De warmste kerst
Kerst is als vanouds een familiefeest. De traditie wil dat we die dag gezellig rond de boom doorbrengen, dicht bij onze naasten. In het gezin van Sara (41) en Ruud (44) vind je op kerstdag niet enkel hun eigen kinderen Gustav (10), Martha (9) en Enid (6), maar ook de Erithrese Abrehet (19) en haar dochtertje Sunher (1).
Hoe is Abrehet bij jullie beland?
Sara: ‘Abrehet is hier komen wonen op het moment dat ze net bevallen was. Ze was toen achttien jaar en ook nog maar een half jaar in België. Ze was sinds haar twaalfde op de vlucht en heeft onderweg in heel wat landen te maken gehad met gevaar, geweld, honger… Met andere woorden: ze heeft een hele zware jeugd gehad. Ze werd ongewild zwanger en daarom zochten het Agentschap Opvoeden en Pleegzorg een gezin voor haar, eerder dan in de reguliere vluchtelingenopvang te belanden. Ze had nood aan rust, aan niet voortdurend veel mensen om haar heen, aan de veiligheid van een geborgen onderkomen. Zeker omdat ze een kindje op de wereld ging zetten en naar hechting toe was een gezin een betere keuze voor haar.
Wij hebben een bel-étage woning met een studio beneden en daar woont Abrehet. Wij wonen boven. Ik help haar praktisch met papieren, met haar opleiding, met hele simpele dingen zoals de was, afval wegbrengen… Zeker om de twee dagen spring ik eens binnen bij haar. We delen ook onze tuin. Maar verder woont Abrehet zelfstandig en voedt ze zelf haar dochtertje Sunher op. Heel belangrijk is dat ze ondersteund kan worden op een rustige manier. En ondertussen zijn zij en haar dochtertje heel vertrouwd met ons en onze kinderen.’
Momenten als kerst vieren jullie wel samen?
Sara: ‘Speciale dagen wel, verjaardagen, Kerstmis, Pasen, … Abrehet is praktiserend gelovig en gaat regelmatig naar de kerk. Ze heeft gedurende die vlucht al veel kerstmomenten moeten missen, haar ouders wonen nog in Ethiopië. Het is voor ons evident dat ze erbij is als wij Kerstmis vieren. Vorig jaar waren ook mijn ouders en Abrehets vriend Robel erbij. Hij woont in Oostende, maar kerst is een familiemoment, dus is ook hij heel welkom natuurlijk. Het verloopt allemaal nogal organisch. Wij zetten iets lekkers op tafel, misschien heeft ze zelf ook iets bij want ze kookt graag en heel lekker. Typisch voor hun cultuur is de injera: een soort grote pannenkoek met lekker gekruid en lang gestoofd vlees, rijst en groentjes er bovenop. Je scheurt een stukje van die pannenkoek af en grijpt daarmee je vlees en groentjes en rijst. Superlekker!
Verder wisselen we cadeautjes uit, zitten we gewoon gezellig samen, de kinderen spelen met elkaar …
Voor ons is het belangrijk dat we haar kunnen ondersteunen en we zien dat Abrehet – hoewel ze heel zelfredzaam is – steelt met haar ogen. Ik kon als jong meisje met mijn vragen of zorgen terugvallen op mijn ouders, zij kan dat niet. Dus ik hoop dat wij toch dat anker voor haar kunnen zijn, die tweede ‘thuis’, zeker op zo’n speciale dagen.’
Wat betekent Kerst voor jou?
Sara: ‘Kerst was in mijn kindertijd traditioneel een heel warm, intiem gezinsmoment. Buiten donker en koud, binnen warm. De andere feesten doorheen het jaar waren grootser, met meer mensen, vrienden, soms. Kerst was een familiemoment. Mijn ouders nodigden ook altijd een tante en nonkel uit die zelf geen kinderen hadden, dat vond ik wel fijn.
Toen Ruud en ik kinderen kregen, duurde het even voor we met Kerstmis ook echt iets gelijkaardigs deden. De kinderen waren klein, we hadden andere prioriteiten. Tijdens corona, enkele jaren geleden, creëerde ik toch zo’n kerstsfeertje met ons gezin en dat beviel ons prima. Dus ik hoop dat nu toch jaarlijks te blijven verderzetten. Naar de kerk gaan we niet, maar we onderschrijven wel waarden als naastenliefde en solidariteit, en daar draait kerstmis toch ook om?’
Betekent dit gegeven ook een meerwaarde voor je kinderen?
Sara: ‘Zeker! Ze pikken op wat het betekent om iemand met andere gebruiken niet te veroordelen. Dat het een verschil maakt voor mensen om een veilige start in het leven te kennen, dat je mensen een kans geeft en hen zich welkom laat voelen. Dat vind ik zelfs een basisrecht. Soms praten we daar met hen over, als ze vragen hebben over vluchtelingen bijvoorbeeld. Daarnaast komen ze in contact met een andere cultuur. Onze manier van leven is niet de enige. Dat kan om hele kleine dingen gaan, zoals de gewoonte van Abrehet om popcorn bij de koffie te eten (lacht). Voor hen betekent dit toch een bredere blik op de wereld dan wat ze anders enkel bij ons zouden ervaren.
En het werkt in twee richtingen: Abrehet vangt soms ook onze kinderen op als wij even weg moete, of wij brengen Sunher naar de crèche. Dus natuurlijk moet ze er met kerst bij zijn. Ze is een deel van onze familie.’
De kerst van Abrehet
Abrehet: ‘Voor mij is Kerstmis heel belangrijk. Ik ga sowieso af en toe naar de Erithrese kerk, ongeveer om de twee weken. Ik geloof in God en in Jezus. In Erithrea is Kerstmis een heel groot feest. Iedereen gaat naar de kerk en daarna viert het hele dorp samen, vrienden, familie… De volwassenen zitten bijeen en de kinderen spelen. Er wordt urenlang gekookt en lekker gegeten.
Daarom vind ik het heel fijn dat we nu samen Kerstmis vieren bij Sara en Ruud. Anders zou ik heel alleen zijn en dat klopt niet. Ik deel ook heel graag wat wij eten, zoals de injaher, of tsebhi dorho met kip. En Sunher is zo blij als ze met de andere kinderen kan spelen. Het maakt ons allemaal heel gelukkig.’