Pak je tijd in Duitsland

Een paspoort of identiteitskaart volstaat, je hebt geen visum nodig. 

Ook minderjarige kinderen moeten een eigen reisdocument kunnen voorleggen (Kids-ID).

• Duitsland kent een rijbewijs met strafpunten. Elke weggebruiker, ook die met een buitenlands rijbewijs, kan strafpunten oplopen. Krijg je er te veel, dan kan dat leiden tot een tijdelijk rijverbod (Fahrverbot).
• Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed is 0,5 promille. Voor bestuurders die minder dan twee jaar hun rijbewijs hebben of die jonger dan 21 jaar zijn, geldt een absoluut alcoholverbod.
• Kinderen kleiner dan 1,5 meter of jonger dan twaalf jaar zitten verplicht in een kinderzitje, zitverhoger of ingesnoerd met een gehomologeerd systeem.
• Voor auto’s geldt geen snelheidslimiet op Duitse snelwegen, tenzij een verkeersbord anders aangeeft.
• Op zondag geldt een rijverbod voor zwaar vervoer en aanhangwagens. Dit is evenwel niet van toepassing op recreatieve privéritten met camper, caravan of vouwwagen.
• Hou een veilige afstand tegenover voorliggers. Dit heet in Duitsland een “halber Tacho”, je snelheid gehalveerd. Rij je 100 kilometer per uur, dan dien je minstens 50 meter afstand te houden. Omgerekend in tijd is dat ongeveer twee seconden, ongeacht de snelheid.
• Verwacht geen haaientanden: in Duitsland geeft een dikke streepjeslijn aan dat je voorrang moet verlenen.
• In de bergen heeft stijgend verkeer voorrang op dalend verkeer. Op smalle bergwegen wordt voorrang verwacht van wie het gemakkelijkst kan uitwijken of terugrijden.
• Een bus met knipperlichten mag je pas (stapvoets) voorbijrijden wanneer die volledig stilstaat.
• Een inhaalverbod voor vrachtwagens geldt eveneens voor campers met een toegelaten gewicht van meer dan 3500 kilogram.
• Op snelwegen met drie of meer rijstroken mogen op de linkerrijstrook enkel voertuigen rijden die minimaal 100 km/u kunnen en mogen halen. Personenwagens met caravans dus niet.
• Motorrijders mogen tijdens files niet tussen de auto’s inhalen.

• Op pad met een caravan of een aanhangwagen met een toegelaten maximummassa van meer dan 750 kilo? Dan moet je twee wielkeggen meenemen. Ook een gevarendriehoek, veiligheidshesje en verbanddoos met minstens twee mondmaskers dien je altijd bij te hebben.
• Met een caravan of een aanhanger mag je op autosnelwegen met drie of meer rijstroken in één richting niet op de meest linkse rijden, tenzij dat noodzakelijk is om links af te slaan.
• Speciale borden kunnen de toegang voor voertuigen met caravan of aanhanger verbieden of voorbehouden.
• Auto’s met caravans of aanhangwagens mogen in Duitsland maximaal 80 km/u rijden. Je kan hierop een Tempo 100-ontheffing krijgen als je je caravan of aanhangwagen laat keuren (meer info). In dat geval mag je 100 km/u rijden. Let op, je moet steeds voldoen aan de voorwaarden van de ontheffing. Zo mogen je banden maximaal zes jaar oud zijn. De politie controleert dit nauwgezet.

• Bij (smeltende) sneeuw of gladheid zijn winterbanden verplicht op alle wielen van het trekkend voertuig, maar niet op aanhangwagen of caravan. De banden moeten voorzien zijn van een sneeuwvloksymbool en drie bergtoppen. Historisch werden ook sommige banden met de aanduiding M+S toegestaan, maar vanaf oktober 2024 is dat niet langer het geval.
• De maximumsnelheid van de winterbanden is met een lettercode vermeld op de zijkant van de band. Ligt die lager dan die van de auto, dan moet je op het dashboard binnen het blikveld van de bestuurder een sticker aanbrengen met daarop de maximumsnelheid van de banden.
• Zonder afdoende winterbanden riskeer je een boete, die zeker bij een verkeersopstopping of een ongeval stevig kan oplopen.
• Je moet bij winterse omstandigheden ook voldoende ruitenwisservloeistof in de auto bewaren.
• Sneeuwkettingen in metaal of kunststof - of sneeuwsokken - kunnen door een bord worden verplicht. De maximumsnelheid bedraagt dan 50 km/u.

