Sneeuwfietsen in Zwitserland

Eerst en vooral: laat je niet misleiden. Gstaad, in westelijk Zwitserland, is wel degelijk poepchic. Het is een mondaine en exclusieve wintersportplaats. Het in 1913 geopende ‘Gstaad Palace’ ligt mee aan de bron van dat exclusieve label. Michael Jackson overwoog in 2000 om dat tophotel te kopen. Ook de centrumstraten in het heerlijk naar hout ruikende chaletstadje, met vele luxemerken die er boetieks openhouden, dragen bij tot een imago van luxe en gretig rollende Zwitserse franken. Maar laat dit alles je niet afschrikken: door de afwezigheid van hoogbouw heeft Gstaad zijn oorspronkelijke authentieke charme weten te behouden. Wie nog meer charme wil, kan trouwens gewoon enkele kilometers opschuiven en Saanen binnenglijden, het buurdorpje van Gstaad. 

Kaasgrot onder de grond 

We kuieren door het centrum van Gstaad. We zijn hier neergestreken om ons aan ‘sneeuwfietsen’ te wagen: met een mountainbike voorzien van extra dikke banden willen we door de sneeuw naar beneden suizen. Maar eerst proeven we de sfeer van het dorp. We praten met wat lokale passanten. Als het over kaas gaat, zijn ze duidelijk: we bevinden ons in het epicentrum van de beste kaas ter wereld. ‘Het is ons terroir, de koeien die ‘s zomers op de alpenweiden de beste smaak aan hun melk geven. En het is ook de liefde die onze boeren voor hun eeuwenoude vak tonen.’ De resultaten smaken overheerlijk: bergkaas, kruidenkaas, fonduekaas, de typische Hobelkäse, …  

De traditie van de kaas gaat zeker terug tot 1548, wanneer het recept voor het eerst werd opgeschreven. ‘En waarschijnlijk ontstond hij dus nog vroeger’, zegt René Ryse, directeur van de Molkerei van Gstaad. Hij troont ons mee naar een kaasgrot. ‘De Berner Hobelkäse wordt hier gerijpt in een oud waterbassin, een kunstmatige grot 25 meter diep onder de grond. In al die eeuwen zou de productie van de kaas nauwelijks veranderd zijn.’ De temperatuur in het oude waterbassin is constant, wat de rijping beter zou maken. Of we willen proeven? Niet twijfelen! 

Het beste van de wereld 

Voor de melk zorgen onder andere de koeien van Dominik Matti. Deze halftijdse boer toont ons graag zijn prijswinnaars. ‘Wij hebben de mooiste koeien ter wereld. Heycke is onze trots. Heycke is Miss Bissen: de lokale Miss Zwitserland voor Simmental-koeien. Ze geeft 32 liter melk, en haar kaas is de beste van de wereld.’ 

Als Matti niet bij zijn koeien staat, is hij actief als skileraar. De timide man wordt in één klap een hipster op latten. ‘We hebben de beste sneeuw van de Alpen’, weet hij met stellige zekerheid. Hij toont ons zijn skidomein, goed voor 200 kilometer zaligheid. Glacier 3000 trekt meteen alle skifreaks aan: hoog, mooi en sneeuwzeker. Het skigebied van Gstaad zelf is niet erg groot, maar met een treintje pendel je makkelijk naar de pistes van de omliggende dorpen. We genieten van een zalige skidag met makkelijke en familievriendelijke afdalingen. Als we lager komen, skiën we tussen de bomen, een absolute aanrader. Het is hier rustig skiën. Matti: ‘Veel mensen komen hier om te zien en gezien te worden in de winkelstraten. Daardoor blijft het lekker rustig op de pistes.’ En is het druk in de wijnbars. ‘De beste ter wereld.’ Alles in Gstaad is in Matti’s ogen ‘het beste ter wereld’.  

Zo ook met het jaarlijkse Snowbike Festival. Fietsen in de sneeuw? Dat gaan we proberen! Dat Snowbike Festival blijkt er inderdaad een te zijn van wereldklasse. Elk jaar in januari wagen enkele honderden freaks zich op de fiets door de sneeuw. Het festival bestaat uit verschillende disciplines: een korte race van 16 kilometer, een marathonwedstrijd van 60 kilometer, en zelfs een downhill in de sneeuw. Het ziet er fantastisch uit. Het is de enige race ter wereld waar UCI-punten te sprokkelen vallen op sneeuw.  

Fietsen op tractorbanden 

Matti stelt ons voor aan Claude Frautschi van Alpinzentrum. Hier werken de lokale helden die je met alle vormen van outdoor kunnen helpen: bergbeklimmen of wandelen, paragliding of winterfietsen. We krijgen een korte introductie van de fatbike. Er is niet zo veel verschil met een gewone mountainbike. Alleen de wielen lijken gejat van Matti’s tractor. Dikke, vette wielen en banden dus, wat meteen ook de naam van de fiets verklaart.  

Het klinkt moeilijker dan het is, dat sneeuwfietsen. De fatbikes houden zich met hun dikke wielen lekker recht. Fysiek is het wel wat zwaarder dan mountainbiken. Onze fiets graaft zich graag in de sneeuw. Sturen is daardoor ook moeilijker, maar het lukt. Alles hangt uiteraard af van de sneeuwcondities. In diepe sneeuw zwoegen en zweten we. Maar beneden in het dal, waar de sneeuw aangestampt ligt op zachte langlaufsporen, loopt het als een verse betonbaan.  

Sneeuwfietsen is bovenal pure fun. In de valleien rijden we een stuk makkelijker dan hogerop. Niet onlogisch: vlak is nu eenmaal minder zwaar dan bergop. Want naar boven rijden is een zware dobber. Bergaf krijgen we het frisjes, met dat natte lijf. We smullen van heerlijke uitzichten boven de westelijke Alpen. En als toetje beslist de zon om – eindelijk – door te breken. We halen even diep adem, en storten ons terug bergafwaarts. Als we in het dorp aankomen, gaan we Hobelkäse eten.