Pak je tijd in Frankrijk

Een paspoort of identiteitskaart volstaat, je hebt geen visum nodig. Ook minderjarige kinderen moeten een eigen reisdocument kunnen voorleggen (Kids-ID).

• Buitenlandse bestuurders kunnen na een overtreding niet enkel een boete, maar ook strafpunten krijgen. Wie er meer dan twaalf verzamelt, krijgt een rijverbod van een jaar in Frankrijk.
• Motorrijders mogen bij files niet tussen langzaam rijdende en stilstaande auto’s doorrijden.
• Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed bedraagt 0,5 promille. Voor jonge bestuurders, die hun rijbewijs in de laatste drie jaar behaalden, ligt het lager, op 0,2 promille.
• Je dient te allen tijde met dim- of dagrijlicht aan te rijden, ook overdag. Gebruik alarmlichten in de staart van een file of wanneer je sterk afremt.
• Rij je met een voertuig met een maximale toegelaten massa van meer dan 3,5 ton, hou dan minstens 50 meter veiligheidsafstand tijdens het rijden. Zulke zware voertuigen mogen ook niet op de linkerrijstrook komen van een (snel)weg met drie rijstroken in dezelfde richting, tenzij om links af te slaan.
• Gebruik de zijstrepen op de snelweg om een veilige afstand te houden: 1 traite danger, 2 traits sécurité. Ofte: 1 streep = gevaar, 2 strepen = veilig. In tunnels geven borden aan dat je een veilige volgafstand van 150 meter dient aan te houden.
• Verwacht geen haaientanden: in Frankrijk geeft een lijn van dikke blokken aan dat je voorrang moet verlenen, in combinatie met een driehoekig verkeersbord met de tekst Cédez le passage.
• Op de ringweg rond Parijs (Périphérique) moet je - uitzonderlijk - voorrang verlenen aan bestuurders van rechts die vanaf opritten de ringweg oprijden.
• Een gele volle lijn langs de rand van de rijbaan verbiedt stilstaan en parkeren, een onderbroken gele lijn of een rood-witte of rode markering van het trottoir betekent dat parkeren niet toegestaan is.
• Een losgekoppelde en geparkeerde caravan of aanhangwagen dien je ‘s nachts of bij slecht weer te verlichten met lampen aan de zijkant of met een wit licht aan de voor- en een rood aan de achterkant. Voor een aanhanger van zes meter of korter volstaat een gecombineerde lamp die naar voren wit licht schijnt en naar achteren rood.

• Winterbanden zijn niet algemeen verplicht, wel aangeraden bij winterse omstandigheden. Geraak je in zulke omstandigheden met zomerbanden betrokken bij een ongeval, dan kan je (mede) aansprakelijk worden gesteld. Op doorreis in Luxemburg zijn winterbanden sowieso verplicht.
• In 34 bergachtige departementen in de Alpen, het Centraal Massief, de Jura, de Pyreneeën, de Vogezen en op Corsica zijn winterbanden verplicht van 1 november tot en met 31 maart, tenzij je sneeuwkettingen bij hebt. Een verkeersbord duidt de zones aan waar de plicht geldt. Aanhangwagens of caravans vallen niet onder de regeling.
• Vanaf 1 november 2024 volstaan banden met het M+S-symbool (modder+sneeuw) niet langer als winterbanden. Enkel banden met het erkende Alpine-symbool - met drie bergtoppen en een sneeuwvlok - gelden dan als winterbanden.
• Op bergpassen geeft een blauw bord aan dat je er bij sneeuw met sneeuwkettingen of winterbanden mag rijden. Een onderbord chaînes à neige obligatoires verplicht evenwel sneeuwkettingen, minstens op de aangedreven wielen.

• In een caravan of camper met een maximale toegestane massa van minder dan 3,5 ton mag je de nacht doorbrengen langs de weg op een parkeerplaats voor een personenwagen, tenzij er een plaatselijk verbod geldt. Zwaardere campers moeten op zoek naar een parkeerplaats voor een bus. Voor beiden geldt een maximum van zeven opeenvolgende nachten. Let wel: parkeren is toegestaan, kampeergedrag niet.
• Parkeren en overnachten op parkeerplaatsen langs snelwegen mag voor maximum 24 uur. Hou er rekening mee dat tolkaartjes slechts 24 uur geldig zijn.
• Overnachten buiten een camping is toegestaan als je de toestemming krijgt van de eigenaar. Op stranden en in beschermde landschappen is het altijd verboden.
• Gemeentecampings (camping municipal) laten caravans met dubbele as vaak niet toe.

