Wandelen aan de Costa Cálida

Ik ben in Murcia, één van de 17 autonome regio’s van Spanje. De 250 kilometer lange kustlijn aan deze regio werd ooit de costa cálida gedoopt. Wie een mondje Spaans spreekt begrijpt, dus dat het hier warm is. De stranden zijn hier de trekpleister bij uitstek, en dan vooral die aan de Mar Menor, de grootste zoutwaterlagune van Europa. Deze binnenzee met ondiep water en aangename stranden wordt door de smalle landstrook La Manga afgesloten van de Middellandse Zee. Dé locatie voor zonvakanties dus, maar wie avontuurlijk wil wandelen trekt best een eindje het binnenland in.

• Route: 9 km
• Moeilijkheidsgraad: 7/10 
• Hoogtepunt: uitzicht op de kloof en de Serreta-grot

Mijn zoektocht naar een eerste avontuurlijke wandelroute brengt me bij de rivier Segura. Als je die vanuit Murcia stad zo’n 60 kilometer naar het noordwesten volgt, dan bereik je de indrukwekkende cañón de Almadenes. Aan de waterkrachtcentrale van Almadenes begin ik te stappen. Een kilometer lang volg ik het gemarkeerde pad richting een uitkijkpunt over het ravijn. Tot hier was de route was nog goed gemarkeerd en erg toegankelijk. Infoborden vertellen me over de plaatselijke fauna en flora … havikarenden, oehoe’s en zelfs otters hebben van deze kloof hun thuis gemaakt. Hoe goed ik ook kijk, hier ik heb geen geluk. 

Na het uitkijkpunt wordt de wandeltocht uitdagend. Een bordje wijst me erop dat de route niet meer gemarkeerd is, maar gelukkig plaatsten attente wandelaars hoopjes gestapelde stenen om de weg te tonen. Het pad ligt bezaaid met scherpe stenen en gaat steil op en neer. Af en toe is het zelfs even klauteren op handen en voeten. Onderweg kom ik restanten tegen van een oude telegraaflijn, die me er nog eens aan herinnert dat dit geen plek is om een voet te breken. Na een kilometer klauteren zie ik aan de andere kant van het ravijn een grot opduiken: de cueva de la Serreta. In de Almadenes-kloof vind je honderden grotten, waarvan er een aantal grotschilderingen uit het neolithicum verbergen. Alsof dat nog niet bijzonder genoeg is, ligt er in de Serreta-grot aan de overkant een knap staaltje werelderfgoed verborgen. 

Onder begeleiding van een gids kan je via een smalle trap tientallen meters diep de grot induiken. Aan de andere kant loopt die uit op de stalen rotswanden van de Alamandes-kloof, waar een uitkijkplatform werd gebouwd. Op deze onbereikbare en onwaarschijnlijke plek hebben zowaar mensen gewoond. In de grot werden namelijk niet alleen prehistorische rotschilderingen gevonden, maar ook een klein huisje amfora’s en voedingsresten uit de 3e eeuw na Christus. Spaans-Romeinse burgers zouden de grot toen gebruikt hebben om te schuilen tijdens een burgeroorlog. Hoe zij hun huisje in de grot bereikten toen die trappen nog niet bestonden? God mag het weten. Wat een bijzondere plek is dit, waar twee tijdperken elkaar zo zichtbaar kruisen… 

Ik vervolg de route, die nu het lagere deel van de kloof induikt. Hier wordt het even uitdagend steil, maar niet onveilig. Naarmate je afdaalt, evolueert het landschap weg van de droge keienvlakte. Ik kom kleine watervalletjes tegen en veel groen. Ik passeer verschillende kleine grotten langs de rotswand, net hoog genoeg om recht te staan. De uitzichten zijn om stil van te worden. Een aantal keer ga ik er even bij zitten, gewoon om vijf minuten te staren. Iets verderop eindigt de route met een meet-and-greet met de Segura. Aan de Mulata-dam maak ik rechtsomkeer en wandel terug. In België zou dat vervelend zijn, maar hier betekent het dat ik dit natuurschoon nog een tweede keer mag ervaren. Ook op terugweg kom ik geen levende ziel tegen. En dat op enkele tientallen kilometers van de costa … 

