Pak je tijd in Polen

Een paspoort of identiteitskaart volstaat, je hebt geen visum nodig. Ook minderjarige kinderen moeten een eigen reisdocument kunnen voorleggen (Kids-ID). 

Campers en caravans of aanhangwagens moeten afdoende verzekerd zijn. Een groene kaart kan dienen als bewijs.

• Polen hanteert een zeer strikte grens voor alcoholgebruik in het verkeer. De wettelijke limiet is 0,2 promille, wat in de praktijk betekent dat zelfs een klein glas alcohol al teveel kan zijn. Politie en justitie handhaven streng op overtredingen van de alcoholwetgeving. Regelmatige controles zijn gebruikelijk, vooral rond feestdagen en in toeristische gebieden.
• Let op, het is niet toegestaan om onder invloed van alcohol voorin de auto plaats te nemen, ook niet als passagier.
• Op een kruispunt heeft een tram altijd voorrang.
• Overdag is dimlicht of dagrijlicht verplicht. In tunnels, bij weinig licht of slecht zicht is dagrijlicht niet voldoende; je moet dan dimlicht voeren.
• Het is verplicht om te ritsen bij langzaam rijdend verkeer wanneer twee rijstroken samenkomen.
• In een file, veroorzaakt door een ongeval, dien je een reddingsstrook (korytarz ratunkowy of korytarz życia) vrij te houden voor de hulpdiensten. Dit geldt op wegen met minimaal twee rijstroken per rijrichting. Verkeer op de linkerrijstrook moet zo veel mogelijk naar links gaan, terwijl verkeer op de andere rijstroken naar rechts moet schuiven. De vluchtstrook mag ook worden gebruikt om een reddingsstrook te creëren.
• Kinderen jonger dan 12 jaar en kleiner dan 1,50 m moeten in een goedgekeurd en passend kinderzitje of zitverhoger worden vervoerd. Als het kind voorin met de rug naar voren zit, moet de airbag uitgeschakeld zijn.
• Polen kent speciale fietsoversteekplaatsen, vergelijkbaar met oversteekplaatsen voor voetgangers. Fietsers hebben er voorrang.

Er zijn geen wettelijke voorschriften rond winterbanden in Polen. Toch worden ze sterk aangeraden als je in winterse omstandigheden reist, zeker in bergachtige gebieden of bij hevige sneeuwval. Op sommige wegen kan het gebruik van sneeuwkettingen verplicht zijn. Dit wordt aangegeven met een rond, blauw bord met daarop een witte autoband met sneeuwketting. Op droge of schoongeveegde wegen zijn sneeuwkettingen niet toegestaan, om schade aan het wegdek te voorkomen.

Opgelet: in Duitsland zijn winterbanden in bepaalde omstandigheden wel verplicht.

Polen biedt een breed scala aan mogelijkheden, van campings met alle faciliteiten tot opties tot wildkamperen met de tent in aangewezen gebieden. Polen staan bekend als gastvrije mensen en als harde werkers. Het land heeft de laatste jaren veel geïnvesteerd in zijn toeristische infrastructuur, waardoor ook kamperen steeds aantrekkelijker wordt. Veel campings beschikken over boomhutten, stacaravans, tenten of hobbithuisjes. Toch is kamperen in Polen over het algemeen een stuk voordeliger dan in West-Europa.

De meeste campings in Polen zijn klein tot middelgroot. Ze zijn vaak landelijk gelegen - in bergen of bossen, aan meren of rivieren. Echt grote campings zijn er niet. Daardoor vind je ook niet zo snel een zwembad, al is er vaak water in de buurt. Wel hebben bijna alle campings op z’n minst een winkeltje of een kiosk, de grotere ook een restaurant. De database van de Poolse Federatie voor Kamperen is een goed vertrekpunt: de website mag dan in de jaren 90 zijn blijven steken, volledig is die wel.

Met camper of caravan wildkamperen of vrijstaan is niet legaal en kan je op een stevige boete komen te staan. Met de tent of een bivakzak kan het wel op 429 plekken over het hele land, een systeem vergelijkbaar met onze bivakzones. Met respect voor de natuur mag je maximum twee nachten op rij op een plek blijven. Deze kaart biedt een overzicht van de plekken: klik op BDL Maps, vervolgens op Tourist infrastucture map. De oranje percelen met rode rand zijn de plekken waar wildkamperen is toegestaan.

Polen maakt een verschil tussen voertuigen lichter dan wel zwaarder dan 3,5 ton. Chauffeurs van voertuigen lichter dan 3,5 ton betalen tol op drie verschillende snelwegtrajecten. Wie met een zwaarder voertuig rijdt, inclusief een zware camper, moet zich registreren en betaalt op meer snelwegen tol.

Voertuigen tot 3,5 ton

Voor deze categorie zijn er drie toltrajecten: 

• De A1 tussen Gdansk en Torun.
• De A2 van Swiecko, aan de Duitse grens, via Poznan naar Konin.
• De A4 tussen Katowice en Krakau.

