De RetroRonde rijden?

De voorjaarsklassiekers veroorzaken slechts een per dagen per jaar wielergekte in de Vlaamse Ardennen, maar in het Centrum voor de Ronde van Vlaanderen in Oudenaarde laait de passie voor de koers het hele jaar door op. Niet alleen op de permanente expo, die je de kleurrijke geschiedenis van de Ronde van Vlaanderen laat herbeleven, maar ook in het wielercafé Peloton, waar je tijdens je coffeeride kan pauzeren met een espresso. Of krijg jij van fietsen vooral dorst, en bestel je liever een vers getapte Kwaremont?

Fietsers komen in alle maten en gewichten. Dat bewijzen de deelnemers aan de Retro Ronde, die dit jaar voor de vijftiende keer de legendarische kasseihellingen van de Ronde van Vlaanderen trotseren op hun retrofietsen. En ook twee historische wedstrijdfietsen die in het CRVV tegen de muur leunen. De kleine beige heeft voethaken aan de pedalen en het merk Boston op het frame. Op de grote fiets in fluokleuren moest je al inklikken.

Moet je een geharde flandrien zijn om de Retro Ronde te rijden? En op welke fietsen mag je zoals deelnemen? Marian Dedecker kan er me alles over vertellen. Ze leidt als projectcoördinator bij het CRVV de feesteditie in goede banen. Of zijn het kasseistroken, haha? Oude wedstrijdfietsen van profwielrenners ziet ze tijdens de RetroRonde zo goed als nooit. ‘Stel je voor’, zegt verzamelaar Nico Van der Haegen, ‘dat je tegen de vlakte gaat met een oude fiets van Lance Armstrong. Dat risico kan je niet nemen.’

Nico verzamelde op zes jaar tijd 45 wedstrijdfietsen van profwielrenners. Hij bericht over zijn collectie via zijn Instagramprofiel retro.bikes en stelt ze soms tentoon op evenementen. Hij is ook als vrijwilliger betrokken bij de werking van het CRVV.

Nico, hou ons niet langer in spanning: welke kampioenen schreven wielergeschiedenis op deze fietsen?

Nico: ‘Ik heb deze fietsen gekozen om je het verschil te tonen tussen een lichtgewicht klimmer en een kopman voor de klassiekers. Met de beige fiets won Lucien Van Impe zijn vijfde bolletjestrui in de Ronde van Frankrijk van 1981. De andere fiets is de reservefiets van Johan Museeuw uit de Tour van 1992. Hij reed toen nog voor de Lottoploeg, die felle kleuren gebruikte. Zelfs het stuurlint met tijgerpatroon zit er nog op.’

Weet Museeuw dat je zijn wedstrijdfiets hebt?

Nico: ‘Ik herenig mijn fietsen altijd met hun vroegere eigenaars. Soms loopt zo’n afspraak flink uit. Oud-wielrenners kunnen uren vertellen, ze schudden de wonderlijkste anekdotes uit hun mouw. Van Impe vertelde bijvoorbeeld over een Californische burgemeester die zijn team uitnodigde op het gemeentehuis. Bleek dat Clint Eastwood te zijn! Museeuw baat hier in de streek een guesthouse uit en organiseert fietstochten, die ik soms help begeleiden. Hij verzamelt zelf ook zijn oude fietsen en zou deze graag kopen.’

Marian, nemen er ook wielerlegendes deel aan de RetroRonde?

Marian: ‘We onderhouden sowieso goede contacten met oud-wielrenners. Ze geven op aanvraag groepsrondleidingen op onze expo’s of begeleiden fietstochten vanuit het CRVV.  Museeuw heeft vorig jaar meegefietst met de RetroRonde. Dit jaar komen Eddy Planckaert en Peter Van Peteghem.’

Hoe is het idee van de RetroRonde ontstaan?

