Wandelen en fietsen in het Spaanse binnenland
Spanje kennen we allemaal: zon, zee, tapas en dat heerlijke vakantiegevoel dat ergens tussen Andalusische pleinen en Baskische pintxos blijft hangen. Maar wie verder kijkt dan de kustlijn ontdekt een Spaans binnenland dat verrassend uitgestrekt is. Een land waar je urenlang wandelt of fietst, van enorme natuurreservaten en historische Vías Verdes. Een paradijs voor wie het liefst traag reist, vanop twee benen of twee wielen.
Het is natuurlijk moeilijk om een immens land te bundelen in één uitgebreide reportage. Toch gaan we ons best doen om jullie met een duidelijke wegwijzer op pad te sturen op een tocht dwars door Spanje. Van de Pyreneeën tot het zuidelijkste puntje van Andalusië en van Galicië tot de vulkanen van La Palma. Via de rustigste Vías Verdes en de mooiste langeafstandsroutes. Talrijke inspiratie voor jouw volgende actieve reis.
Waarom wandelen in Spanje?
Spanje is een van de meest veelzijdige wandelbestemmingen van Europa. Het land telt meer dan zestigduizend kilometer erkende routes, zestien nationale parken en een schat aan landschappen, van vulkanische bergkammen tot diepe kloven en dennenbossen. Zelfs binnen één regio of provincie wisselen ecosystemen zich snel af. We lijsten graag enkele aanraders voor de mooiste wandeltochten op.
De mooiste wandeltochten in Spanje
De Ruta del Cares is een klassieker in het Picos de Europa-gebergte. Het pad is uitgehouwen in steile kalksteenwanden en volgt de Cares-rivier. Deze kloof wordt ook wel de Garganta Divina (Goddelijke Kloof) genoemd. Het pad is relatief smal en loopt langs steile afgronden en door enkele tunnels die in de rotsen zijn uitgehouwen.
Lengte: 12 km (enkele richting)
Ligging: Tussen Caín en Poncebos
Regio: Asturië
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: lineair
De Cola de Caballo-route in Nationaal Park Ordesa y Monte Perdido behoort tot de mooiste van de Pyreneeën. De route naar Cola de Caballo begint breed en volgt eerst een onverhard traject door loofbos, daarna trekt het pad langzaam omhoog langs een reeks watervallen. De vallei is open, waardoor je voortdurend zicht hebt op de rotswanden van Monte Perdido. Bovenaan bereik je de waterval zelf, een duidelijke keerpuntplaats. De terugweg volgt hetzelfde pad.
Lengte: 9 km (enkele richting)
Ligging: Tussen Pradera de Ordesa en Circo de Soaso
Regio: Aragón
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: lineair
De Camí de Ronda is een kustpad dat verschillende baaien en rotspartijen langs de Costa Brava met elkaar verbindt. Een ‘ronda’ is trouwens een patrouille, de route die de carabineros (grenswachters) aflegden om smokkelaars te betrappen. Het traject volgt bospaadjes, trappen, rotsachtige passages en korte strandsegmenten. Onderweg heb je zicht op inhammen en kleine strandjes. Het pad is goed onderhouden en eenvoudig te volgen, maar bevat op sommige stukken stevige hoogteverschillen.
Lengte: 43 km
Ligging: Tussen Sant Feliu de Guíxols en Begur
Regio: Catalonië
Moeilijkheidsgraad: makkelijk tot gemiddeld
Richting: lineair (er is ook een circulaire route van 140 km)
Het Senda del Río pad door de Cañón del Río Lobos volgt de vallei die door de rivier is uitgesleten. Het terrein bestaat uit brede stukken langs de rivierbedding, afgewisseld met smallere gedeeltes tussen hoge kalksteenwanden. Langs de route ligt de romaanse Hermitage van San Bartolomé, een herkenbaar punt halverwege.
Lengte: 24,6 km
Ligging: Van Soria tot Burgos
Regio: Castilië en León
Moeilijkheidsgraad: makkelijk
Richting: lineair
Wie een citytrip maakt naar Madrid kan zonder moeite een wandeldag inplannen. De Peñalara-route voert naar het hoogste punt van de Sierra de Guadarrama, de Peñalara. Het pad begint bij Puerto de Cotos bezoekerscentrum en stijgt geleidelijk door een gebied met berghutten, dennen en open rotspartijen. Na een reeks zigzags bereik je de hoger gelegen meren en een mooi panorama.
