Getest: slaapzakken

Je hebt verschillende populaire opties: het mummiemodel voor extra isolatie, de rechthoekige slaapzak voor meer ruimte, de 3-seizoenen slaapzak qua veelzijdigheid, de zomerslaapzak voor warme nachten en de synthetische slaapzak, die is ideaal voor onderhoud en vochtige omstandigheden… Daarnaast zijn er compressiemodellen voor backpackers, extra warme slaapzakken met kap voor koude nachten en zelfs elektrische slaapzakken met verwarmingselementen voor echte koukleumen. En zo kunnen we nog wel even doorgaan…

In dat wel heel brede gamma is het soms moeilijk om door het bos de bomen te zien. Je kan een onderscheid maken tussen slaapzakken voor trekking, voor in de tent of voor in de camper of caravan. We beperken de keuze voor deze test tot een eerste selectie. De expeditie- en zeer technische modellen vallen af: we hebben geen plannen om te kamperen op de K2 of de Everest. Voor kampeerders die het avontuur beperken tot de camper of de caravan zijn de rechthoekige modellen vaak de beste keuze. Het ligt wat comfortabeler en ze bieden meer ruimte dan een mummiemodel. Dat model is dan meestal weer compacter en warmer, ideaal als je extra isolatie nodig hebt. Mummies zijn dus vooral geschikt voor gebruik in een tent. Nog een selectiecriterium? We beperken ons tot synthetische modellen. Die voldoen aan de eisen die we stellen, zijn makkelijker in onderhoud en bovendien vaak goedkoper.

Warme lucht

Het principe van een slaapzak is eigenlijk eenvoudig: net als bij een dekbed draait het om het vasthouden van de warmte die je lichaam genereert door de lucht rondom je te isoleren. Hoe dichter die luchtlaag bij je lichaam zit en hoe minder ruimte er is voor die warme lucht om te circuleren of te ontsnappen, hoe efficiënter je warm blijft. Daarbij spelen ook de stof, de naden en de vulling een cruciale rol.

De buitenstof moet bijvoorbeeld stevig en vaak ook waterafstotend zijn om je te beschermen tegen vocht en kou, zeker in een tent. De binnenstof moet zacht en ademend zijn om condensatie en klamme nachten te voorkomen. De naden moeten slim geplaatst zijn, vaak in een doorstikt patroon, om koudebruggen te minimaliseren. De vulling – of het nu dons, synthetisch materiaal of een combinatie daarvan is – bepaalt hoe goed je slaapzak lucht vasthoudt en hoe licht en compact hij blijft zonder in te boeten op isolatievermogen.

Appels en peren vergelijken?

Slaapzakken vergelijken, da’s is echt niet eenvoudig, vooral omdat verschillende merken verschillende systemen gebruiken om de temperatuurcapaciteit van hun slaapzakken aan te duiden. Je zal merken dat temperatuurclassificaties nogal kunnen variëren, afhankelijk van de fabrikant en hoe die de testen uitvoert. Sommige merken hanteren bijvoorbeeld comfort temperature (de temperatuur waarin de meeste mensen comfortabel kunnen slapen), terwijl andere de extreme temperature (de laagste temperatuur waarbij je niet het gevaar loopt van onderkoelt te raken) als referentie gebruiken. Da’s verwarrend…

Daarom heb ik Peter geraadpleegd. Hij is medewerker en slaapzakspecialist bij The Camping Store in Evergem en kan me hopelijk verder helpen in deze zoektocht. Hoe kies je jouw exemplaar uit tientallen slaapzakken? Na wat overleg besluiten we vier modellen te testen. Het zijn vier allrounders die geschikt zijn voor verschillende omstandigheden, maar niet gericht op de extremen. Als budgetkeuze voeg ik zelf nog een model van Decathlon toe.

De goedkoopste

De Outwell Freeway is niet alleen de goedkoopste slaapzak in deze test, maar ook het enige rechthoekige model, handig als je slaapt in een goed geïsoleerde camper of caravan. Ik beweeg veel in m’n slaap; dan de ruime snit van de Freeway een groot pluspunt. In een caravan of camper, waar je de temperatuur goed kan regelen, voldoet deze slaapzak perfect. Geclassificeerd voor gebruik bij temperaturen boven de 1°C is de Freeway ideaal voor zomerse nachten. De ademende en lichtgewicht stof draagt bij aan een aangenaam slaapklimaat. Voor koudere nachten of herfst- en winterkampeertrips zonder kachel is de isolatie echter niet toereikend, dan is een zwaarder model aan te raden. Als betaalbaar en eenvoudig model is de Outwell Freeway vooral een uitstekende keuze voor recreatief gebruik in een omgeving waar comfort primeert.

Het mummie-model

Een trapje hoger, een graadje warmer: dat brengt ons bij de mummieslaapzakken. De Vango Latitude 400 is een prima optie voor de meeste drie-seizoenen kampeertochten. Met een comforttemperatuur rond -4°C en een limiettemperatuur van -11°C is deze slaapzak geschikt voor frisse lentenachten, herfstkamperen en mildere winteravonden.