Marian: ‘De inspiratie was de Eroica in Toscane, het evenement voor retrofietsen waaruit de wielerwedstrijd Strade Bianche is voortgekomen. Het parcours over de witte grindwegen dat de profs nu afleggen, werd eerst gereden door retrofans op klassieke fietsen. Rik Vanwalleghem, onze vorige directeur, is naar Siena gereisd om de Eroica te bekijken en heeft dan hier de eerste Retro Ronde georganiseerd. Heel kleinschalig, met slechts vijftig deelnemers. Dat was 18 jaar geleden. Het CRVV zelf bestaat 21 jaar.’

Tijdens de Eroica jaag je volgens de organisator niet op prijzen, maar op emoties.

Marian: ‘Ook de RetroRonde draait absoluut om de sfeer. We maken zelfs geen klassement op. Ongeveer 500 trouwe deelnemers, onder wie ook veel Britten, Italianen en Duitsers, komen naar Oudenaarde om de romantiek en heroïek van de Vlaamse kasseikoersen eens zelf te beleven. Dit jaar kan je, voor onze vijftiende verjaardag, voor het eerst 150 km rijden. Maar je mag het ook bij 40 km houden. Gezelligheid met een vleugje nostalgie, daar gaat het om. Er rijden zelfs mensen mee op een hoge bi, zo’n oeroude fiets met een groot voorwiel. Er is ook een Italiaans gezin dat ieder jaar komt, met een klein jongetje dat op zijn retrokoersfietsje alle hellingen oprijdt.’

Bij de start van de RetroRonde keurt de jury je fiets en je outfit. Mijn vintage Peugeotfiets (die je vast al eens in dit magazine hebt gespot) doorstaat de essentiële checks: geen klikpedalen, versnellingshendels op het frame, de kabels lopen over de stalen buizen, die naadloos gelast zijn. Een echte retrofiets moet, volgens de internationale regel, voor 1987 gebouwd zijn. ‘We zijn niet onverbiddelijk streng, hoor’, zegt Marian.

Nico, kan jij het bouwjaar van mijn fiets inschatten?

Nico: ‘Bij benadering wel, ja. Eind jaren 1980 zijn fietsen snel beginnen te evolueren. De eerste integrale carbonfiets, met de kabels in het frame, kwam al uit in 1987. Ook naadloos gelaste fietsen kwamen toen op de markt. Bij oudere fietsen waren de framebuizen verbonden met een koppelstuk, de lug. Peugeot was dé Franse fietspionier en gebruikte de TIG-lastechniek al in 1988. Ik vermoed dat je fiets van toen dateert.’

TIG, lug… dat klinkt allemaal technisch. Moet je een bikenerd zijn om van retrofietsen te houden?

Marian: ‘Zo zou ik het niet uitdrukken.’

Nico: ‘Ik heb geen bezwaar, ik herken me daar wel in.’

Marian: ‘Met de RetroRonde trekken we ons verhaal meer open. Met liveoptredens, een retro rommelmarkt en dansinitiaties in de sfeer van de jaren 1930 spreken we ook een jonger publiek aan. De fietsen brengen zelf natuurlijk ook gesprekken op gang, en je kan zeker socializen over technische details.’

De retrofietsromantiek associeer ik vooral met de jaren 1960 en 1970.

Marian: ‘Van die periode zie je sowieso de meeste retrokoersfietsen en fietstruitjes.’

Nico: ‘Als verzamelaar kan je je in allerlei niches specialiseren. Hoge bi’s, fixies, singlespeeds of wedstrijdfietsen zoals ik. Ook binnen je collectie kan je het perfectionisme op de spits drijven. Ik heb een intacte retrofiets van Johan Capiot, waaraan niets veranderd is, maar zoiets is heel uitzonderlijk. Dus kan je originele onderdelen van je collectiefiets opsporen. Wat je kansen verkleint, is dat mensen oude fietsen of onderdelen snel weggooien. Die gouden wielen van Van Impe heb ik gered van de schroothoop. Het merk Campagnolo zette het bouwjaar op ieder onderdeel. Mecaniciens keken bij reparaties niet naar de juiste jaargang, maar verzamelaars gaan ernaar op zoek. Dat is al het betere detectivewerk.’