Lengte: 14 km
Ligging: Puerto de Cotos
Regio: Madrid
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: circulair
Nabij Cuenca loopt een kort wandelpad in de pijnboombossen rond het stuwmeer van Buendía. Onderweg kom je een twintigtal beelden tegen die uit de rotsen zijn gehouwen. Het Caras Trail is als een openluchtmuseum dat leidt langs werken als een Tempelierskruis, kabouterachtige figuren, sprookjespersonages of een schedel. Sommige werken vergden jaren om uit het harde gesteente te hakken.
Lengte: 2,5 km
Ligging: Ciudad Encantada, nabij Cuenca
Regio: Castilië-La Mancha
Moeilijkheidsgraad: makkelijk
Richting: circulair
De route door Garganta de los Infiernos volgt een vallei met eikenbossen, watervallen, natuurlijke poelen, gladgeslepen rotsen en toffe uitzichtpunten. Het pad loopt langs waterstromen en over brugjes. In het voorjaar staat het gebied bekend om de kersenbloesem, al blijft de wandeling het hele jaar door toegankelijk.
Lengte: 16 km
Ligging: Jerte of bezoekerscentrum van het natuurreservaat Garganta de los Infiernos
Regio: Extremadura
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: circulair
De wandelroute Los Pantaneros de Chulilla volgt een reeks kloven en watervallen in het natuurpark Hoces del Turia , niet ver van Valencia. Je volgt het pad dat de werkers namen om de Loriguilla-dam aan te leggen, waardoor je dus ook het gelijknamige reservoir passeert. Met wat geluk spot je klimmers op de verticale rotswanden van de kloof, want ook sportklimmen is een van de troeven van deze omgeving.
Lengte: 10 km
Ligging: Chulill, natuurpark Hoces del Turia
Regio: Valencia
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: circulair
Ooit een gevaarlijk pad, nu een veilig en spectaculair wandeltraject langs houten loopbruggen die tegen de rotswand zijn bevestigd, soms zo’n 100 meter boven de Guadalhorce-rivier. Het pad werd aangelegd om materialen en onderhoudsploegen naar de plaatselijke waterkrachtcentrale te brengen. In 1921 opende koning Alfonso XIII dit pad, sindsdien bekend als het ‘koningspad’. De vernieuwde Caminito del Rey is een van de meest iconische wandelervaringen van Andalusië, is beveiligd en volgt een duidelijk pad in één richting. Je reserveert tickets via de officiële website.
Lengte: 7,7 km
Ligging: Ardales – El Chorro
Regio: Andalusië
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: lineair
De Camí de Cavalls vormt een volledig rondje langs de kust van Menorca en is opgedeeld in twintig etappes. Het terrein varieert van klifpaden en duinen tot landbouwwegen. Camí de Cavalls betekent ‘paardenpad’. De oorsprong en naam gaan terug tot de veertiende eeuw, toen een koninklijk bevel de ridders van Menorca verplichtte om de kust te patrouilleren en het eiland te verdedigen. Vandaag vormt ze een pad langs de kust dat je te voet, met de fiets en uiteraard ook te paard kunt volgen.
Lengte: 185 km
Ligging: Menorca
Regio: Balearen
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: circulair
Wie op zoek is naar buitenaardse landschappen, moet naar La Palma. De Vulkaanroute behoort tot de mooiste routes van de Canarische Eilanden en loopt over de vulkanische kam van de Cumbre Vieja. Het pad combineert lavahellingen, dennenbossen en open stukken met zicht op beide kustlijnen. De ondergrond bestaat deels uit los vulkaangesteente, waardoor sommige segmenten zwaar kunnen aanvoelen. Het is een duidelijke route met een uitgesproken hoogteprofiel.
Lengte: 22 km
Ligging: Tussen El Pilar en Fuencaliente
Regio: Canarische Eilanden (La Palma)
Moeilijkheidsgraad: zwaar
Richting: lineair
Routes voor lange afstanden of soloreizigers
Het Spaanse binnenland is een bestemming die je niet bezoekt om snel doorheen te reizen. Het is een gebied dat vraagt om tijd, om aandacht en om beweging. Hier vind je geen drukke boulevards of toeristische clichés, maar net routes die je meenemen door tradities en erfgoef.
