Spaanse toppers

Met vier zonen op de achterbank was kamperen voor Jef en Hilde een betaalbare vakantieoptie. In de jaren negentig lieten ze hun oog vallen op de Spaanse Pyreneeën. ‘Canyoning, natuurwandelingen, dat was ideaal voor de jongens’, zegt Jef. En ze zijn blijven gaan. Ze leerden de taal en zagen hoe zoon Tom zijn oog liet vallen op de dochter van de campinguitbater. ‘Toen hij zelfs in Spanje ging studeren, wisten we dat het serieus was’, lacht Hilde. ‘Inmiddels is hij er getrouwd, hebben ze drie kinderen en zijn we zelf halve Spanjaarden geworden.’

Dat ze er nu zelf reizen begeleiden heeft dan ook te maken met hun liefde voor het land, de natuur en de cultuur. ‘Want er is zoveel meer te beleven dan de zonovergoten stranden’, weet Jef beslist. ‘En dat willen we graag doorgeven aan anderen. Vooral als nieuwe mensen inschrijven vinden we dat een waardering voor ons programma.’

Stop 1 –  San Sebastián  1.125 km

Dag 1-2 Camping Igueldo

Paseo Padre Orkolaga 69, San Sebastián

campingigueldo.com

Pintxos proeven in San Sebastián

Donostia noemen de Basken San Sebastián. Zo merk je meteen dat het Baskisch of Euskera een heel eigen taal is. Jef en Hilde verwelkomden er in september een twintigtal deelnemers aan de Govaka&Pasar-rondrit, onder wie ongeveer evenveel camperaars als kampeerders met een caravan. Zo’n eerste dag staat in het teken van de aankomst, het installeren en kennismaken met elkaar bij een drink. De volgende ochtend al trekken ze de stad in.

‘Met de lijnbus kunnen we van bij de ingang van de camping recht naar het centrum van de stad’, vertelt Jef. ‘Zo proberen we al de bezoeken te regelen. Met het openbaar vervoer als het kan, met een reisbus die we vooraf hebben besproken als het moet. Een enkele keer met eigen wagens. En dan de stad in met een gids. Bij voorkeur ’s ochtends. Dan is het vaak iets kalmer en minder warm. Achteraf kan je de mensen gelegenheid geven om op eigen houtje te gaan lunchen of de omgeving verder te verkennen.’

‘We proberen altijd een Nederlandstalige gids onder de arm te nemen. Zo niet vragen we om uitleg in het Frans. We kunnen zelf wel vertalen, maar doen dat liever niet. Spanjaarden praten snel, dat laat geen ruimte om te vertalen. Als ze een andere taal moeten spreken gaat het vanzelf wat rustiger’, knipoogt Jef.

San Sebastián is natuurlijk een mooi beginpunt, net over de grens in het noorden en de stad heeft een aangename historische kern, die tegen de Golf van Biskaje aanleunt. Dit keer ging de rondleiding in het Engels en leerde de groep gelijk de finesses van het pintxos proeven, wat in de rest van Spanje tapas zijn. ‘Ga je pintxos eten, doe dan als echte Basken’, legt Hilde uit. ‘Je stapt een bar binnen en loopt naar de toog. Ga niet zitten. Kies van de toog één hapje en bestel een glas wijn. De verleiding is groot om nog meer te bestellen, want de toog staat vol met die hapjes. Maar nee, eet, drink en babbel. Daarna ga je naar de volgende bar. De nacht is immers lang.’ Toch goed dat ze met de bus terug kunnen, bedenk ik.

Stop 2 – Zaragoza 280 km

Dag 3-4 Camping Municipal Zaragoza

San Juan Bautista de la Salle, Zaragoza

campingzaragoza.com

Waar alle Maria’s Pilar heten

De hoofdstad van Aragon telt 800.000 inwoners, goed voor twee derde van de hele regionale bevolking. ‘Het centrale plein is er ronduit enorm’, vertelt Jef. ‘Het is meer dan een kilometer lang, het langste plein van Europa. De basiliek van Nuestra Señora del Pilar mag je er niet missen.’ De Onze-Lieve-Vrouw op de pilaar wordt er vereerd. Volgens de overlevering een miraculeus beeld, want hier gaf Maria een beeltenis van zichzelf en een zuil van jaspis aan de apostel Jacobus met de opdracht een kerk voor haar te bouwen. Vandaag staat ze er op een marmeren zuil. ‘Iedereen groet de Madonna, gaat naar de achterkant van de zuil, raakt die aan en kust hem. Ik heb het ook gedaan, zonder veel effect’, lacht Hilde. ‘In het katholieke Spanje heten heel veel vrouwen Maria. Hier in Zaragoza hebben ze nauwelijks Maria’s, maar wel heel veel Pilars, Pili’s of Maria-Pilars.’