• De kwaliteit van campings ligt over het algemeen hoog, hoewel de voorzieningen in het oosten soms minder zijn.
• Wildkamperen is niet toegelaten. Naturcampingplätze – milieuvriendelijke campings met aandacht voor natuur en rust – bieden een fijn alternatief.
• Overnachten met de camper aan de straat of op reguliere parkeerplaatsen, ook langs snelwegen, is toegestaan voor maximaal 24 uur.

De wegen in Duitsland zijn tolvrij, op de Herrentunnel in Lübeck en de Warnowtunnel in Rostock na. Enige uitzondering: voertuigen met een maximale toegestane massa van meer dan 7500 kilo (3500 kilo vanaf 1 juli 2024) betalen op snelwegen tol via een elektronische badge. Recreatieve zware campers zijn vrijgesteld van deze heffing.

In veel Duitse steden en in bijna het gehele Ruhrgebied heb je een Umweltsticker of Umweltplakette nodig om milieuzones binnen te rijden. Een bord duidt zulke zones aan, op de officiële site of bij milieustickervoorduitsland.be ontdek je waar die precies liggen. De regeling geldt voor alle voertuigen, ook elektrische, behalve voor auto’s met een Europese gehandicaptenkaart en voor oldtimers (ouder dan 30 jaar). Leg in dat laatste geval een kopie van je inschrijvingsbewijs als oldtimer achter je voorruit. Op doorgaande wegen of ringwegen heb je geen sticker nodig.

De kleur van de sticker duidt op de uitstoot van je voertuig. Toegang tot milieuzones vereist een groene sticker. Een gele sticker geeft enkel nog toegang tot Neu-Ulm, een stad in Beieren. Een rode sticker is van toepassing op de meest vervuilende auto’s en wordt nergens nog toegelaten. De sticker is bijgevolg niet meer te koop.

Let op, sommige sites bieden een sticker aan voor 31,95 euro of meer! In de webwinkel van VAB koop je die als lid voor 16 euro, als niet-lid voor 21 euro. Ook milieustickervoorduitsland.be hanteert een scherpe prijs. Al in Duitsland? Ga langs bij een garage, gemeentehuis of TÜV-keuringsstations. Voor de aankoop ervan heb je de nummerplaat van je auto nodig.

Aan de hand van onder meer bouwjaar en motor wordt automatisch bepaald welke sticker je krijgt. Ook dieselauto’s met een retroroetfilter - een achteraf ingebouwde roetfilter - komen daarvoor in aanmerking. Hou in dat geval zeker de factuur van de plaatsing bij de hand, je hebt het typegoedkeuringsnummer nodig. Kleef de sticker rechtsonder aan de binnenkant van je voorruit.

Sommige steden gaan nog een stap verder en nemen bijkomende maatregelen tegen diesel- of zelfs sterk vervuilende benzinevoertuigen. De steden bepalen zelf aan welke emissienormen de voertuigen moeten voldoen. Net zoals de regeling van stad tot stad verschilt, doen ook de uitzonderingen dat. Zo krijgen mensen met een handicap vaak een vrijstelling.

Zo’n verbod geldt ook voor buitenlandse auto’s, in dat geval volstaat een milieusticker niet voor toegang tot de zone. Check de milieuclassificatie (emissienorm of euronorm) van je voertuig op je inschrijvingsbewijs of autopapieren of vraag die op bij je garage. Een zone met dieselverbod wordt ter plaatse steeds aangegeven met een verbodsbord en onderbord. Een (mogelijk onvolledig) overzicht vind je op de website van het Duitse Umwelbundesamt. Informeer je telkens op voorhand en blijf in geval van twijfel uit de zone.

