs de Scheldekaaien
Gelukkig maakt het mooie weer veel goed. Van het Begijnhof bollen we naar het MAS voor een tentoonstelling. We hebben er zowaar honger van gekregen. Op ‘t Eilandje valt genoeg te rapen, maar onze favoriete pitabar zit aan de andere kant van het stadscentrum, op het Zuid. Geen probleem: Velo op en na vijftien minuten cruisen langs de Scheldekaaien genieten we onder de Waterpoort van een vegetarische kebab. Daarna kuieren we langs de antiekwinkels van de Kloosterstraat, voorbij de mural van Brecht Evens en doorheen de Hoogstraat, terug naar het historische centrum. Dat is wat ons betreft het grootste pluspunt van Velo: dat je evengoed een stukje te voet kan doen wanneer het moment erom vraagt. Zonder dat je dan achteraf je fiets moet gaan terugzoeken. Er zijn ook voldoende stations - 342 op het moment van schrijven - waardoor je nooit lang moet zoeken.
Voordelen: veel stations, gebruiksvriendelijk.
Nadelen: regelmatige registratieproblemen, relatief dure dagpas.
Geschiktheid voor citytrip: 4/5.
 
Onze adresjes in Antwerpen
Begijnhof. Rodestraat 39. www.visitantwerpen.be/nl/begijnhof
Een baken van rust in de studentenbuurt.
MAS. Hanzestedenplaats 1. Maandag gesloten. www.mas.be
Valt de tentoonstelling tegen, dan kan je nog altijd genieten van het uitzicht.
De Waterpoort. Gillisplaats 8.
Hier eten wij al sinds jaar en dag onze kebab, met warme groenten en vier sausjes.
www.visitantwerpen.be
 

Ook Namen heeft een deelfiets, Li Bia Vélo, maar wij opteren voor een Blue Bike. Met dat systeem kan je in 60 NMBS-stations een - je raadt het nooit - blauwe fiets ontlenen. Tot 24 uur lang kan je die houden, wat de Blue Bike in principe erg geschikt maakt voor een citytrip.
Ons abonnement hebben we afgesloten in een Fietspunt, maar online kan ook. Voor een jaar betaal je 12 euro. Bij elke ontlening komt daar een bedrag bovenop, afhankelijk van de locatie 3,15, 1,15 of 0 euro. Het opgesoupeerde bedrag gaat maandelijks via een domiciliëring van je rekening.
Aan het station van Namen leggen we onze kaart op een automaat, waarna we onze fietssleutel uit een schuif kunnen plukken. Poepsimpel. Omdat we de hoofdstad van Wallonië niet zo goed kennen, volgen we onze neus. Voorbij een lommerrijk park, doorheen de universiteitsbuurt, over de kaaien naast de Samber. Freewheelen, zonder de tijdsdruk van andere deelfietssystemen. Op een Velo brak het angstzweet ons telkens na twintig minuten uit. Dan speurden we als bezetenen naar zo’n station. Met Blue Bike is die stress er niet. En we kunnen onze fiets eender waar vastleggen met het stevige slot. Ideaal om even te voet de smalle steegjes van het oude stadscentrum te verkennen en iets te zoeken om te eten. Ons oog valt op Gecko, waar Thais gesproken wordt in de keuken.
De stad uit
Met een volle buik en energieniveaus op peil springen we terug op onze fiets. We volgen de RAVeL, een Waals fietsnetwerk, langs de Maas. De drukte van de stad verstomt meteen. Hier passeren we een aalscholver op een rots in de rivier, mensen die hun boterhammen opeten op een bank en - echt waar! - een varken dat zich aan jetskiën waagt. Over rustige fietspaden kan je zo helemaal tot in Dinant fietsen, of zelfs verder, maar wij houden halt in Wépion, vijf kilometer van Namen. In het Hoogstraten van Wallonië is er zelfs een museum gewijd aan La Fraise. De Blue Bike is merkelijk robuuster dan een Velo, met grotere wielen en meer versnellingen. Wanneer we Namen weer binnenrollen, willen we dat stalen ros van ons even testen. En onszelf, dat spreekt. We knallen de citadel op via de Route Merveilleuse, de ene haarspeldbocht na de andere, een goeie kilometer over gladde kasseien. Boven wacht een Blanche de Namur op een terras. Of doe zoals wij: zoef meteen weer naar beneden, wind in de haren. Merveilleux! Dik oké, die Blue Bike.
Voordelen: robuuste fietsen die tegen een stootje kunnen, geen tijdslimiet, je kan hem overal even stallen.
Nadeel: je moet de fiets terugbrengen naar het treinstation.
Geschiktheid voor citytrip: 5/5.
Onze adresjes in Namen
Citadel van Namen. Route Merveilleuse 64. citadelle.namur.be/nl
Het symbool van Namen torent fotogeniek boven de stad uit. Hier kan je enkele uren rondlopen boven de grond of afdalen in wat Napoleon ‘het mierennest van Europa’ noemde.
Wépion. Musée de la Fraise, Chaussée de Dinant 1037. Open van dinsdag tot zondag.
Dorpje naast de Maas waar je het Museum van de Aardbei kan bezoeken.
Gecko. Rue de la Halle 1. Open van maandag tot zaterdag.
Thais restaurant met Thaise dames in de keuken. Geef toe, dat stelt meer gerust dan wanneer Kévin uit Jambes achter de wokpan staat.
 www.namurtourisme.be/nl

