De ultieme gids om een slaapzak te kiezen

Ter herinnering: een slaapzak is eerder een thermos dan een kachel. Hij wekt geen warmte op, maar houdt die vast. Als vuistregel geldt dan ook: hoe minder lege ruimte, hoe beter. Maar let op, bij een te strakke slaapzak pers je mogelijk de isolatie samen en creëer je zo koude plekken.

Sommige merken bieden slaapzakken aan die specifiek voor vrouwen zijn ontworpen: minder lang, maar breder aan de heupen. Kijk daarnaast ook uit naar het voeteneind (extra ruimte aan de voeten), de tochtslurf (die voorkomt dat warmte aan de rits ontsnapt) en de tochtkraag (die voorkomt dat warmte ontsnapt aan de kraag).

• Dekenmodel
  
  In een rechthoekige slaapzak – ook wel dekenmodel genoemd – heb je veel bewegingsruimte. Opengeritst kan hij als deken dienen en vaak kan je twee exemplaren aaneen ritsen tot een dubbele slaapzak – ideaal voor kamperende koppels die graag tegen elkaar aanschurken. Een dekenmodel biedt veel comfort, zeker voor wie ‘s nachts woelt, maar is doorgaans zwaarder en minder warm dan een mummieslaapzak. Ideaal voor wie met de auto kampeert en gewicht geen bezwaar vindt.
   
• Mummieslaapzak
  
  Deze slaapzak volgt de contouren van een mensenlichaam: breed aan de schouders en smal aan de voeten – exact als een Egyptische mummie. Een mummieslaapzak heeft weinig overtollige ruimte die je met je lichaamswarmte moet opwarmen. Samen met zijn lichtere gewicht maakt dat ‘m de beste keuze voor hikes met de rugzak. Voor sommige kampeerders voelt een mummieslaapzak beklemmend, al is dat vooral een kwestie van wennen.

De keuze van isolatiemateriaal beïnvloedt het gewicht, de warmte en het onderhoud van je slaapzak. Er zijn twee opties – dons of synthetisch. Al bieden sommige fabrikanten tegenwoordig ook een combinatie van beide aan.

• Dons
  
  Dons is licht en compact – de beste verhouding tussen warmte en gewicht. Let bij de aankoop vooral op de vulkracht, gemeten in cuin: hoe hoger, hoe beter de isolatie en hoe meer je de slaapzak kan comprimeren. Een cuin van 600 is al zeer degelijk, vanaf 800 kan je er echt mee naar de oorlog. Nadelen? Dons is prijzig, verliest nat snel isolerend vermogen en vergt zorg. Daar staat tegenover dat een slaapzak uit dons veel langer meegaat dan een synthetische. Dit is de keuze voor wie grammen telt, bijvoorbeeld bivakkampeerders of bikepackers.
   
• Synthetisch
  
  Het is niet zo dat een synthetische slaapzak minder warm is, maar daar staat wel meer gewicht en volume tegenover. Geen probleem voor een weekendje autokamperen, wel voor een trektocht. Synthetische slaapzakken zijn goedkoper dan slaapzakken uit dons en presteren ook nat behoorlijk. Ze overleven gemakkelijker de wasmachine, maar gaan wel een stuk minder lang mee.

Op slaapzakken staan meestal drie temperaturen:

• Comfort: de laagste temperatuur waarop een gemiddelde vrouw comfortabel slaapt.
• Limiet: de laagte temperatuur waarop een gemiddelde man comfortabel kan slapen.
• Extreem: de laagste temperatuur waarop de slaapzak een gemiddelde vrouw in leven houdt.

Eigenlijk kijk je best naar de comforttemperatuur. Opgelet: hou er rekening mee dat tests uitgevoerd worden met hoogwaardige slaapmatten (R-waarde 5) en thermisch ondergoed. Gebruik je een lichtere mat of minder isolerende kleding, dan heb je een betere slaapzak nodig. Speel best op veilig: kies voor een comforttemperatuur die enkele graden lager ligt dan de laagste temperatuur waarbij je verwacht te kamperen. Heb je het snel koud? Kies dan een slaapzak met een hogere comforttemperatuur. Wil je in verschillende omstandigheden kamperen? Bedenk je dat het altijd gemakkelijker is om af te koelen - bijvoorbeeld door een rits te openen - dan om op te warmen.

• Kies je voor een slaapzak uit dons? Overweeg om die te combineren met een liner van zijde of katoen. Niet enkel geeft zo’n lakenzak extra warmte, hij verlengt ook de levensduur van je slaapzak. Die moet je dan namelijk niet zo vaak wassen.
• Dikke donsslaapzakken komen vaak met een compressiezak, waarmee je de dons in een aanvaardbare bundel kan transformeren. Haal de slaapzak na het kamperen wel altijd uit de compressiezak – anders verliest het dons veel van z’n isolerende kwaliteiten.