Saarland: nieuwe natuur & oude industrie

Saarland is bosrijk, heuvelachtig en heeft mooie meren.Wij starten onze tocht doorheen dit voor ons nog onbekende gebied bij het stuwmeer in Losheim am See. Het kunstmatig aangelegde werd stapsgewijs aangelegd in de eerste helft van de vorige eeuw omdat er veel meer elektriciteit nodig was in de regio. Maar ondertussen is het véél meer dan dat… Natuur en recreatie gaan hier duidelijk hand in hand. Het is hier een populaire bestemming geworden voor watersporters, maar ook voor natuurliefhebbers, om te wandelen en fietsen in de bossen en heuvels rondom het meer.

Voor die watersporten is het te koud als wij er zijn, maar we zijn natuurlijk wel benieuwd om de omgeving te ontdekken. Meteen na aankomst op de camping trekken we onze wandelschoenen aan. We hadden eerder al de gratis Saarland Touren-app geïnstalleerd. Handig, zo blijkt: we kunnen meteen een wandeling uitpikken die zelfs langs de camping passeert. Wij kiezen voor de Traumschleifchen Garten-Wellness-Runde van 6,3 km… en zijn overdonderd door alle wandel- en fietssuggesties die de app geeft. Wow!

Wat meteen opvalt, is de rust en variatie aan landschappen die we krijgen voorgeschoteld tijdens deze wandeling. We gaan door het bos, maar stappen ook door uitgestrekte weiden en hebben op andere plekken dan weer een mooi zicht over het meer. Onze border collie Sniper is helemaal in zijn nopjes. We eindigen met een mooi padje langs het water zelf.

Een ideale afsluiter van de wandeling, want de avond valt al en de stilte rond het meer brengt ons in de juiste sfeer voor een rustige avond, om de eerste indrukken te verwerken en plannen te smeden voor dag twee.

Op dag 2 trekken we naar Mettlach. Dit charmante stadje heeft niet alleen een paar historische gebouwen in het centrum, het is ook de thuisbasis van het wereldberoemde porseleinmerk Villeroy & Boch. Fijn als je van porselein houdt, maar wat ons vooral aantrekt, is de Saarschleife en het natuurgebied errond. Deze indrukwekkende hoefijzerbocht van de Saar is misschien wel het meest gekende beeld van Saarland. En dat willen wij natuurlijk met onze eigen ogen zien!
Er lopen heel wat mooie en ook pittige wandelwegen langs de Saarschleife en doorheen het prachtige natuurpark Saar-Hunsrück. Maar voor kinderen en wie minder goed te been is, is er het Baumwipfeldpfad om dit prachtige fenomeen te kunnen bekijken. Deze wandeling doorheen de boomtoppen is 1250 meter lang, met allerlei educatieve panelen als je onderweg bent naar het hoogte punt, de 42 meter hoge toren van waarop je een mooi overzicht hebt over de valei en de Saarschleife. Wat ons betreft zeker z’n prijs waard… Nu, je kan de bocht van Saar ook gratis bewonderen, onder de toren. Maar het uitzicht er bovenop is toch wel echt extra indrukwekkend. 

Dat was genieten! Nu is het tijd voor het betere werk, een stevige wandeling. Vanuit Mettlach is de gekendste wandeling de Tafeltour van 16km. Ze passeert ook langs Burg Montclair, maar om ze te kunnen afronden heb je de overzetboot over de Saar nodig en die vaart van april tot oktober elke dag. In de andere maanden enkel in het weekend… Jammer!
Wij kiezen daarom voor het Cloefpad van 8 km. En dat blijkt geen troostprijs, maar een topwandeling. We genieten van al wat dit prachtige gebied te bieden heeft. De wandeling vertrekt vanop de parking aan het Baumwipfelpfad en leidt ons doorheen het enorm gevarieerde bos. We passeren langs rotsen, worden verwend met uitzichten over de Saar, genieten van grillig gevormde bomen die echte kunstwerkjes lijken en Sniper plonst in enkele kleine watervalletjes. Zo dalen we steeds verder af naar de vallei en komen uit aan de Saar zelf. We wandelen een stuk langs de rivier en zien de toren van het Baumwipfelpfad staan. Dat is even slikken, want ja, daar moeten we inderdaad terug naar toe wandelen. Dat wordt klimmen! Dit stuk is het pittige deel van de wandeling en is geen aanrader voor wie niet goed te been is of geen degelijke wandelschoenen aan heeft. Wij genieten wel van elke meter. Want ookal gaat dit pad steil omhoog, je kan de hele tijd genieten van het mooie zicht over de Saar.
Enkele weken nadat wij deze wandeling maken, passeert er jammer genoeg een stevige storm doorheen dit gebied, waardoor dit Cloefpad en de gekende Tafeltour tijdelijk niet bewandelbaar zijn. Bekijk zeker de actuele informatie op de website van Toerisme Saarland voor je deze tocht inplant. Er zijn ongetwijfeld andere mooie wandelingen in de omgeving te vinden via de Saarland Touren app…