Hoe is jouw collectie eigenlijk ontstaan?

Nico: ‘Mijn eerste wedstrijdfiets was een toevalstreffer. Een man zette zijn jeugdfiets te koop. Hij was er jaren mee naar school gereden en had de kader versierd met stickers. Toen ik ze verwijderde, kwam de naam van Freddy Maertens tevoorschijn. Zo ben ik aan mijn collectie begonnen. Het wielermilieu is een klein wereldje. Mensen sturen me tips als ze ergens een mooie fiets te koop zien.’

Hoeveel is zo’n oude wedstrijdfiets eigenlijk waard?

Nico: ‘Wat de gek ervoor geeft! Maar ik hou me altijd strikt aan mijn budget. Ik weiger 550 euro te betalen als ik maar 500 euro heb voorzien. Er dienen zich altijd nieuwe kansen aan.’

Wat is de schoonheid van retrofietsen?

Nico: ‘Verhalen en emoties. Ik verzamel niet alleen fietsen, maar ook truitjes, proflicenties en rugnummers. Ik heb bijvoorbeeld het rode rugnummer van de strijdlust dat Michael Rasmussen droeg op de dag dat hij uit de Tour werd gezet. Retrofietsen staan ook voor een eenvoudigere manier van koersen. In plaats van wetenschappelijk bezig te zijn met wattages schakelde je gewoon op het gevoel. In de simpliciteit van oude fiets zit voor mij veel schoonheid.’

Hebben jullie eigenlijk zelf de RetroRonde al gereden?

Marian: ‘Ik kan niet, ik moet organiseren. Maar ik ben hier vijftien jaar geleden komen stage lopen uit liefde voor de koers. Met mijn eerste loon heb ik een koersfiets gekocht. Sinds ik kinderen heb, kom ik minder aan fietsen toe. Ik kan niet genoeg tijd vrijmaken.’

Nico: ‘Ik woon hier niet zo ver vandaan kom speciaal naar hier om over de ‘bergjes’ en kasseien te fietsen. Maar de RetroRonde heb ik nog niet gereden. Dat moet er dringend eens van komen.’

15de RetroRonde

Zak op zaterdag 14 en zondag 15 juni af naar Oudenaarde voor een gezapige of heroïsche rit op het parcours van de Ronde van Vlaanderen. De rustige vintage ride op zaterdag (25 km) leidt je in groep over de Paterberg en de Koppenberg. Op zondag kan je starten voor 40, 80, 120 of 150 km. De Abdij Maagdendale doet dienst als festivalterrein, met livemuziek, dansinitiaties, kinderanimatie en, op zaterdag, een retro rommelmarkt. www.retroronde.be

Je eigen Ronde van Vlaanderen

Getest op mijn retrofiets: de Blauwe Lus Ronde van Vlaanderen (80 km), met onder meer de Oude Kwaremont (leuk!), de Paterberg (meteen heel steil) en de Koppenberg (trap je ketting niet stuk!) Bij het Centrum Ronde van Vlaanderen vind je huurfietsen, lockers en douches en starten ook langere lussen van 100 en 115 km. 

• Gpx-coördinaten op www.crvv.be 

Flandrien Challenge

Fiets 59 Vlaamse bergen en kasseistroken binnen 72 uur en kroon je tot flandrien op Strava. www.crvv.be en www.cyclinginflanders.cc

Eroica

De heroïsche retrofietsrit die in 1997 ontstond in Toscane, heeft de hele wereld veroverd. Zelfs in Japan en Cuba wordt een Eroica georganiseerd. Op 6 juni hoef je slechts de grens over te steken naar Valkenburg voor de Limburgse editie op het parcours van de Amstel Gold Race. De oorspronkelijke Eroica vindt in oktober plaats in de Chiantistreek. Ook bij de Eroica kan je kiezen tussen korte en lange afstanden. www.eroica.cc