De bergen in? Instructeur Gui Lemmens stoomt je klaar

Op zijn veertiende trok hij met de mutualiteit voor het eerst naar Fiesch in Zwitserland. Tot dan gingen de vakanties thuis nooit verder dan de zee of de buurlanden. Maar tussen de grillige toppen van de Alpen sloeg de vonk over. Al snel kreeg hij ook zijn ouders zover hun zomers in te ruilen voor Zwitserland. ‘De eerste jaren bleven we in de vallei voor dagwandelingen, maar elk jaar gingen we wat hoger of naar weer een nieuwe berghut. Op mijn twintigste, in 1979, werd ik lid van de Vlaamse Bergsportvereniging (VBV) en ging ik mee op stage naar het Silvretta massief in Oostenrijk. Zo maakte ik mijn eerste gletsjertocht en beklom ik mijn eerste ‘echte’ bergtoppen.’

Avontuur en risico

De jonge Gui zocht de adrenaline op: rotsklimmen in de Ardennen, vierduizenders in de Alpen, ijsklimmen. ‘Mijn eerste 4000’er was de Bishorn, een van de makkelijkste. Je moet ergens beginnen, hé’, lacht hij. ‘De moeilijkste? Dat was de Alphubel (4206 m) in Zwitserland, via de westwand. Een pittige beklimming.’
De drang naar hoger en uitdagender kostte hem in de jaren ’80 bijna het leven. Op de Arête de Rochefort in het Mont Blanc massief kwam een los rotsblok op zijn been terecht. Een helikopter haalde hem van de bergflank. Het liep goed af, maar toch ging hij het wat rustiger aan doen. Trouwen, kinderen, werk… Het gewone leven vroeg zijn aandacht. Maar de bergen bleven trekken. ‘Met de kinderen trok ik naar Oostenrijk voor hun eerste wandelingen.’

Verder dan de Alpen

Toen de kinderen het huis uit waren, volgde hij opnieuw de roep van de bergen. Hij werd initiator bergwandelen voor Bloso (nu Sport Vlaanderen) en schopte het tot instructeur ‘mountainwalking & trekking’ voor de Union Internationale des Associations d'Alpinisme (UIAA). Al jaren organiseert hij nu meerdaagse bergwandelvakanties en -stages, voor zowel beginners als ervaren wandelaars van alle leeftijden.
‘In 2016 trok ik voor de eerste keer naar Nepal. Ik dacht: Mount Everest moet je toch één keer in je leven gezien hebben. Maar volgend jaar gaan we intussen al voor de vijfde keer.’ Ook het Andes- en Atlasgebergte en vele andere bergketens staan op zijn palmares.
‘Het klinkt allemaal erg zwaar, maar bergwandelen is op zich niet moeilijk. Je moet alleen goed weten waar je aan begint. Vandaag lijkt het alsof iedereen een bucketlist wil afvinken: dit jaar de Mont Blanc, volgend jaar diepzeeduiken. Maar zo werkt het niet. Terrein, weer, hoogte en vooral ervaring spelen allemaal een rol.’

Leren wandelen

‘Een veelgemaakte fout? Mensen stappen vaak te snel. Je moet een gedoseerd tempo aanhouden en energie sparen. Met kleine passen en een trage tred sta je veel stabieler. Ik geef al bijna twintig jaar stages aan beginnende bergwandelaars. Het klinkt misschien vreemd, maar het eerste wat ik hen leer, is opnieuw leren wandelen.’
‘Kleed je in laagjes, zodat je onderweg altijd iets kan aan- of uittrekken. Voor je eerste bergervaring hoef je geen dure merkkledij. Maar een degelijk paar bergschoenen is wél cruciaal. Geen sandalen of loopschoenen in de bergen! Er bestaan verschillende categorieën schoenen, afhankelijk van het terrein. In de Ardennen is type A of A/B nog oké: voldoende steun en toch soepel. In de Alpen kies je beter voor B of zelfs B/C.’

Voorbereiding in de winter
Een bergtocht begint bij de voorbereiding. Daar geeft Gui workshops over. ‘Je leert hoe je zelf kan berekenen hoelang een (berg)tocht duurt, of je ze fysiek aankan, hoe je een topografische kaart leest, en hoe je een meerdaagse tocht organiseert. Ook de keuze van de regio waar je gaat wandelen is belangrijk: kies iets dat past bij je ervaring en capaciteiten. Je hoeft echt niet meteen naar het Mont Blanc-massief. Het kan een leuke hobby zijn om tijdens de wintermaanden je tocht in elkaar te steken.’
En natuurlijk is er de conditie. ‘Wie denkt dat een paar keer per week fitnessen, dagelijks 10.000 stappen zetten of zelfs een marathon lopen voldoende voorbereiding is, vergist zich. Voor bergwandelen is meer nodig, zowel fysiek als mentaal.’

Wandel je in conditie

Daarom organiseert Gui samen met Pasar maandelijkse conditiewandelingen. De eerste vindt plaats in november. ‘We starten met vlakke tochten van zo’n 25 kilometer. In januari wordt het al wat heuvelachtiger en na het jachtseizoen trekken we naar de Ardennen. Tegen de laatste conditiewandeling stap je door de opeenvolging van de vele korte klimmetjes toch al snel duizend hoogtemeters bij elkaar op één dag.’
De wandelingen gaan over wisselend terrein, vaak ook steile of padloze stukken. ‘Zo belasten we de spieren en gewrichten die je in de bergen nodig hebt, en werk je aan je stabiliteit. We oefenen ook staptechniek, soms met wandelstokken.’

Wie nog meer wil, kan elke week mee op pad. ‘Elke zondag trek ik de natuur in voor een tocht van zo’n 25 kilometer, bijna volledig over onverharde paden. Dat onderhoudt de basisconditie en lijkt sterk op de conditiewandelingen. Ook hier schuwen we de steilere hellingen niet en verlaten we soms het pad. Want voor elke sport geldt: de beste training is de sport zelf. Ben je een wandelaar, dan moet je wandelen. Zo ben je tegen de zomer helemaal klaar voor de bergen!’

Een (berg)vraag voor Gui? Een workshop volgen? Gui.lemmens@telenet.be