• In Frankrijk betaal je tol op de meeste autosnelwegen (aan de péage), op een aantal bruggen (onder andere Pont de Normandie, brug in Milau) en in tunnels als de Mont-Blanctunnel. Op de websites Autoroutes en Michelin bereken je eenvoudig de tolkosten van jouw route. Die eerste website heeft ook een handige overzichtskaart van alle tolwegen, -tunnels en - bruggen. Klik op de weg, brug of tunnel voor meer info.
• De tolpoort detecteert automatisch tot welke van de vijf tariefklassen je voertuig behoort. Auto’s of busjes uit categorie 2 voor gehandicaptenvervoer vallen onder categorie 1. Zorg voor een duidelijk zichtbare gehandicaptenparkeerkaart of rolstoelsticker en meld je aan bij een bemand tolhokje (of vraag assistentie via de informatieknop). In de praktijk gaat het soms mis bij de categorie-indeling van campers. Kies waar mogelijk een bemand tolpoortje. Of controleer het bedrag en de categorie bij de poort en roep er via de intercom iemand bij als die niet kloppen.
• Op free-flowtolwegen (flux libre), onder andere de A79, worden voertuigen geregistreerd via nummerplaatherkenning. Er zijn geen tolhuisjes meer. Je mag zonder vertragen de tolweg oprijden. Dit systeem zal wellicht verder uitbreiden. Zie verderop voor meer info over de betalingswijze op zulke snelwegen.
   
• Tol betalen:
  1. Contant of met een kaart
     
     Soms kan je contant betalen aan een bemande tolpost of via een geldautomaat. Het aantal bemande poorten neemt wel af. Daarnaast kan je betalen met sommige tankkaarten of met een kredietkaart als Visa of Mastercard. Een gewone bankkaart (Maestro) wordt niet altijd aanvaard.
      
  2. Met badge Bip and Go
     
     Met een télépéage-badge Bip and Go (of Libert-t) rij je tegen trage snelheid - maar zonder te stoppen - door de voorbehouden tolpoort (réservé) of een andere poort met het juiste pictogram. Met zo’n badge kan je ook terecht op meer dan 450 parkings.
     
     Koop de badge bij VAB, bij Touring of bij Bip and Go zelf en plaats hem achter de voorruit. Sommige van die badges kan je eveneens in Spanje, Portugal en/of Italië gebruiken, handig voor wie naar meerdere landen reist. Bij het passeren van een tolpoort wordt automatisch het correcte tarief aangerekend. Na gebruik krijg je op het einde van de maand een elektronische factuur. Je betaalt automatisch via domiciliëring voor de afgelegde trajecten. Er is ook een vaste kost van drie euro per maand (in de maanden waarin je de badge gebruikt). Gebruik je de badge langer dan twee jaar niet, dan wordt er een kost van 10 euro per jaar aangerekend.
     
     Opgelet: campers met een maximale toegestane massa van meer dan 3,5 ton mogen de tolbadge niet gebruiken.
      
  3. Flux libre-trajecten
     
     Voor flux libre-trajecten kan je op drie manieren betalen. Een tolbadge is veruit het gemakkelijkst, maar je kan ook betalen via automaten op stopplaatsen langs de weg (met muntgeld, bankkaart of kredietkaart) of via het internet voor vertrek of tot 72 uur na de rit. Elk traject heeft een andere website, niet echt handig. Betaal je niet (tijdig), dan riskeer je een boete.

Frankrijk kent twee soorten milieuzones of lage-emissiezones: permanente en tijdelijke. Elke stad of departement maakt z’n eigen reglementering. Vaste borden geven de permanente lage-emissiezones (‘zones à faibles émissions’, ZFE) aan, de lokale media of elektronische borden communiceren over tijdelijk ingestelde milieuzones, bijvoorbeeld bij smog. Op dit overzichtskaartje zie je steeds of er tijdelijke milieuzones zijn ingesteld.

Zes algemeen geldende soorten stickers of ecovignetten (vignette Crit’Air) regelen de toegang tot de zones. De leeftijd en de CO2-uitstoot van je voertuig bepalen welke sticker van toepassing is. Voertuigen met een bouwjaar voor 1997 komen niet in aanmerking. Bestel de stickers via de officiële site (enkel in het Frans, Engels of Duits), deze Nederlandstalige handleiding loodst je door het bestelproces. Bestel tijdig (de levertijd bedraagt ongeveer twee weken) en hou een foto of scan van het inschrijvingsbewijs van je auto bij de hand.

Voor elke milieuzone bepalen regels wanneer welk voertuig op welk moment de zone mag binnenrijden. Uitzondering: voertuigen met een parkeerkaart voor andersvaliden. Die moeten wel een vignet hebben, maar mogen de zones binnen zonder rekening te houden met de beperkingen. Ook voor oldtimers zijn uitzonderingen mogelijk.

De sticker kost minder dan vijf euro, levering inbegrepen, en blijft onbeperkt geldig. Gezien de onoverzichtelijk regels - die bovendien verschillen per stad of tijdstip - koop je ‘m best gemakshalve. Zo reis je met een gerust gemoed door Frankrijk en sta je nooit voor verrassingen. Een Franse sticker is ook geldig in de milieuzone van het Zwitserse Genève.

Steden met permanente milieuzones (ZFE)

Parijs: het centrum, de binnenring, de ring, het gebied daarbuiten begrensd door de A86, inclusief het bois de Boulogne en het bois de Vincennes, en enkele gebieden buiten de A86. Permanent op weekdagen tussen 8 en 20 uur, voor zware voertuigen alle dagen tussen 8 en 20 uur.