Bekentenis: wij hebben geen smartphone. Waardoor we bij Villo, het deelfietsensysteem van Brussel, meteen uit de boot vallen. Gelukkig kunnen we zo’n slimme telefoon lenen.
Online hebben we dan al een profiel aangemaakt en een dagpas gekocht met onze kredietkaart. 1,65 euro kost die, een pak minder dan een dagje Velo. Daar staat wel een nadeel tegenover: koop je je ticket online, zoals wij, dan moet je op voorhand aangeven wanneer de tijd ingaat. In Antwerpen start de klok pas wanneer je de code valideert.
We willen in Brussel twee passies onderhouden: eentje van voor onze 15de verjaardag en een andere van erna. Voor de eerste - dinosaurussen - hebben we geen Villo nodig. Het Museum voor Natuurwetenschappen ligt op wandelafstand van treinstation Brussel-Luxemburg. Als kind keken we hier met open mond naar de skeletten van iguanodons, opgevist uit een kolenmijn in Bernissart, en die blijven danig indrukwekkend. Eens we zijn uitgekeken op mineralen en opgezette beesten, is het tijd om Villo uit te proberen. We openen onze app en die zegt... dat we nog geen dagpas hebben. De bevestiging daarvan zit nochtans in onze mailbox. Er zit niets anders op dan een nieuwe dagpas te kopen.
Oudste brouwerij van de stad
Bij Villo kies je zelf welke fiets je ontleent. Je kan je daarvoor beroepen op de beoordelingen van eerdere gebruikers. Vol overtuiging nemen we degene met de hoogste score. Wie kan ons nu nog volgen, op zo’n superfiets? Eddy, eat your heart out. Totdat blijkt dat er onderdelen van onze fiets vallen en dat die harder rammelt dan het Engels van Wilmès. We willen naar Cantillon, de oudste brouwerij van de stad, volgens Google Maps zo’n vier kilometer verderop. Voor die andere passie: bier dus. Matongé door, langs haarstudio’s en winkels die cassave en straffe pepers verkopen, een royale afdaling tot op het Koningsplein en daarna richting Stalingrad. Op de kasseitjes van de Grote Zavel loopt het al wat stroever. En in de Rollebeekstraat moeten we net niet van de fiets. Die trapjes al fietsend nemen, het lijkt wel een veldrit. Wellicht zijn er routes die vriendelijker zijn voor fiets en renner, maar als toerist moet je die wel weten liggen. Na de degustatie bij Cantillon stappen we wijselijk naar het station.
Voordelen: spotgoedkoop, veel stations.
Nadelen: je hebt een smartphone nodig; Brussel heeft véél kasseien.
Geschiktheid voor citytrip: 3,5/5.
Onze adresjes in Brussel
Museum voor Natuurwetenschappen. Vautierstraat 29. Open van dinsdag tot zondag. www.naturalsciences.be
Volgestouwd en een tikje ouderwets, zoals een natuurhistorisch museum hoort te zijn.
Cantillon. Gheudestraat 56. Maandag en vrijdag (zelfgeleid bezoek), zaterdag (geleid bezoek). www.cantillon.be
Inkijk in het brouwproces van geuze en lambiek. Door de spontane gisting hangt de magie hier letterlijk in de lucht.
 visit.brussels
 

