5x vier de fotografie in Brussel

Brussel hoort al negen jaar bij het groepje Europese steden dat deelneemt aan de European Month of Photography. Wat het Photo Brussels Festival extra boeiend maakt, is dat het je naar galeries, musea en cultuurcentra verspreid over de hele hoofdstad brengt. Het plan met de expolocaties vind je op de festivalwebsite.

Photo Art Center Hangar in Elsene was in 2016 de initiatiefnemer van het Brusselse festival en is het geknipte startpunt voor je dagje topfotografie. De groepsexpo AImagine toont werk van achttien fotografen, die creatief aan de slag gingen met kunstmatige intelligentie. Ze lieten AI los op het verleden. Zowel taferelen uit het dagelijks leven als historische figuren of gebeurtenissen werden opnieuw en anders in beeld gebracht. Waar liggen de grenzen van een fotografie die het onderscheid tussen fictie en werkelijkheid uitgomt? En hoe blijven we dat onderscheid in de toekomst herkennen?

AImagine, tot 15 juni, Hangar, Kasteleinplein 18, Elsene.

Bij A Stichting, een culturele ontmoetingsplaats rond fotografie in Vorst, onderzoeken zestien kunstenaars hun relatie met hun moeder. A partir d’elle was eerder te zien in Parijs en vertrekt van een citaat van de Franse filosoof Roland Barthes. ‘Ik zal me beslist slecht voelen zolang ik niet iets geschreven heb over haar’, noteerde hij in 1978 zijn Rouwdagboek, een jaar na haar overlijden. Is de moeder een raadsel, de spiegel waarin je jezelf ziet, iemand van wie je de geschiedenis erft, een bondgenoot met hetzelfde gevoel voor humor? Kunstenaars van vroeger en nu, onder wie Dirk Braeckman, Sophie Calle en Pier Paolo Pasolini, betrokken hun moeder bij een artistieke tête-à-tête, of construeerden een dubbelportret met hun afwezige of zelfs overleden moeder.

A partir d’elle, tot 18 mei, A Stichting, Van Volxemlaan 304, Vorst

Paulo Nazareth heeft een plechtige eed gezworen: hij zet geen voet in Europa voor hij alle landen in Afrika heeft bezocht. Zo eert hij het continent dat zijn werk en identiteit heeft beïnvloed en maakt hij een vuist tegen de voormalige koloniale machthebbers. Nazareth creëert kunst terwijl hij wandelt. Door onderweg te filmen, fotograferen en voorwerpen te verzamelen maakt hij de geschiedenis van zijn routes tastbaar vanuit het standpunt van de slachtoffers van de koloniale geschiedenis en wereldwijde migratie. Hij beweegt, wandelt en steekt te voet landsgrenzen over als een daad van verzet en om een stem te geven aan vergeten of onderdrukte gemeenschappen. Nazareth reist dus niet naar Europa, maar zijn kunst steekt wel de Middellandse Zee over en is te zien op de grote overzichtsexpo Patuá/Patois, waarmee WIELS ook aansluit bij het Photo Brussels Festival.

Paulo Nazareth. Patuá/Patois, WIELS, Van Volxemlaan 354, Vorst

De expo WOLF van Frederik Buyckx in Gent gemist? Grijp dan je tweede kans bij Nationale 8 Gallery in Ukkel. Buyckx zocht afgelegen gemeenschappen op, die buiten onze comfortabele, beschermde samenleving vallen. Waar zij wonen, voel je de kracht van de natuur nog, en gaat er schoonheid én dreiging uit van de ongerepte landschappen. De vrijheid en rust die je op deze plekken ervaart, komen dus niet zonder gevaar of ontbering. Maar angst is volgens Buyckx een slechte raadgever. Alleen als je je kwetsbaarheid aanvaardt, kan je je band met de natuur herstellen. Zijn zwart-witfoto’s maken je compagnon de route op een intense reis naar de rand van de wildernis.

WOLF. Frederik Buyckx, tot 1 maart augustus, Nationale 8 Gallery, Ukkel

Visual Gallery, een galerie gespecialiseerd in fotografie in Etterbeek, opent een heuse tijdscapsule afkomstig uit de Borinage. Van 1902 tot 1939 stond Norbert Ghisoland achter de camera in zijn fotostudio in Frameries, een verstedelijkt dorp bij een steenkoolmijn. Maar liefst 90.000 streekbewoners kwamen bij hem poseren, zowel voor pasfoto’s als portretten.

Door de ontwikkeling van nieuwe fototechnieken konden ook mijnwerkersgezinnen zich een portretfoto veroorloven. In de studio ontsnapten ze even aan de harde alledaagse realiteit. Ze verkleedden zich, pronkten met een sporttrofee of muziekinstrument, vierden een doopsel, communie of huwelijk. Mensen van alle rang en stand lieten zich vereeuwigen bij Ghisoland. Stijlvol, in natuurlijk licht en vaak tegen een kitscherige achtergrond. Niemand glimlachte, want dat hoort niet op een portret met eeuwigheidswaarde.

Miroirs d’une époque: les portraits de Norbert Ghisoland, Visual Gallery, Tervatestraat 21, Etterbeek

Stefano Questorio tovert met verlopen Polaroidfilmpjes en laat je in zijn ‘privédagboek van de ziel’ kijken. Te zien bij Espace Intermédiaire, Brussel.

Bewonder iconische foto’s uit de verzameling van een kunstliefhebber, onder meer van Yann Arthus-Bertrand (luchtfoto’s) en Henri Bureau (oorlogsfotografie). Te zien bij Elevensteens, Elsene.

Herbeleef de jaren 1960 en 1970 door de lens van Louis Robinson von Beckhoff. Zijn unieke, ongefilterde beelden gingen bijna verloren door orkaan Helene, die vorig jaar Florida trof, maar worden gerestaureerd. Te zien bij TinyGallery, Elsene.

Alle expolocaties en een downloadbare kaart op www.photobrusselsfestival.com