Nog een paar hoogtepunten zijn het Moorse paleis Aljafería en het tapijtmuseum. ‘Met veel Vlaamse wandtapijten’, weet Jef.

Stop 3 – Nuévalos 115 km

Dag 5-7 Lago Resort Monasterio de Piedra

Carretera Nuevalos a Alhama, Nuévalos

lagoresort.com                                                                     

Een steen verlegd in de rivier

Tijd voor een portie natuur. Voor Hilde is het natuurpark Monasterio de Piedra een bijzonder mooie plek: ‘Eeuwen geleden legden de Moren in de bergachtige omgeving van Nuévalos een heel irrigatiesysteem aan. Toen ze verdreven werden, raakte het systeem in verval en ging het water nieuwe wegen zoeken. De natuur verwilderde opnieuw. Vandaag maak je er een prachtige wandeling van een paar uur met onderweg grote waterpartijen en watervallen. En er is het cisterciënzerklooster Monasterio de Piedra. Maar die piedra is hier geen steen, maar de naam van de rivier. Al liggen er wel stenen in de rivier.’

Hoe vinden ze zo’n juweeltje? Daar komt veel opzoekwerk vooraf bij kijken. Hilde is er vaak mee bezig. ‘Ik zoek heel veel via het internet op’, zegt ze. ‘En ik raadpleeg bijna uitsluitend Spaanse websites. Daarop vind je veel meer. Maar vooraleer een plek in het programma komt, nemen we met lokale gidsen en instanties contact op. Als we ’t niet eerder bezocht hebben, bel ik ze op en vraag ik om meer uitleg. Al dat praten is belangrijk.’ Jef vult aan: ‘Hilde is daar sterk in. Ik neem vooral ter plekke de leiding in handen.’

Stop 4 – Albarracín 130 km

Dag 8-10 Camping Ciudad de Albarracín

Camino de Gea, Teruel

campingalbarracin.com

Een tragische liefde

Vanuit Albarracín, vanwege zijn prachtige ligging in de heuvels en zijn kasteel terecht op de Werelderfgoedlijst van de Unesco gezet, bezoekt de groep kampeerders provinciehoofdstad Teruel. ‘Een heel bijzondere stad’, weet Jef. ‘Er zijn nog veel gebouwen in de typisch Spaanse mudejarstijl, die sterk beïnvloed is door de vroegere Moorse aanwezigheid. De straten zijn er erg nauw en daardoor zie je de vele torens vaak pas als je er vlak voor komt te staan. Dat geeft steevast een mooi verrassingseffect.’

In de kathedraal gaat iedereen kijken naar het mausoleum van de wereldberoemde Amantes, de geliefden. Het verhaal gaat zo: Juan en Isabel waren jong en verliefd, wilden trouwen, maar de vader van Juan was lang niet zo rijk als die van Isabel. Dat stond hun huwelijk in de weg. Dus smeekte Juan zijn liefje om vijf jaar te wachten. In die tijd hoopte hij fortuin te maken. Isabel stemde in. Haar vader respecteerde de wens van zijn dochter, maar zocht wel al een andere kandidaat en plande een huwelijk, precies de dag waarop de afspraak afliep. Drama alom als Juan meer dan bemiddeld terugkeert bij het uitgaan van de kerkdienst. Enfin, de verwikkelingen stapelen zich op en beide geliefden sterven in elkaars bijzijn van verdriet zonder ooit echt samen te zijn geweest. Nu liggen ze dus naast elkaar begraven onder prachtige grafstenen terwijl ze elkaars hand net niet raken. Dat verhaal speelt zich af in de dertiende eeuw, maar sindsdien is het ontelbare keren verteld en bijgespijkerd.