Nadat we hét natuurfenomeen van de regio hebben gezien, is het tijd om naar sporen uit het industriële verleden op zoek te gaan. Onze derde dag in Saarland starten we met een bezoekje aan de Wassergarten der Grube Reden.De voormalige steenkoolmijn van Schiffweiller werd een unieke belevenisplek om kennis te maken met het industriële verleden van de regio. Er zijn een skateweg en indoor en outdoor-eventlocaties aangelegd.
Als kers op de taart kreeg het terrein ook een belangrijke functie voor een duurzaam waterbeheer van de omgeving. Er wordt in 5 bassins regenwater opgevangen en grondwater gekoeld. Ze vormen gek genoeg ook een mooi geheel om door te wandelen met daar tussen allerlei kunstwerken. Het hoogtepunt is voor ons zonder twijfel de Mozesgang. Je wandelt er over en tussen het warme water en haar nevel… We krijgen er - net als de kinderen die er met hun ouders door wandelen - maar geen genoeg van. Wat een fijne, inspirerende plek waar kunst, natuur en de geschiedenis kunnen samenkomen.

Fijn, maar daarna kriebelt het toch weer om de natuur in te trekken. We rijden naar het startpunt van de Wolfsweg, een wandeling van 6,8 km in het Lautzkircher Wald. We parkeren ons vlak bij de Bliestal-Kliniken, Lautzkirchen Blieskaste. Van daaruit kan je makkelijk de bordjes van de Wolfsweg volgen. We starten met veel plezier aan de wandeling maar worden verrast door regen. De buienradar belooft nog veel meer van dat. Ach ja, gelukkig hebben we wel even kunnen genieten van het bos en hebben we ook al de Wolfspfesle bereikt voor we onze tocht vervroegd moeten staken. In dit bos leefden wolven en deze unieke rotsformatie met haar holen doet vermoeden dat de wolven daar beschutting zouden gezocht hebben. Sniper is alleszins heel nieuwsgiering en op zijn hoede terwijl hij voorzicht een kijkje neemt in één van de holen. Hij wordt uiteindelijk zelfs zenuwachtig en begint te janken. Ja, voor we terugkeren naar de parking maken we onszelf wijs dat we toch wel heel dicht bij een plek geweest zijn waar wolven leefden of misschien zelfs nog leven. Wie weet! Stof genoeg om over na te praten in onze camper tijdens de regen. En een recent verschenen artikel op het internet bevestigt misschien onze theorie en Sniper zijn gejank alvast. Er zijn onlangs weer wolven gesignaleerd in de natuurreservaten in deze regio…

Voor onze laatste dag in Saarland hebben we nog een aantal opties opengelaten. Wat wordt het: een wandeling in Kirkel of een bezoek aan Saarburg? De felle regen beslist er anders over. We kiezen voor een binnenactiviteit en trekken naar de ijzersmelterij van Völklingen.