Dankzij de synthetische Isofill-vulling presteert de Latitude 400 goed, zelfs onder vochtige omstandigheden. De vorm biedt uitstekende isolatie en warmtebehoud, met extra functies zoals een tochtkraag en een goed aansluitende kap om warmteverlies te minimaliseren. Voor echt koude nachten kan je overwegen om naar de Vango Latitude 600 te kijken, die meer isolatie biedt.

Met een gewicht van ongeveer 2,1 kg is deze slaapzak minder geschikt voor ultralichte trektochten. Hij voelt stevig aan en is mooi afgewerkt. Hij combineert functionaliteit met een aantrekkelijk prijskaartje en is een betrouwbare keuze als je op zoek bent naar een veelzijdige slaapzak.

Prima prijs/kwaliteit

Forclaz, het merk van Decathlon, staat bekend om de uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. De MT500 slaapzak vormt daarop geen uitzondering. Deze slaapzak is geschikt voor gebruik tot -5°C, ideaal voor kamperen in de herfst en lente. De synthetische vulling heeft een goede balans tussen warmte en ademend vermogen, perfect voor actieve trekkers die een vochtbestendige, ademende optie zoeken.

Met een lichtgewicht ontwerp is de MT500 compacter dan veel andere slaapzakken in zijn categorie, da’s ideaal voor lange wandeltochten. Voor koudere winteravonden zou je een zwaarder model kunnen overwegen, maar voor de meeste trektochten biedt de MT500 voldoende comfort en bescherming. In een verwarmde camper/caravan is deze slaapzak wellicht wat overkill. Met de MT500 heb je dus een uitstekende optie voor wat meer avontuurlijke omstandigheden. Nog een groot voordeel: bij Decathlon kan je lekker kiezen welke maat je wil. Van medium tot xl.

Voor als het echt koud is

De Robens Icefall Pro 600 is een uitstekende keuze als je graag gaat winterkamperen bij temperaturen onder nul. Deze mummie-slaapzak met een comforttemperatuur van 6°C en een extreme limiet van -14°C, is een perfecte optie voor de herfst en Vlaamse winters. Door de synthetische MicroThermo High Loft-vulling biedt de slaapzak betrouwbare isolatie, zelfs bij vochtigere omstandigheden.

De robuuste constructie en het slimme ontwerp zorgen voor een goede bescherming tegen de kou. Met een gewicht van slechts 1075g is de Icefall Pro 600 lichter en compacter dan veel andere slaapzakken in zijn klasse; ideaal voor lange wandeltochten. De synthetische vulling zorgt niet alleen voor uitstekende isolatie, maar ook voor een klein pakvolume. Dat maakt deze slaapzak praktisch maakt voor trekkers die gewicht en ruimte willen besparen.

Mag het extreem zijn?

De Wilsa X-Trem 2.0 is de ultieme keuze voor de avonturiers die graag kamperen in extreme kou. Deze slaapzak is ontworpen voor temperaturen onder -10°C en biedt uitzonderlijke isolatie, zelfs in hele koude Belgische winters. Daarvoor zorgen de hoogwaardige materialen en robuuste constructie. Je bent echt goed beschermd tegen de vrieskou. Dat is stuff voor serieuze winterkampeerders.

Met een comforttemperatuur van -8°C, een limiettemperatuur van -13°C en zelfs een extreme temperatuur van -25°C biedt de X-Trem 2.0 uitstekende bescherming tegen zware kou. De slaapzak heeft een gewicht van 1,9 kg en is met zijn afmetingen van 230x80 cm groot genoeg voor een goede nachtrust. Het volume van 12 liter maakt ‘m compact voor transport.

Hoewel deze slaapzak aan de dure kant is, is hij de investering waard als je regelmatig in extreme kou kampeert. Voor echte expeditieomstandigheden bestaan er nog koudere, gespecialiseerde modellen.

Wisselende temperaturen

Lastig: de temperatuurclassificatie wordt bij elk merk weer anders berekend… Sommige merken hanteren een conservatieve benadering, terwijl andere modellen net warmer zijn dan de aangegeven temperatuurclassificatie.
Gouden tip: kies een slaapzak die net wat sterker geïsoleerd is en dus een categorie straffer scoort dan de temperatuur waarin je van plan bent te kamperen. Je kan wel wat extra kleren aantrekken om jezelf warmte houden, maar extra warmte genereren als je slaapzak niet genoeg isolatie heeft, is mission impossible.
Bij twijfel stap je best naar een degelijke kampeerwinkel om je te laten adviseren. Zeker voor de winterkampeerders is een goede nachtrust essentieel om veilig en comfortabel te blijven.

De M/V verdeling

Ja, we moeten ook een onderscheid maken tussen vrouwen en mannen. Vrouwen hebben over het algemeen minder lichaamsvet en de verdeling ervan is anders. Ze hebben vaak minder vetmassa dan mannen, en dat vet is vaak geconcentreerd rond hun heupen en dijen, terwijl mannen het meer rond de buik dragen. Dat heeft invloed op hoe je lichaam warmte vasthoudt. Vrouwen zullen dan ook sneller kou hebben dan mannen, vooral ’s nachts, als je lichaamstemperatuur daalt. Dat gegeven speelt een belangrijke rol bij de keuze van de slaapzak. Vrouwen kiezen daarom vaak voor een slaapzak met dat extra laagje isolatie.