• Route: 16 km
• Moeilijkheidsgraad: 6/10
• Hoogtepunt: de ‘ijsfabrieken’

Het tweede wandelwalhalla vond ik op zo’n 50 kilometer van Murcia stad, hoog tussen de bergen van de Sierra Espuña. Dit regionaal park met maar liefst 170 km2 beschermde natuur dankt zijn naam aan de 1.583 meter hoge piek van de Espuña. Ik start mijn excursie met een kijkje in het bezoekerscentrum Ricardo Codorníu, midden in het park. Ricardo was een bosbouwingenieur die zijn leven vanaf 1889 gewijd heeft aan het herbebossen van deze sierra. Dat hij slaagde in zijn opzet, is een understatement. Het natuurpark is prachtig bebost en biedt een thuis voor steenarenden, berggeiten, wilde zwijnen en meer. In het bezoekerscentrum ontdek je alles over die fauna en flora, en helpen de medewerkers je kiezen uit de vele kilometers aan wandel- en MTB-paden die het park doorkruisen. 

Van het bezoekerscentrum rij ik verder naar La Perdiz, een gezellig restaurant dat grenst aan het vertrekpunt van mijn wandeling. Mijn route door de Leiva-vallei deelt eerst enkele kilometers met de senda del dinosaurio. Deze korte, kindvriendelijke route brengt je voorbij een ondergrondse waterbron en een houten hangbrug tot aan een uitzicht op de steile rotswand van de Leiva, één van de populairste klimbestemmingen in Spanje. 

Ik vervolg de route door de vallei van de Leiva. Het pad gaat glooiend omhoog, en de combinatie met de hitte maakt het een pittige wandeltocht. Enkele keren krijg ik het gevoel dat ik niet helemaal alleen ben, en dan blijk ik geflankeerd te worden door een kudde grazende berggeiten. En dat terwijl een steenarend gracieus het luchtruim boven me afspeurt. Wat is het mooi dat ik een dagje deel mag uitmaken van hun wereld… Na vijf kilometer gaat de route een rotsachtig ravijn voorbij, die bezaaid is met jeneverbessen en ander struikgewas. Iets verderop doemen de pozos de nieva, vrij vertaald de sneeuwputten. Deze bouwwerkjes lijken zo uit Star Wars komen, maar deden in feite dienst als de eerste ijsfabriekjes in de 16e eeuw. Werkers propten de diepe pozos vol met sneeuw uit de bergen. Door slim met luchtlagen en zwaartekracht te werken, vormde de sneeuw zich tot solide blokken ijs, dat in de warme maanden verkocht werd aan het rijke stadsvolk van Cartagena en Murcia. Deze ijsbusiness bleef bestaan tot ver in de 19e eeuw en verzekerde stabiele werkgelegenheid voor de bergbewoners … tot de eerste ijsfabrieken nabij de steden ontstonden. Vandaag zijn enkele pozos gerestaureerd voor toeristen, andere liggen er nog steeds vervallen en overwoekerd bij. 

Wanneer ik de pozos buitenwandel, schrik ik me even een ongeluk als ik grote schaduwen over het gras zie bewegen. Twee vale gieren schuimen boven me het luchtruim af; vermoedelijk hebben ze het karkas van de berggeit op het oog die ik even voordien passeerde. Wat voel ik me even klein, daar hoog in de bergen. Geen netwerk op m’n gsm, geen mens in de buurt. 