Wie te voet op pad gaat, ontdekt al snel waarom Spanje een van Europa’s meest geliefde wandelbestemmingen is. Voor wie dagenlang wil doorstappen, is Spanje een droom. Vijf Europese langeafstandspaden lopen door het land. Voor de echte thru-hikers heeft FEDME (de Spaanse bergsportfederatie en beheerder van wandelroutes) heeft de organisatie meer dan 150 meerdaagse wandelroutes van meer dan 50 kilometer lang uitgewerkt! Enkele beroemde langeafstandsroutes zijn volgende Gran Recorridos:
- GR1 volgt de historische route van 1.075 km door Noord-Spanje,
- De transpyreneese GR11 die over 315 km loopt van Cape Higuer tot Cap de Creus,
- De GR99 volgt de loop van de Ebro vanaf Fontibre tot Tarragona over 1.200 km,
- De zilverroute gaat van zuid (Sevlla) naar noord (Gijón) of andersom over meer dan 1.300 km.
Deze routes vragen tijd, maar geven veel terug: rust, ruimte en een blik op een Spanje dat je niet langs snelwegen vindt. Steeds meer reizigers trekken alleen de Spaanse natuur in. Onderweg verbroeder je met andere pelgrims of wandelaars. Ben je graag alleen onderweg, dan hebben we ook enkele solo-avonturen geselecteerd, onder meer in Galicië, Asturië en de Pyreneeën.
Waarom fietsen in Spanje?
Ben je liever op twee wielen onderweg? Ook dan beschikt Spanje over uitstekende infrastructuur om je te verwelkomen. Het land investeert al jaren in fietstoerisme en dat zie je aan de kwaliteit van de routes, aan de onderhouds- en verhuurstation en specifieke fietsvriendelijke logies. We denken hierbij niet aan de populaire fiets- en hoogtestages voor wielrenners, maar ook aan vakanties voor recreatieve cyclo-toeristen en mountainbikers die de tijd nemen om te trappen door landschappen die elkaar naadloos opvolgen. Wist je trouwens dat Spanje het grootste aantal biosfeerreservaten ter wereld heeft en maar liefst 16 Nationale Parken? Je vertrekt in een rustige vallei, klimt naar een plateau, rolt door een dorpje met een gezellig oud plein en daalt daarna af in een groene rivierkloof.
Ter inspiratie voor jouw volgende fietsreis, stellen we enkele tips aan jullie voor.
Fietsers die de Camino’s volgen, ontdekken pelgrimsroutes in hun eigen tempo. De Camino Francés blijft echter de bekendste route naar Santiago de Compostela. Hierbij trap je door. De dorpen liggen op regelmatige afstand van elkaar en het landschap verandert langzaam, maar duidelijk. Je passeert oude kerken, Romeinse overbijfselen en waterlopen, heuvels en bossen. Je komt andere reizigers tegen, maar nooit zoveel dat je het gevoel hebt deel te nemen aan een massabeweging.
Lengte: er zijn verschillende routes. Voor een certificaat moet je minstens 200 km afleggen. De Camino Francés is 780 km lang
Ligging: Saint-Jean-Pied-de-Port tot Santiago de Compostela
Regio: (Aragón,) Navarra, La Rioja, Castilië en Léon en Galicië
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld tot zwaar
Richting: lineair
We hadden het reeds over de Vía de la Plata (‘Zilverroute’) voor wandelaars. Ook met de fiets kun je deze route van het zuiden naar het noorden afleggen. Er zijn ook alternatieven die naar Santiago de Compostela leiden. Het standaardtraject loopt echter van Sevilla richting Gijón. Het landschap wordt steeds opener, daarna ruiger, en later weer groener. Onderweg zie je olijfboomgaarden, droge vlaktes, bergketens en groene valleien.
Lengte: +900 km in 12 etappes
Ligging: Sevilla tot Gijón
Regio: Andalusië, Extremadura, Castilië en Léon en Asturië
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld tot zwaar
Richting: lineair
De TransAndalus-route biedt meer dan 2.000 km aan mountainbike-trajecten door Andalusië, vooral langs paden, landbouwwegen en natuurgebieden. Je passeert onder meer het natuurpark Sierra Nevada, Sierra de Cazorla en de kustzone van Cabo de Gata. Omdat de route in lusvorm is ingericht, bepaal je zelf waar je instapt. De beloning is groot voor wie goed getraind is. Geschikt voor ervaren fietsers, op gravel of mountainbike.