• Zet je alarmlichten aan en plaats verplicht de gevarendriehoek op 200/100/50 meter (autosnelweg/gewone weg/bebouwde kom) achter je voertuig. Rij je in een voertuig met een toegestane maximummassa van meer dan 3500 kilogram, dan dien je in het donker of bij slecht zicht ook een draagbaar geel knipperlicht op het dak te plaatsen.
• Bel op de snelweg via de praatpaal of telefonisch (+49 89 20 20 4000) de Strassenwachthilfe van ADAC. Elders kan je ook ACE (+ 49 711 530 34 35 36) contacteren. Die laatste organisatie heeft ook een app.
• Ben je als buitenlander betrokken bij een aanrijding, bel dan altijd de politie (110), ook als er enkel beperkte blikschade is.
• Een voertuig met pech langs de snelweg mag je niet zelf repareren. Je moet je altijd laten helpen of wegslepen door de pechdienst. Dat geldt ook voor simpele herstellingen als een lamp vervangen of een band verwisselen.

• De Duitse gezondheidszorg is goed maar duur. Sluit een goede reisverzekering af en hou er rekening mee dat je soms contant moet betalen voor medische zorg. Toon bij ziekenhuisopname of specialistische medische zorg je Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) en contacteer de noodcentrale van je ziekenfonds.
• Voor informatie en ondersteuning kan je terecht bij de Belgische ambassade in Duitsland: Jägerstrasse 52-53, 10117 Berlijn. Telefoon: +49 30 206 420 (tijdens openingsuren) of +49 173 954 88 81 (noodnummer buiten openingsuren, enkel voor overlijden, gevangenschap, vermiste personen, hospitalisatie en dergelijke). Mail: berlin@diplobel.fed.be.
• Neem zelf de nodige geneesmiddelen mee, zeker speciale. Voor geneesmiddelen die onder de Opiumwet vallen - bepaalde slaappillen, kalmeer- en ADHD-middelen en sterke pijnstillers - heb je een Schengenverklaring nodig.

• Let op teken tijdens het wandelen of kamperen in de natuur, vooral in de periode april tot november. Teken kunnen naast de ziekte van Lyme ook tekenencefalitis overbrengen, een hersenontsteking veroorzaakt door een virus. Je kan je ertegen laten vaccineren.
• Encefalitis kan ook worden overgedragen via rauwe melk van koeien, schapen of geiten. Vermijd producten van rauwe melk, zoals sommige kazen.

Duitsland is hondvriendelijk. Een aangelijnde hond is welkom op de meeste campings en in alle restaurants, tenzij anders aangegeven. In het hoogseizoen zijn stranden verboden terrein, behalve de vele speciale hondenstranden. Hetzelfde geldt aan meren. In de bossen mag je hond wel vrij rondrennen, maar let op voor jagers. Honden zwaarder dan 20 kilo of met een schofthoogte van meer dan 40 centimeter moeten je altijd aan de lijn houden en je dient ook een muilkorf bij te hebben. De regels over aanlijn- of muilkorfplicht kunnen per deelstaat verschillen.

• Je hond of kat heeft een EU-dierenpaspoort nodig, verkrijgbaar bij de dierenarts. Dit paspoort bevat onder meer een beschrijving van het dier, de naam en het adres van de eigenaar, het registratienummer van de chip en het bewijs van inentingen of behandelingen.
• Honden en katten moeten ten minste 21 dagen voor de reis ingeënt zijn tegen hondsdolheid (rabiës). Let op: de chip moet vóór de inenting tegen rabiës zijn ingebracht. Op dezelfde dag mag ook. Omdat vaccinatie pas kan vanaf 12 weken, mag je dieren jonger dan 15 weken in de praktijk niet invoeren.
• Verder zijn er geen aanvullende behandelingen vereisten. 

• Er geldt geen verbod op bepaalde hondenrassen. Sommige rassen of kruisingen ervan - pitbullterriërs, Amerikaanse staffordshireterriërs, Staffordshire-bulterriërs en bulterriërs - mogen niet langer dan vier weken op vakantie in Duitsland verblijven.
• Sommige deelstaten hanteren een eigen, aanvullende lijst verboden hondenrassen.

• Kleine honden mogen gratis op de trein. Grotere honden reizen aan halve prijs en moeten te allen tijde gemuilkorfd en aangelijnd blijven.
• Het beleid op bussen verschilt van regio tot regio en stad tot stad.
• In je voertuig moet je huisdier op een veilige manier vastgezet zijn - in een kooi, bench, gordel of speciaal dierenzitje.

Meer tips over reizen met een huisdier vind je bij het Nederlandse Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren (LICG).