Op elk van de trajecten kan je met een kredietkaart of met cash betalen in zloty, euro of dollar aan fysieke tolhuisjes. In euro of dollar kan je enkel biljetten gebruiken, wisselgeld krijg je in zloty. Sommige tolstations aanvaarden Maestro en gangbare tankkaarten. Door in de app AmberGO je nummerplaat in te geven, kan je digitaal betalen en automatisch doorrijden op de A1. De A4 heeft een soortgelijke mogelijkheid, je hebt keuze uit vier verschillende apps of kan tegen betaling van een waarborg een tolkastje installeren. Op de A2 is het momenteel niet mogelijk om elektronisch te betalen.

Voertuigen zwaarder dan 3,5 ton

Chauffeurs van zwaardere voertuigen dienen zich eerst te registreren bij e-Toll. Dat kan online, bij een klantendienst op een fysieke locatie of met een tankpas. Meer info op de website van e-Toll.

Momenteel geldt er enkel een milieuzone (strefa czystego transportu ofte SCT) in hoofdstad Warschau. Een verkeersbord met de afbeelding van een groene auto en de tekst Strefa geeft het begin van de zone aan. De regels worden stapsgewijs verstrengd vanaf 1 juli 2024:

• 2024: Benzinewagens moeten minstens aan Euro 2 voldoen (bouwjaar vanaf 1997), dieselwagens aan Euro 4 (bouwjaar vanaf 2005).
• 2026: Minimumeisen stijgen naar Euro 3 voor benzine (vanaf 2000) en Euro 5 voor diesel (vanaf 2009).
• 2028: Benzinewagens moeten Euro 4 (vanaf 2005) en dieselwagens Euro 6 (vanaf 2014) halen.
• 2030: Benzinewagens Euro 5 (vanaf 2009), dieselwagens Euro 6dT (vanaf 2017).
• 2032: De strengste eisen gelden: Euro 6 voor benzine (vanaf 2014) en Euro 6d voor diesel (vanaf 2020).

De intrede van de milieuzone van Krakau is uitgesteld tot 1 juli 2025. Ook Wroclaw en enkele andere steden bereiden een milieuzone voor.

• In steden kan je steeds bij dokters en in ziekenhuizen terecht, maar hou rekening met soms lange wachttijden. Toon bij ziekenhuisopname of specialistische medische zorg je Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) en contacteer de noodcentrale van je ziekenfonds.
• Neem zelf de nodige geneesmiddelen mee, zeker speciale. Voor geneesmiddelen die onder de Opiumwet vallen - bepaalde slaappillen, kalmeer- en ADHD-middelen en sterke pijnstillers - heb je een Schengenverklaring nodig.
• Voor informatie en ondersteuning kan je terecht bij de Belgische ambassade in Polen: Ulica Senatorska 34, 00-095 Warschau. Telefoon: + (48) (22) 551.28.00 (tijdens openingsuren) of +48 602 298 918 (noodnummer buiten openingsuren, enkel voor overlijden, gevangenschap, vermiste personen, hospitalisatie en dergelijke). Mail: warsaw@diplobel.fed.be.

Let op teken tijdens het wandelen of kamperen in de natuur, vooral in de periode april tot november. Teken kunnen naast de ziekte van Lyme ook tekenencefalitis overbrengen, een hersenontsteking veroorzaakt door een virus. Je kan je ertegen laten vaccineren.

Polen zijn hondenliefhebbers. Honden mogen op heel wat plekken vrij loslopen - meestal is dat aangegeven. Van maart tot en met mei, wanneer veel wilde dieren broeden of jongen op de wereld zetten, moet je je hond wel aanlijnen. Veruit de meeste restricties gelden in nationale parken: honden moeten er een leiband en muilkorf dragen. En in nationaal park Tatra zijn ze helemaal niet welkom. In andere natuurreservaten heb je normaal gezien geen problemen. In restaurants hangt het van geval tot geval af, bij twijfel vraag je het best even.

• Je hond of kat heeft een EU-dierenpaspoort nodig, verkrijgbaar bij de dierenarts. Dit paspoort bevat onder meer een beschrijving van het dier, de naam en het adres van de eigenaar, het registratienummer van de chip en het bewijs van inentingen of behandelingen.
• Honden en katten moeten ten minste 21 dagen voor de reis ingeënt zijn tegen hondsdolheid (rabiës). Let op: de chip moet vóór de inenting tegen rabiës zijn ingebracht. Op dezelfde dag mag ook. Omdat vaccinatie pas kan vanaf 12 weken, mag je dieren jonger dan 15 weken in de praktijk niet invoeren.

• Er is geen verbod op bepaalde hondenrassen.
• Je kan tot vier honden meenemen. Vanaf vijf geldt het als commercieel verkeer.

• In de auto mag je hond niet voorin, maar verder zijn er geen duidelijke regels rond het vervoer van honden. Een gordel, bench of hondenrek vermijdt discussies.
• In de trein reist een grote hond voor de helft van de prijs, maar niet in een restauratie- of slaapwagon. Een kleine hond reist gratis in een mand.
• Een aangelijnde en gemuilkorfde hond is welkom in tram, bus of metro. Ook hier voorzie je voor een kleine hond best een mand.