Lengte: meer dan 2.000 km
Regio: Andalusië
Moeilijkheidsgraad: zwaar
Richting: circulair
De Ruta del Cid is een langeafstandstraject gebaseerd op de reis die de middeleeuwse ridder Rodrigo Díaz de Vivar (El Cid) maakte. Fietsers volgen een goed uitgewerkte route die door dorpen, kastelen en open hoogvlaktes loopt, met trajecten op zowel rustige wegen als gravelpaden. De route is flexibel, net als het landschap en gaat van open velden en erfgoedsites tot ruigere rotszones. Je hebt een fiets- en mountainbike-variant van de route.
Lengte: tot 2.000 km, met verweven thematische routes van 60 tot 360 km.
Ligging: Burgos tot Alicante
Regio: Castilië en León, Castilië-La Mancha, Aragón en Valencia
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld tot zwaar
Richting: lineair
Vías Verdes
Misschien wel het mooiste fietsproject van Spanje zijn de Vías Verdes. Deze voormalige spoorlijnen vormen nu zachte, groene trajecten door het binnenland. Ze zijn autovrij, licht glooiend en ideaal voor gezinnen en e-bikers. Je rijdt door tunnels, over viaducten en langs oude stations.
De Vía Verde de la Jara volgt het tracé van een nooit in gebruik genomen spoorlijn in de provincie Toledo. Het traject van de voet van de Montes de Toledo tot de oevers van de Taag. Onderweg fiets of wandel je door 18 tunnels en passeer je zeven viaducten. Het pad is grotendeels vlak tot licht glooiend. Ondanks de technische infrastructuur blijft het karakter duidelijk natuur- en rustgericht: er zijn nauwelijks dorpen onderweg en de route loopt voor een groot deel langs verlaten stations en oude spoorstops.
Lengte: ongeveer 52 km
Ligging: Tussen Calera y Chozas en Puerto Rey
Regio: Castilië-La Mancha
Moeilijkheidsgraad: makkelijk
Richting: lineair
De Vía Verde de la Sierra loopt op de grens van Cádiz en Sevilla en volgt een ongebruikt spoortraject door een reeks valleien en rotswanden. Onderweg passeer je meerdere tunnels en viaducten, maar vooral de Zaframagón-kloof is een opvallend punt. Hier leeft een grote kolonie vale gieren die je vaak laag ziet cirkelen boven de rotsen. De combinatie van natuur, rotsformaties en zicht op gieren maakt deze greenway een van de bekendste van Andalusië.
Lengte: 36 km
Ligging: Tussen Puerto Serrano en Olvera
Regio: Andalusië
Moeilijkheidsgraad: makkelijk tot gemiddeld
Richting: lineair
De Vía Verde de Ojos Negros is de langste Vía Verde van Spanje en volgt een oude mijnspoorlijn van Teruel tot bijna aan de Middellandse Zee. Het traject begint in een bergachtig landschap en daalt geleidelijk richting Valencia, waardoor je een duidelijke overgang merkt van ruigere bergstreken naar zachtere mediterrane valleien. Je rijdt langs viaducten, tunnels, verlaten stations en rustige landbouwgebieden. De ondergrond bestaat grotendeels uit compact grind en is geschikt voor trekking- en gravelbikes. Door de lengte en de variatie in landschap is dit een van de meest gewaardeerde Vías Verdes voor wie een langere tocht wil plannen.
Lengte: 183 km
Ligging: Ojos Negros (Teruel) tot Puzol (Valencia)
Regio: Aragón en Valencia
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Richting: lineair
Betekenisvol reizen
Steeds meer reizigers kiezen voor trage, milieuvriendelijke manieren om het land te verkennen. Wandelen en fietsen passen perfect in dit verhaal. Spanje investeert in groene routes en fietsvriendelijke logies, lokale producten en slow travel.
Dit is Spanje zoals je het nog niet kende. Het Spanje dat niet roept, maar fluistert en waar elke dag begint met de eenvoudige vraag: waar trekken we vandaag naartoe?
Alle informatie vind je op spain.info en sustainability.spain.info
deel Artikel