Mobit

Waar? Mechelen, Kortrijk, Hasselt, Genk, Aalst, Antwerpen, Brasschaat, Westkust (Veurne/Koksijde/De Panne).
Hoe? Download de app en scan de QR-code op een beschikbare fiets. Je kan je fiets eender waar achterlaten (uitzondering: Westkust, waar er zes stations zijn). Parkeer, doe de fiets op slot en Mobit sluit de rit automatisch af.
Kost? € 0,29 (minder dan 4 minuten), € 0,45 (1e uur), € 0,65 (2e), € 0,80 (3e), € 1 (elk volgende uur).
Meer info? Mobit.eu

Velo

Waar? Antwerpen
Hoe? Een dag- of weekpas kan je online aanmaken. Je krijgt een e-mail en een sms met de code die je in de volgende 30 dagen kan gebruiken.
Kost? € 4 (dag), € 10 (week), € 49 (jaar). Onbeperkt aantal ritten tot 30 minuten. Ga je daarover, betaal je extra: €  0,50 (30-60’), €  1 (60-90’), € 5 voor elk extra begonnen uur.
Meer info? Velo-antwerpen.be

Blue-Bike

Waar? In 60 treinstations in een 50-tal steden en gemeentes, waaronder Antwerpen, Brussel, Gent, Luik, Brugge, Leuven, Namen, Bergen, Oostende en Mechelen.
Hoe? De fietsen staan aan stations. Leg je kaart van Blue Bike, te verkrijgen in een Fietspunt of online, op de kaartlezer en je ontvangt een sleutel. De fiets lever je later op dezelfde locatie weer af.
Kost? € 12 voor een jaar lidmaatschap. Per 24 uur gebruik betaal je afhankelijk van de locatie € 0, 1,15 of 3,15. Meestal € 1,15.
Meer info? www.blue-bike.be

Cloudbike

Waar? Antwerpen, Boom.
Hoe? Download de app en steek geld in je wallet. Scan de QR-code van de fiets, open het slot via app en start de rit. Pauzeren kan. Inleveren in stallingslocaties.
Kost? € 20/40/72 (abonnement van 3/6/12 maanden), inclusief gratis ritjes tot 40’. Alles daarboven à € 0,05/minuut. Dat laatste is ook het tarief voor los gebruik. Voor € 13 mag je de fiets 24 uur bijhouden.
Meer info? www.cloudbike.be

Villo!

Waar? Brussel.
Hoe? Registreer en kies een abonnement dat bij je past. Met de app of een kaart ontgrendel je een fiets.
Kost? € 1,65 (dag), € 8,4 (week), € 35,7 (jaar). Eerste halfuur telkens gratis, daarna € 0,50 (30-60’), € 1 (60-90’), € 2 (elk volgend halfuur. Elektrische fietsen kosten € 4,15 extra per maand.
Meer info? www.villo.be

Billy Bike

Waar? In 14 Brusselse gemeentes.
Hoe? Billy Bike biedt elektrische fietsen aan. Zoek, boek en ontgrendel een fiets via de app. Je moet ‘m wel terugzetten in een specifieke zone.
Kost? € 0,20/minuut. € 30/200 minuten.
Meer info? www.billy.bike

Li Bia Vélo

Waar? Namen
Hoe? Registreer je online of koop een pasje aan de terminal. Daarmee kan je een fiets ontgrendelen in een van de stations.
Kost? € 1 (dag), € 3 (7 dagen), € 30 (jaar). Eerste 30’ telkens gratis, daarna € 0,50 (30-60’), € 1 (60-90’), € 2 (elk volgend halfuur).
Meer info? aboen-namur.cyclocity.fr

Donkey Republic

Waar? Gent en Kortrijk/Kuurne.
Hoe? Installeer de app op je telefoon en zoek een fiets in de buurt. Die kan je vervolgens ontgrendelen. Onderweg kan je de fiets altijd even op slot doen, maar je brengt ‘m terug naar een stalling. Per app kan je vijf fietsen ontlenen.
Kost? Kortrijk: gratis (15’), € 1 (30’), € 2 (60’), € 9 (maand, een uur gratis per keer), € 18 (maand, 12 uur gratis per keer). Gent: € 1,5 (15’), € 12 (hele dag), € 9/18 (maand, 1/12 uur gratis per keer).
Meer info? www.donkey.bike