Dat is niet zomaar een oude fabriek. Nee, deze site van ruim 600.000 m² is UNESCO-werelderfgoed. Vrienden vertelden op voorhand dat ze de site al twee keer bezochten en nog eens wilden teruggaan. We begrijpen snel waarom. De gigantische gebouwen en machines uit het rijke verleden van deze ijzersmelterij zijn op zich al indrukkenwekkend. En daar doorheen lopen ook nog allerlei tentoontstellingen en multimediainstallaties… Wij zijn enorm onder de indruk van een werk van Christian Boltanski, een memorial voor de 12 393 dwangarbeiders op deze plek tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zelden greep een kunstwerk zo naar de keel... We zien ook nog heel wat kunstwerken over andere thema’s en banen ons een weg doorheen het hele productieproces van de ijzersmelterij. Het lijkt eindeloos en we begrijpen meteen waarom je dit méér dan één keer zou bezoeken. Want alles is boeiend, maar niet op één dag te bekijken.We kiezen ervoor om naar het achterste deel van de site te trekken om de restanten van een afgelopen urban biënale te zoeken.

Voor we dit stuk in mogen, moeten we verplicht een veiligheidshelm opzetten. Heel wat andere bezoekers zien daar duidelijk tegenop. Wat maakt dat we bijna alleen rondlopen in dit gedeelte… De combinatie van de oude industriële gebouwen, de natuur die daar geleidelijk zijn weg doorheen vindt en de kleurrijke urban art is echt geweldig. Het lijkt alsof we aan urban exploring doen, maar gelukkig wel ergens waar het toegelaten is. We zijn echt onder de indruk van heel wat van de werken die we nog vinden. En helemaal op het einde van de gebouwen ontmoeten we een gigantische KingKong. De mooiste beloning voor onze zoektocht doorheen deze wirwar aan oude gebouwen! We keren terug naar de parking met een meer dan voldaan gevoel. Een paar weken later horen we dat er een nieuwe urban biënnale op het domein komt. Nog een extra reden om nog eens terug te keren!

We sluiten onze vierdaagse in Saarland af met een bezoekje aan het Saarpolygon. Dit stalen symbool van 30 meter hoog werd in 2016 boven op de steenberg van Ensdorf geplaatst als een blijvende, dagelijkse herinnering aan het einde van het steenkolentijdperk in Saarland.

Hoe dichter we bij Ensdorf komen, hoe groter we het symbool zien opduiken op de top van de heuvel die boven het dorp uitsteekt.We parkeren ons aan het sportcentrum in de Provinzialstrasse. Van daaruit kan je pijltjes volgen om de terril op de wandelen. Het is een beklimming van ongeveer 2 km voor je het plateau op de top hebt bereikt. Van daaruit zie je pas hoe gigantisch deze stalen constructie is…

Wij wagen ons aan dit tochtje tussen twee stevige onweersbuien door. Dat zorgt ervoor dat de sfeer boven aan het Saarpolygon door de zon en de donkere wolken extra spectaculair is. We gaan met de trappen naar de bovenste verdieping van het momument en werpen een blik over de valei. Wat een uitzicht! De steeds donkerder wordende wolken doen ons beslissen om toch maar snel weer terug aan de afdaling te beginnen. Een slimme zet, want het begint te donderen en bliksemen als we net weer in de camper zitten.

Dit schouwspel maakt het afscheid van deze streek waar de natuur het weer stilletjesaan overneemtvan de industrie uit het verleden wel extra symbolisch. We rijden langzaam weg en zien op de snelweg een felle zonnestraal door de onweerswolken breken en nog éénmaal het Saarpolygon in de schijnwerpers zetten voor ons.

Bedankt Saarland. Wij komen terug!

• Saarland is een kleine deelstaat in het westen van Duitsland.
• Ze heeft haar naam te danken aan de rivier de Saar die haar doorkruist.
• Ze grenst aan Luxemburg en Frankrijk. En net deze ligging zorgde voor een woelig verleden. Dit strategisch gelegen gebied kende nl. heel wat machtwissels doorheen haar geschiedenis, waardoor je er nog steeds zowel Duitse als Franse invloeden vindt.
• In de 19de en 20de eeuw ontwikkelde Saarland zich tot een belangrijk industrieel centrum voor de kolen- en staalindustrie. 
• In 2012 sloot de laatste steenkoolmijn er de deuren, maar de sporen van dit verleden vind je nog steeds in het landschap.