• Route: 9 km
• Moeilijkheidsgraad: 3/10
• Hoogtepunt: uitkijkpunt Punta Negra

Mijn laatste wandelparadijs vond ik aan de kust van de Middelandse Zee. Niet bij die drukbezochte parasolstranden aan de Mar Menor, maar aan de verlaten, ruige kustlijn van Calblanque. Ik haal een wandelkaartje bij informatiecentrum Las Cobaticas en parkeer me wat verder bij El Atochar. Van daaruit vertrekken verschillende wandelroutes: rond de bergen die uitkijken op de kustlijn, over de zandstranden, voorbij verlaten zilver-, lood- en fyllietmijnen of tussen de zoutvlaktes en gefossileerde duinen. 

Van juni tot september zijn de stranden van Calblanque het broedterrein van zeeschildpadden. De Spanjaarden nemen het beschermen van deze bedreigde diersoort écht serieus. Moest je een nest met eieren vinden, verwittig dan de hulpdiensten via het nummer 112. Een toegewezen team komt het nest dan dag en nacht bewaken, om het voortbestaan van de soort te garanderen. 

Ik start mijn wandeling over de verlaten stranden. Op één gezinnetje en wat surfers na ben ik hier moederziel alleen. Vlonderpaden nemen me door de duinen terwijl hagedissen wegduiken in het duingras. Het pad brengt me langs de dunas fósiles, eeuwenoude duinen die door de wind en het water versteend achtergelaten werden. Als het landschap aan Punta Negra bergachtiger wordt, klim ik naar het uitkijkplatform om te genieten van een prachtig zicht op de stranden, de surfers en de bergtoppen verderop. Deze route toonde slechts een klein hoekje van de kilometerslange kustlijn, en toch was het voldoende om me helemaal te betoveren. Volgens de locals zou je hier de mooiste zonsondergangen in Murcia kunnen bijwonen, en dat geloof ik vrij. 

Als je na je wandelavonturen opnieuw beschaving wil opzoeken, dan vind je die in Cartagena, één van de oudste en meest boeiende steden in Spanje. Al meer dan 2.500 jaar bouwt de ene beschaving hier boven op de andere. Op verschillende plekken in de stad kan je sporen van die geschiedenis bewonderen. 

Hoewel er in de grotten rondom Cartagena al sinds de prehistorie mensen leefden, spreken we pas van de stad Cartagena vanaf 227 v.Chr. De Carthaagse generaal Hasdrubal Barca en zijn clan zochten na de eerste Punische oorlogen (Rome vs. Carthago) toevlucht op het Iberische schiereiland. De strategische locatie in de baai was voor Hasdrubal de perfecte plek om een nieuwe stad te starten. Qart-Hadast (of ‘nieuwe stad’) moest voor het Iberische schiereiland worden wat Carthago was voor Noord-Afrika: een goed verdedigbare handelsstad aan het water. De Romeinen veroverden later Qart-Hadast en noemden het Carthago Nova, of Cartagena. 

1. De Punische muur – 3e eeuw v. Chr.
   
   Dit overblijfsel van de eerste stadsmuur is een van de enige nog te bewonderen restanten uit de Punische periode. 
    
2. Het Romeins theater – 5 v. Chr.
   
   In 1988 ontdekte men dit oude Romeinse theater onder de oude stadskathedraal. Nu is het monument in z’n glorie hersteld. 
    
3. Het Romeins forum – 1ste eeuw na Chr.
   
   Op de vlonderpaadjes door deze half overdekte site wandel je terug in de tijd. Dit is één van de grootste stadsopgravingen geweest in Spanje: knap!
    
4. Casa de la Fortuna – 1ste eeuw na Chr.
   
   Bewonder de restanten en fresco’s van deze Romeinse patriciërswoning, een verdiep onder de grond.
    
5. Augusteum – 1ste eeuw na Chr.
   
   In deze tempel gewijd aan de eerste Romeinse keizer leer je alles over de Augustus-cultus die na z’n dood ontstond. 
    
6. ARQUA – Nationaal Museum voor Onderwaterarcheologie
   
   Dit interactieve museum vertelt je alles over de archeologische vondsten aan de Spaanse kustlijn en de technieken die men daarvoor gebruikte.