5 foto-expo’s met een boodschap
De pen is scherper dan het zwaard, maar wat met de camera? Deze zomer kan je in onze musea werk bekijken van fotografen die scherpstellen op sociale en ecologische kwesties. Pasarreporter Gert Corremans selecteert vijf topexpo’s met een boodschap.
Na ons de zondvloed?
Vijftien jaar geleden reisde Magnumfotograaf Carl De Keyzer de Europese kustlijn af om de gevolgen van de klimaatcrisis te onderzoeken. Wat als het zeeniveau stijgt? Brokkelen onze kusten dan af, spoelen stranden en dijken weg, zonder dat we ons kunnen verdedigen?
Ga de befaamde fotoreeks Moments before the flood bekijken in het Herita Erfgoedlab in het Sint-Janshospitaal in Damme. Het stadje heeft als voormalige Zwinhaven een sterke historische band met de Noordzee. De zeearm was al aan het verzanden toen het hospitaal werd gebouwd. Vanaf de dertiende eeuw verpleegden broeders en zusters er de zieken. De Keyzer presenteert zijn foto’s als triptieken om in te spelen op de religieuze sfeer.
Met zijn foto’s brengt hij de langzaam verschuivende grens tussen land en zee in beeld. De Atlantikwall kon vijandelijke invasies tegenhouden, maar maakt weinig kans tegen het water. Je ziet nutteloze bunkers, verlaten huizen en hotels, ingestorte muren. Maar ook zonnekloppers, strandpaviljoenen en toeristische attracties in de vloedlijn. Of is het frontlijn?
Carl De Keyzer. Moments before the flood, tot 29 september, Herita Erfgoedlab, Sint-Janshospitaal, Damme
Van bergbeekje tot oceaan
Verwonder je over water in al zijn verschijningsvormen op Water, het nieuwe goud, de expo van Edward Burtynsky in Knokke-Heist. De Canadese topfotograaf bereisde vijf continenten en schakelde drones en helikopters in om de kringloop van het water in beeld te brengen. Hij volgde de loop van rivieren, richtte zijn lens op plassen, meren, zeeën en oceanen en dook zelfs onder het wateroppervlak. Missie: de relatie van de mens, van wie het lichaam voor zeventig procent uit water bestaat, met het onmisbare blauwe goud in beeld brengen. De expo in Cultuurcentrum Scharpoord kaart uiteenlopende thema’s aan, zoals watersnood, landbouw, rivieroevers en bronnen.
Edward Burtynsky. Water, het nieuwe goud, Tot 29 september, Cultuurcentrum Scharpoord, Knokke-Heist
Vrijheid in de woestijn
In het uitgestrekte Museé de la Photographie van Charleroi lopen altijd meerdere tijdelijke expo’s en kan je ook de vaste collectie bezichtigen. Op haar expo Outremonde neemt de Franse fotograaf Laura Henno je mee naar Slab City, een anarchistisch kampement in de Californische woestijn. Hippies streken er neer op zoek naar vrijheid. Drugsverslaafden, daklozen, asielzoekers en andere mensen in armoede hadden geen keuze. Slab City is hun laatste toevluchtsoord, een stukje niemandsland waar ze vrij kunnen zijn… van zorgen.
De stad is gevestigd op de betonplaten (slabs) van een verlaten legerbasis. Wonen is er gratis en je kan zelfs onlinebestellingen laten afleveren, maar je moet het wel redden zonder stromend water, elektriciteit en rioleringen… en dat in de bloedhete woestijn. Sinds 2017 brengt Henno ieder jaar een paar weken door in de zogenaamde last free place in America. Ze integreerde zich in de gemeenschap en brengt de woestijnbewoners en hun leefomstandigheden respectvol in beeld.
Laura Henno. Outremonde. Tot 29 september, Museé de la Photographie, Charleroi
Zusters in het verzet
Pik nog snel RE/SISTERS mee bij FOMU – Fotomuseum Antwerpen en maak kennis met veertig vrouwelijke of gender-non-conforme kunstenaars die actie voeren voor een betere wereld. Hun foto’s, video’s en installaties klagen de overexploitatie van onze planeet én de sociale uitbuiting van vrouwen en minderheden aan. Volgens het ecofeminisme, een stroming die sinds de jaren 1970 bestaat, gaan deze twee vormen van misbruik vaak hand in hand. Maar hoe kom je in opstand tegen de sociale, economische en politieke krachten die de onderdrukking organiseren? Herstel je band met de natuur, knuffel een boom. Maak een vuist tegen onrecht, klim op de barricaden. De zusters in het verzet verzinnen de meest uiteenlopende visuele statements.
RE/SISTERS, tot 18 augustus. FOMU – Fotomuseum Antwerpen.
Baanbrekende videokunst
Van fotografie naar videokunst is slechts een kleine stap. Rep je nog snel naar Maastricht voor What freedom is to me, een grote retrospectieve over Isaac Julien, oorspronkelijk samengesteld voor Tate Gallery in Londen. Julien is een invloedrijke Britse video- en installatiekunstenaar, die opkomt voor sociale rechtvaardigheid. In zijn werk sloopt hij de barrières tussen kunstdisciplines en reflecteert over klasse, seksualiteit en zwarte identiteit. Hij brak in 1989 door met een documentaire film over de Harlem Renaissance, de glorieperiode van de Afrikaans-Amerikaanse cultuur in het New York van de jaren 1920 en 1930.
Isaac Julien: What Freedom is to me, tot 18 augustus, Het Bonnefanten, Maastricht, www.bonnefanten.nl