Stop 5 – Valencia – 200 km

Dag 11-13 Camping Devesa Gardens

Verbluft door Calatrava

Valencia is zonder twijfel een van de hoogtepunten van de reis. Populair bij citytrippers sinds de oude rivierbedding van de Turia is omgetoverd tot een uitgestrekt park dat de oude binnenstad rechtstreeks met de zee verbindt. Daar wordt gewandeld, gesport, gepicknickt en bovenal gefietst.

Ook de Govaka&Pasar-groep van Jef en Hilde ging er de fiets op en vergaapte zich onderweg zoals iedereen aan de ‘Stad van Kunsten en Wetenschappen’, het verbluffende geheel van hypermoderne architectuur met concertzalen en musea. ‘Je kan niet anders dan er bewondering voor hebben, ook al heeft het geheel zijn problemen en ging architect Santiago Calatrava schromelijk over zijn budget’, vertelt Jef. ‘En we hadden daar een fantastische gids aan de Vlaamse Annick. Ze woont er al jaren en kent alle hoekjes en kantjes. Ze liet ons zelfs proeven van wat lokale lekkernijen.’

Toch was er een minpuntje. ‘We hadden een boottocht in de lagune gepland, maar die kon niet doorgaan vanwege de Gota Fria, een botsing van luchtlagen die enorme regenbuien en wateroverlast veroorzaakte’, herinnert Jef zich met spijt. ‘Met weercode rood mocht geen enkel schip uitvaren. Maar van het geplande etentje met paella Valenciana met vis, schaaldieren, kip en konijn hebben we wel genoten.’

Stop 6 – Montblanc 290 km

Dag 14-15 Camping Montblanc Park Capfun

Barri Prenafeta, Tarragona

montblancpark.com

Middeleeuws erfgoed

Met een flinke trip naar het stadje Montblanc trekt de groep opnieuw naar het noorden. De plek is bijzonder omdat de oude stadsmuren nagenoeg intact zijn gebleven. Vandaar is het maar een kleintje naar het enorme klooster van Poblet, nog een parel op de Unesco-Werelderfgoedlijst. ‘We kregen er een rondleiding en hadden achteraf ruim gelegenheid om het hele complex nog eens rustig te bekijken’, zegt Jef. ‘Ook een film over de groei en bloei van de abdij maakt het een interessante belevenis.’

Stop 7 – Barcelona 75 km

Dag 16-21 Camping Vilanova i la Geltrú

Catalaanse must

Met Barcelona als laatste pleisterplaats nadert de rondreis haar einde. Jef en Hilde hebben gids Robbert onder de arm genomen. ‘De enige Nederlandstalige gids die in de Sagrada  Família groepen mag rondleiden’, zegt Jef. ‘En ik mag je vertellen, daar lopen heel wat groepen rond. Toen ik een suppoost vroeg wanneer het eens niet druk is, antwoordde hij dat er nooit rustige dagen of periodes zijn. Alleen ’s ochtends tussen negen en tien is het wat kalmer.’

‘Maar met Robbert hadden we een topdag. Hij weet ontzettend veel. Natuurlijk gingen we over de Ramblas en bezochten we andere belangrijke plekken, maar hij verbaasde ons toch met zijn weetjes, plekken en geschiedenissen. Zo stelde hij ons voor om te eten in het warenhuis van de Corte Inglés, niet meteen ons idee van een gezellige stek. Maar hij had gelijk. Er was uitgebreide keuze en het was lekker. Maar bovenal hadden we er een schitterend uitzicht op de beroemde Plaça Catalunya. Aan het eind van de dag gaf hij nog een stukje geschiedenis mee over de Catalaanse kwestie, nog altijd heel actueel. We hingen werkelijk aan zijn lippen.’

De rondreis sloot af met nog een paar rustige dagen met kortere uitstappen. Naar bedevaartsoord Montserrat en een optreden van een knapenkoor, naar de bekende cavaproducent Codorníu en de kustplaats Sitges. Bij een gezamenlijk afscheidsmaal werd naar gewoonte geklonken op een veilige terugreis.