Wandelen met diabetes? Dit moet je weten!

Jean De Clerck (65) is enthousiast trekker van Pasar GPS Brugge en wandelcoach bij de Diabetes Liga Brugge. In 1999 werd diabetes type 1 bij hem ontdekt. ‘Ik was in zes maanden tijd tien kilo vermagerd. De diagnose viel als een blok op mij. Hoe kon ik, een kerngezonde oud-paracommando, diabetes hebben? Gelukkig hield mijn werkgever, de haven van Zeebrugge, rekening met mijn aandoening. Ondertussen ben ik op pensioen en ga ik elke dag wandelen.’

Nicole Danneels (71) is secretaris bij de Diabetes Liga Brugge. Pas drie jaar geleden viel bij haar het verdict. Ook zij heeft diabetes type 1. Dat betekent dat haar alvleesklier geen insuline meer aanmaakt en er dus te veel glucose (suiker) in haar bloed zit. Net als Jean moet zij haar suikerspiegel goed in de gaten houden. Dat gebeurt automatisch via een sensor op haar huid, die in verbinding staat met een app op haar smartphone én met het ziekenhuis. ‘In het begin voelde diabetes als een handicap’, vertelt Nicole. ‘Nu niet meer. Eens je weet hoe het systeem van voeding en insuline werkt, heb je dat onder controle.’

Geregeld checken

We hebben afgesproken in het provinciedomein Bulskampveld in Beernem, het grootste bos van de provincie West-Vlaanderen. De mist hangt nog tussen de brede dreven, die omzoomd worden door beuken. We stappen naar de Aanwijsputten, historische visvijvers die er al lagen voor hier één boom stond. Op de heide rondom de vijvers speuren we naar reeën, die wat graag komen grazen aan de bosrand. Het is muisstil,wat het verhaal van Jean en Nicole nog indringender maakt.

In haar zoektocht naar antwoorden woonde Nicole een gespreksavond over voeding bij, een organisatie van Diabetes Liga Brugge. ‘Ik maakte me meteen lid. Eigenlijk zou elke huisarts diabetici moeten doorverwijzen naar de Liga. We organiseren info-avonden, evenementen en zoveel meer.’ Nicole is al twintig jaar fanatiek wandelaar. ‘Elke dag stap ik minstens 10 kilometer. Het is een microbe. En nu blijkt het ook nog eens goed te zijn voor mijn lichaam. Bewegen doet immers je suiker dalen.’

Ze zette haar schouders onder de diabetesvriendelijke wandelingen van de Brugse Liga. Tussen maart en juni en oktober en december komen de deelnemers elke twee weken op zaterdag samen voor een wandeling. In de voormiddag staat een korte tocht (4-6 km) op het programma, in de namiddag een langere wandeling (9-12 km). ‘We houden regelmatig pauzes om onze suikerspiegel te meten en als het nodig is, bij te sturen met fruit, druivensuiker, koek of cola. Er is ook altijd iemand mee van het bestuur met een rugzakje met een prikker om bloedsuiker te meten en extra voeding.’

Hypo of hyper?

Jean stippelt de wandelingen uit. ‘Je mag me gerust een wandelfreak noemen. En toch heb ik op elke wandeling nog last van een hypo.’ Hypo, hyper? Dat vraagt om een woordje uitleg. ‘Bij een hypo staat je bloedsuikerwaarde te laag, vandaar de cola en de suikers in de rugzak: zo kan je die laten stijgen. Het is belangrijk om dan ook minstens tien minuten te rusten. Er bestaat ook zoiets als een hyper: dan heb je net een te hoge bloedsuikerwaarde. Dan is de oplossing om veel water te drinken en in beweging te blijven.’

‘Mijn ergste hypo had ik tijdens een wandeling in de duinen van Raversijde. Ik was alleen en begon plots hevig te beven. Mijn zicht werd wazig en ik kon me niet meer verstaanbaar maken. Een voorbijganger beet me toe dat ik stomdronken was. Gelukkig herkende een verpleegster mijn symptomen. Ze kon mijn rugzak openen en me cola geven, waardoor ik snel weer op mijn plooi kwam. Dat voorval vergeet ik nooit meer.’ Ook Nicole heeft soms last van een hypo. ‘Ik gebruik nu het gloednieuwe medicijn Baqsimi, een glucagon-spray die je via de neus moet inhaleren om de suikers in je bloed snel te verhogen. Die geeft quasi direct effect. Als ik flauwval bij een hypo, kunnen omstaanders dit meteen toedienen.’

Uit je cocon breken

De wandelingen van de Diabetes Liga zorgen ook voor een beter sociaal contact onder de deelnemers. Een niet te onderschatten meerwaarde, volgens Jean en Nicole. ‘Zeker de deelnemers aan de korte wandelingen bloeien helemaal open. Het zijn vaak mensen die een beetje vastgeroest zaten en nog amper bewogen. Zij worden door ons op sleeptouw genomen. Er zijn ook al mooie vriendschappen ontstaan binnen de groep en er wordt heel veel informatie uitgewisseld’, vertelt Nicole.

Op de dag van de wandeling passen de deelnemers best hun voeding lichtjes aan. Nicole weegt al haar koolhydraten - voedingsmiddelen die suiker bevatten - af. ‘Gaandeweg heb ik geleerd om eerst een yoghurt je te eten op mijn nuchtere maag en daarna pas een boterham. Daarmee blijft het hongergevoel langer uit.’ Het lijkt wel vermoeiend, om altijd op je voeding te moeten letten.... ‘Dat valt wel mee, hoor’,, zegt Jean. ’Het enige verschil is dat jij na een wandeling in een tearoom een pannenkoek of wafel kan smullen en wij niet.’ Nicole knikt. ‘Het leven houdt niet op omdat je diabetes krijgt. Je moet bewegen! Dat is de belangrijkste boodschap die we kunnen geven.’