Ook in Grenoble, Lyon, Marseille, Montpellier, Nice, Reims, Rouen, Straatsburg en Toulouse gelden permanente milieuzones. In Saint-Étienne bestaat die voorlopig enkel voor bestel- en vrachtwagens.

Steden en gebieden met tijdelijke milieuzones

In Annecy (Haute-Savoie), Chambéry, Clermont-Ferrand/Puy-de-Dôme (departement), Grenoble/Isère, Lille en omgeving, Rennes, Toulouse/Haute-Garonne (departement), Valence/Drôme (departement), het hele stedelijke gebied van Straatsburg en binnen de grote ring van Parijs gelden plaatselijke of tijdelijke milieuzones bij extreme of aanhoudende luchtvervuiling.

Ook andere departementen kunnen maatregelen nemen bij aanhoudende extreme luchtvervuiling, zoals de maximumsnelheid beperken of een tijdelijke milieuzone instellen. Zulke maatregelen worden ter plekke meegedeeld in diverse media, onder meer op de website van de prefectuur van het departement. Op dit overzichtskaartje vind je de actueel geldende tijdelijke milieuzones.

• Sluit een goede reisverzekering af. Toon bij ziekenhuisopname of specialistische medische zorg je Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) en contacteer de noodcentrale van je ziekenfonds.
• Voor informatie en ondersteuning kan je terecht bij de Belgische ambassade in Frankrijk: 9 Rue de Tilsitt, 75017 Parijs. Telefoon: +33 1 44 09 39 39 (tijdens openingsuren) of +33 6 84 53 19 44 (noodnummer buiten openingsuren, enkel voor overlijden, gevangenschap, vermiste personen, hospitalisatie en dergelijke). Mail: paris@diplobel.fed.be.
• Neem zelf de nodige geneesmiddelen mee, zeker speciale. Voor geneesmiddelen die onder de Opiumwet vallen - bepaalde slaappillen, kalmeer- en ADHD-middelen en sterke pijnstillers - heb je een Schengenverklaring nodig.

• Let op teken tijdens het wandelen of kamperen in de natuur, vooral in de periode april tot november. Teken kunnen naast de ziekte van Lyme ook tekenencefalitis overbrengen, een hersenontsteking veroorzaakt door een virus. Tekenencefalitis komt vooral voor rond Metz, Nancy, Straatsburg en Mulhouse. Je kan je ertegen laten vaccineren.
• Encefalitis kan ook worden overgedragen via rauwe melk van koeien, schapen of geiten. Vermijd producten van rauwe melk, zoals sommige kazen.

Een aangelijnde hond is welkom in pretparken en op de meeste campings. In restaurants mag een hond soms niet binnen, maar eventueel wel op het terras. In bossen mag je hond vaak loslopen, maar hou wel rekening met de jacht! Op stranden gelden duidelijke richtlijnen. Zeker drukke stranden zijn in het hoogseizoen vaak verboden terrein voor honden.

• Je hond of kat heeft een EU-dierenpaspoort nodig, verkrijgbaar bij de dierenarts. Dit paspoort bevat onder meer een beschrijving van het dier, de naam en het adres van de eigenaar, het registratienummer van de chip en het bewijs van inentingen of behandelingen.
• Honden en katten moeten ten minste 21 dagen voor de reis ingeënt zijn tegen hondsdolheid (rabiës). Let op: de chip moet vóór de inenting tegen rabiës zijn ingebracht. Op dezelfde dag mag ook.
• Pups of kittens jonger dan drie maanden hoeven niet gevaccineerd te worden tegen rabiës als ze vergezeld zijn door hun moeder van wie ze nog afhankelijk zijn. Met een schriftelijke verklaring van de dierenarts kan het ook, daarin moet dan staan dat het jong tot aan de reis opgroeide op de geboorteplek en niet in contact kwam met dieren die mogelijk besmet waren met rabiës. 
• Voor alle andere gevallen geldt dat alle pups en kittens moeten ingeënt zijn tegen rabiës. Omdat vaccinatie pas kan vanaf 12 weken, mag je dieren jonger dan 15 weken in de praktijk niet invoeren.
• Frankrijk - en vooral de Middellandse Zeeregio - is een risicogebied voor teken- en andere insectenbeten.

• Honden zonder stamboom die uiterlijk lijken op pitbulls, Staffordshire-bulterriërs (Engelse staffords), Amerikaanse staffordshireterriërs, boerboels, tosa’s en rottweilers zijn verboden.
• Als rashonden (met een door Frankrijk erkende stamboom) kunnen ze toegelaten worden, mits je een (Franstalige) cursus volgt en je hond slaagt voor een gedragstest. In de praktijk is dat voor een vakantie weinig haalbaar.

• In de trein mogen kleine honden in een mand of tas gratis mee, grote honden reizen aan half tarief.
• In de RER (regio Parijs) mogen grote honden gemuilkorfd en aangelijnd reizen in de voorste of achterste wagon
• In bus, tram of metro mogen grote honden vaak niet mee, kleine honden alleen in een mand of tas.