5 expotips in onze buurlanden

Kassel (Frankrijk): Hans Op de Beeck

Hans Op De Beeck onthulde onlangs twee borstbeelden in de Senaat. Koning Filip zat tien jaar op de troon, en het vorstenpaar had de Kempense kunstenaar gekozen om hun bustes te maken. Zware, klassieke beelden werden het niet. Op De Beeck gebruikte een lichte kunststof in plaats van brons of marmer. In het het Musée de Flandre in Kassel kan je uitgebreider kennismaken met zijn werk. Op De Beeck is er met de expo Rust en resonantie te gast binnen de permanente collectie. Twintig werken, waaronder foto’s, schilderijen, sculpturen en installaties, tonen een verstilde wereld in zachte grijstinten en gaan in dialoog met de 16de-eeuwse en 17de-eeuwse Vlaamse schilders uit de museumverzameling.

Tot 3 september, Musée de Flandre, Kassel

Amsterdam: Ara Güler

Fotograaf Ara Güler (1928-2018) werd het ‘oog van Istanbul’ genoemd. Op citytrip in de Turkse miljoenenstad kom je vanzelf met zijn werk in aanraking. Je hoeft niet eens de betere boekhandel binnen te stappen. In het Ara Kafe, in de hoofdstraat Istiklal Cadessi, kan je koffiedrinken of tafelen met zijn foto’s als decor. Je zou Güler de Cartier-Bresson van Turkije kunnen noemen, een grootmeester van de straatfotografie die het dagelijks leven in Istanbul vastlegde in contrastrijke zwart-witfoto’s, en de kunst verstond om altijd op het juiste moment af te drukken.

Bij ons is Güler zo goed als vergeten. FOAM, het fotomuseum Amsterdam, zet hem opnieuw in de schijnwerpers. A play of light and shadows neemt je mee naar twintigste-eeuws Turkije, je ziet de grootstad Istanbul evolueren op de foto’s. Ook Gülers zoektocht naar de Ark van Noach op de berg Ararat zit in de selectie. Dankzij de steun van Cartier-Bresson kon Güler zich aansluiten bij het fotoagentschap Magnum en kreeg hij opdrachten van prestigieuze magazines als Time en Paris-Match. Hij noemde zichzelf nooit kunstenaar, hij registreerde de stad en het leven als reporter.

Tot 8 november, FOAM, Amsterdam

Otterlo: futurisme in kunst en design

In 1915 tekenden de Italiaanse kunstenaars Giacomo Balla en Fortunato Depero hun esthetische toekomstidealen op in het manifest Ricostruzione Futurista dell’Universo. Kunst moest vernieuwingen radicaal omarmen en inzetten om het leven om te toveren in een totaalkunstwerk. Een tentoonstelling van futuristische kunst uit Italië was toen al op Europese tournee geweest en had overal opzien gebaard, in Parijs, Brussel, Londen, Berlijn.

Met Het futurisme en Europa blikt het Kröller-Müller Museum een eeuw later terug op een buitengewoon creatieve periode. In iedere sector, of het nu design, mode, architectuur, interieur- of grafisch ontwerp was, probeerden vernieuwers het dagelijks leven te verbeteren met een flinke scheut schoonheid en harmonie. De expo toont Italiaanse futuristen en Picasso, klassiekers van het Bauhaus en de Stijl, theaterdecors en tapijten, de Rietveldstoel en designiconen als het sodaflesje van Campari. Het museum combineert werk uit de eigen collectie met bruiklenen uit heel Europa.

Tot 3 september, Kröller Müller Museum, Otterlo.

Parijs: Basquiat en Warhol

Samen schilderen, werkt dat? En hoé werkt dat dan? In 1984 en 1985 voerden Jean-Michel Basquiat en Andy Warhol een artistieke conversatie die 160 schilderijen lang duurde. ‘Ze lieten de verf spreken in plaats van woorden’, aldus hun gemeenschappelijke vriend Keith Haring. Het resultaat? Een nieuwe kunstenaar, die zijn eigen stijl en werkwijze had en zich zowel van Basquiat als van Warhol onderscheidde.

Basquiat x Warhol. A quatre mains is het grootste overzicht tot nog toe van deze uitzonderlijke samenwerking. Ruim tachtig doeken, die ze samen signeerden, vormen de kern van de expo in de Fondation Louis Vuitton. Ze worden omkaderd met individuele werken en werken van tijdgenoten als Keith Haring en Jenny Holzer. De jonge Basquiat (1960-1988) bewonderde de oudere Warhol (1928-1987) en maakte snel furore dankzij de samenwerking, terwijl Warhol de schilderkunst herontdekte dankzij Basquiat. De vraag of hun werkrelatie evenwichtig was, blijft op de expo onbeantwoord.

Tot 28 augustus, Fondation Louis Vuitton, Parijs.

Glasgow: een echte Banksy-expo

Toevallig een Schotlandreis met de camper gepland? Dan is Glasgow deze zomer meer dan ooit een omweg waard. GoMA, de Glasgow Gallerie of Modern Art, pakt uit met de eerste geautoriseerde Banksy-expo in veertien jaar. De mysterieuze straatkunstenaar werkte twee jaar lang in het geheim mee aan Banksy: Cut and Run en toont voor het eerst de sjablonen die hij voor zijn street art gebruikte. Bewijzen van ‘vandalisme’ die hij liever verborgen hield, verklaarde hij. Maar inmiddels zijn de feiten verjaard. En, met typische Banksy-ironie, vraagt hij zich af wat de grootste misdaad is. Muren bekladden met kunst of mensen laten betalen om kunst te zien in het museum?

Want jawel, Banksy die alle fake-expo’s van zijn werk bekritiseert omdat ze bezoekers laten betalen, staat ditmaal toe dat GoMA een toegangsprijs van 15 pond vraagt. Waarom die uitzondering? Tegenover het museum staat een ruiterstandbeeld van de Hertog van Wellington. Al meer dan veertig jaar draagt hij een verkeerskegel op zijn hoofd. Als de stad de kegel weghaalt, wordt hij meteen vervangen. Met die rebelse traditie kan Banksy zich wel identificeren. Prima stad voor mijn expo, Glasgow! Je krijgt een overzicht van 25 jaar anonieme carrière, en klassiekers als het ballonnenmeisje of de bloemenwerper ontbreken niet.

Tot 28 augustus, GoMA, Glasgow