De Maasfietsroute: van Hoei naar Wezet

De Maas ontspringt ten noorden van Dijon in Frankrijk en mondt een kleine duizend kilometer later uit in de Noordzee in Nederland. Fietsers van alle niveaus kunnen langs gemarkeerde paden 1.050 kilometer door drie landen fietsen. Stroomopwaarts fiets je tussen Hoei en Wezet langs industrieel erfgoed. Te beginnen met de drie imposante koeltorens van de kerncentrale van Tihange.

Echt fascinerend wordt het als je Seraing binnenrijdt. In 1817 richtte John Cockerill er een cokesfabriek met hoogoven op. Het werd een van de meest toonaangevende staalimperia van de wereld. Seraing werd ook het uithangbord van de Belgische glas- en kristalkunst. De abdij van Val-Saint-Lambert werd in het begin van de negentiende eeuw getransformeerd tot cristallerie.

Industriële archeologie

In Luik duiken we de fabriek in. ‘Dit is de voormalige smederij Espérance-Longdoz’, vertelt Xavier Lombart van het industriemuseum. Hij neemt ons mee naar de oudste authentieke hoogoven van het land. ‘Hij dateert van 1693, van voor de eerste industriële revolutie. En dat is geen toeval. In de streek bestond er al een bloeiende metaalnijverheid met de productie van nagels en wapens.’

‘Met de komst van Cockerill deed de mechanisering haar intrede. Om de stoommachines te laten draaien, hadden ze steenkool nodig en die zat overvloedig in de bodem. De stad bloeide economisch als nooit tevoren en overal verrezen fabrieken. Op etsen en oude foto’s zie je hoe werkplaatsen en woonwijken kriskris door elkaar stonden, tot ver in de twintigste eeuw.’

Na een avond in de bruisende stad Luik – het station van Guillemins staat symbool voor de transformatie van de voormalige industriestad – fietsen we stroomopwaarts verder. Waar amper enkele decennia geleden nog vervuilende fabrieken draaiden, verrijzen woonwijken met lofts en parken. In de Vurige Stede zien ze de toekomst groen tegemoet. Al passeren we bij momenten ook troosteloze plekken, het centrum van Herstal bijvoorbeeld. In de schaduw van oude terrils ligt de bekende, zwaarbeveiligde wapenfabriek FN.

Espérance-Longdoz verhuisde zijn activiteiten in 1963 naar een nieuwe site op de langgerekte landtong Chertal. Na een aantal fusies kwam het bedrijf in handen van ArcelorMittal. Het Indiase concern sloot de fabriek in 2011 en daarmee kwam er einde aan de Luikse staalindustrie. Wat overblijft, is industriële archeologie.

Tot slot wijken we even af van de Maasfietsroute en fietsen het sappige Land van Herve in naar de voormalige mijn van Blegny. De Unesco heeft haar erkend als werelderfgoed en het is een van de vier authentieke steenkoolmijnen waar je de ondergrondse galerijen nog kan bezoeken. Een gewezen kompel getuigt uit eerste hand over het leven onder de grond.

Lees de volledige reportage in Pasar Fietsen van Mei 2025.